9962Comment. in I. Cap. Sphæræ
vnius ſupra Horizontẽ eminebat tunc temporis in Meridiano circulo con-
ſtituta; In inſula uero Rhodo terram, ſeu Horizontem ſtringere quodammo
do uidebatur. Cum ergo nunc, ut Mercatores referũt, eadem ſtella adhuc ra
dat quodammodo Horizontem eiuſdem inſulæ, quis non uidet, ſtellã illam
in eodem ſemper parallelo extitiſſe, atque adeo ſuper polos Zodiaci motũ
non fuiſſe? Nã alias lata fuiſſet in circulo Eclipticæ Parallelo, qui oblique
interſecat parallelũ Aequatoris, atq; adeo amplius non poſſet contingere i@
lum Horizontem. Præterea ſtella polaris in extremitate caudæ urſę minoris,
quæ abeſt à polo Zodiaci grad. 24. & prope polũ arcticũ exiſtit, ſi mouetur cir
ca polos Zodiaci, neceſſe eſt, ut aliqñ à polo mundi abfutura ſit gradibus fe-
re 47. & eo amplius, pro quãtitate nimitũ ſemidiametri illius paralleli, quẽ
circa polũ Zodiaci deſcribit, & diſtãtiæ poli mũdi, à polo Zodiaci, ac ꝓinde
occaſura in Horizõte Romano, ubi polus arcticus grad. 42. ferme ſupra Ho-
rizontẽ attollitur. Cũ ergo ſtella polaris in tot ſeculis ſedẽ nõ videatur mu
taſſe reſpectu poli, veriſimile nõ eſt, eã motã eſſe ſuꝑ polos Zodiaci ab occa
ſu in ortum. Quare fictitius omnino eſt motus ille, quem ſtellis fixis tribuũt
Aſtronomi: alioquin ſtella polaris plus nũc diſtaret à polo mũdi, quàm olim:
quod falſum videtur. Ad utrumque argumentũ ita reſpondemus. Cum Cano
pus exiſtat circa Colurũ Solſtitiorũ, ita ut tempore Plinij paulo ante illum
extiterit, & nunc paulo poſt eundẽ reperiatur, fit, ut parallelus Eclipticæ a
dicta ſtella ab occaſu in ortũ deſcriptus eo in loco fere coincidat cum paral-
lelo Aequatoris per eandẽ ſtellam ducto, ut in globo Aſtronomico appare-
re poteſt. Vnde mirum non eſt, quod ſtella illa in 15. gradibus, quos, ſecun-
dum Ptolemæi ſententiam, à tempore Plinij uſque ad noſtram æratem confe
cit ab occaſu in ortum, ſenſibiliter declinationem ab Aequatore non muta
uerit, ac proinde ſemper Horizontem Rhodi uiſa ſit radere; quemadmodũ
& Sol circa ſolſtitia in 23. gradibus, quos in Ecliptica perambulat, (quorũ vn
decim ante, & undecim poſt ſolſtitiũ utrumuis ſumuntur) uix dimidiato gra-
du declinationem mutat. Futurum tamen erit, ut longo poſt tempore ſenſibi
liter ſtella illa declinationẽ mutet, atque adeo Horizontem Rhodi amplius
non tangat: ſicuti & aliarum ſtellarum declinationes mutatas eſſe videmus,
quia longius abſunt a Coluro ſolſtitiorum. Quod uero attinet ad ſtellã po-
larem, reſpondemus, eam in taliloco cęli ſitam eſſe (ut ex globo Aſtronomi
co conſtat) ut ab Hipparcho, & Prolemæo hucuſque motu illo ab occaſu in
ortum ſemper magis ac magis ad polum accedat. Id quod re ipſa accidit. Nã,
ut auctor eſt Ptolemæus lib. 1. Geographiæ, cap. 7. ſtella polaris tẽpore Hip-
parchi diſtabat à polo grad. 12. min. 24. nunc autem ſolum diſtat grad. 3. & ſe
mis, aut circiter. Itaque ex hac mutatione potius confirmatur motus ſtellarũ
ab occaſu in ortum. Succeſſu tamen temporis elongabitur eadem ſtella pola
ris a polo. Ex his liquido cõſtare arbitror, duo illa argumenta non conclu-
dere, fictitium eſſe hunc motum ab occaſu in ortum in ſtellis fixis deprehen-
ſum. Quare experientiis Aſtronomorum ſides habenda eft, donec in contra-
rium aliud quid afferatur, quo demonſtretur, vera nõ eſſe, quæ de motu ſtel-
larum ab occaſu in ortum ſuper polos Zodiaci traduntur ab Aſtronomis.
ſtituta; In inſula uero Rhodo terram, ſeu Horizontem ſtringere quodammo
do uidebatur. Cum ergo nunc, ut Mercatores referũt, eadem ſtella adhuc ra
dat quodammodo Horizontem eiuſdem inſulæ, quis non uidet, ſtellã illam
in eodem ſemper parallelo extitiſſe, atque adeo ſuper polos Zodiaci motũ
non fuiſſe? Nã alias lata fuiſſet in circulo Eclipticæ Parallelo, qui oblique
interſecat parallelũ Aequatoris, atq; adeo amplius non poſſet contingere i@
lum Horizontem. Præterea ſtella polaris in extremitate caudæ urſę minoris,
quæ abeſt à polo Zodiaci grad. 24. & prope polũ arcticũ exiſtit, ſi mouetur cir
ca polos Zodiaci, neceſſe eſt, ut aliqñ à polo mundi abfutura ſit gradibus fe-
re 47. & eo amplius, pro quãtitate nimitũ ſemidiametri illius paralleli, quẽ
circa polũ Zodiaci deſcribit, & diſtãtiæ poli mũdi, à polo Zodiaci, ac ꝓinde
occaſura in Horizõte Romano, ubi polus arcticus grad. 42. ferme ſupra Ho-
rizontẽ attollitur. Cũ ergo ſtella polaris in tot ſeculis ſedẽ nõ videatur mu
taſſe reſpectu poli, veriſimile nõ eſt, eã motã eſſe ſuꝑ polos Zodiaci ab occa
ſu in ortum. Quare fictitius omnino eſt motus ille, quem ſtellis fixis tribuũt
Aſtronomi: alioquin ſtella polaris plus nũc diſtaret à polo mũdi, quàm olim:
quod falſum videtur. Ad utrumque argumentũ ita reſpondemus. Cum Cano
pus exiſtat circa Colurũ Solſtitiorũ, ita ut tempore Plinij paulo ante illum
extiterit, & nunc paulo poſt eundẽ reperiatur, fit, ut parallelus Eclipticæ a
dicta ſtella ab occaſu in ortũ deſcriptus eo in loco fere coincidat cum paral-
lelo Aequatoris per eandẽ ſtellam ducto, ut in globo Aſtronomico appare-
re poteſt. Vnde mirum non eſt, quod ſtella illa in 15. gradibus, quos, ſecun-
dum Ptolemæi ſententiam, à tempore Plinij uſque ad noſtram æratem confe
cit ab occaſu in ortum, ſenſibiliter declinationem ab Aequatore non muta
uerit, ac proinde ſemper Horizontem Rhodi uiſa ſit radere; quemadmodũ
& Sol circa ſolſtitia in 23. gradibus, quos in Ecliptica perambulat, (quorũ vn
decim ante, & undecim poſt ſolſtitiũ utrumuis ſumuntur) uix dimidiato gra-
du declinationem mutat. Futurum tamen erit, ut longo poſt tempore ſenſibi
liter ſtella illa declinationẽ mutet, atque adeo Horizontem Rhodi amplius
non tangat: ſicuti & aliarum ſtellarum declinationes mutatas eſſe videmus,
quia longius abſunt a Coluro ſolſtitiorum. Quod uero attinet ad ſtellã po-
larem, reſpondemus, eam in taliloco cęli ſitam eſſe (ut ex globo Aſtronomi
co conſtat) ut ab Hipparcho, & Prolemæo hucuſque motu illo ab occaſu in
ortum ſemper magis ac magis ad polum accedat. Id quod re ipſa accidit. Nã,
ut auctor eſt Ptolemæus lib. 1. Geographiæ, cap. 7. ſtella polaris tẽpore Hip-
parchi diſtabat à polo grad. 12. min. 24. nunc autem ſolum diſtat grad. 3. & ſe
mis, aut circiter. Itaque ex hac mutatione potius confirmatur motus ſtellarũ
ab occaſu in ortum. Succeſſu tamen temporis elongabitur eadem ſtella pola
ris a polo. Ex his liquido cõſtare arbitror, duo illa argumenta non conclu-
dere, fictitium eſſe hunc motum ab occaſu in ortum in ſtellis fixis deprehen-
ſum. Quare experientiis Aſtronomorum ſides habenda eft, donec in contra-
rium aliud quid afferatur, quo demonſtretur, vera nõ eſſe, quæ de motu ſtel-
larum ab occaſu in ortum ſuper polos Zodiaci traduntur ab Aſtronomis.