Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia
page |< < (54) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div103" type="section" level="1" n="68">
          <pb o="54" file="0074" n="78" rhead="De Mundi Fabrica."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5377" xml:space="preserve">Cum igitur tota totius terreſtris globi ex aqua, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5378" xml:space="preserve">terra conflati ſuperficies ſupra in tractatu de quantita-
              <lb/>
            te terræ innotuerit, videlicet quadrata milliaria 148,456,800. </s>
            <s xml:id="echoid-s5379" xml:space="preserve">ſi eius dimidium accipiatur, videlicet 74,228,
              <lb/>
            400. </s>
            <s xml:id="echoid-s5380" xml:space="preserve">id erit marinæ ſuperficiei in quadratis milliaribus quantitas. </s>
            <s xml:id="echoid-s5381" xml:space="preserve">antiqui vero ſcriptores omnes, etiam Geo-
              <lb/>
            graphi, hanc maris ſuperficiem multo quam terræ maiorem opinantur, verum id eis ob magnam veteri@
              <lb/>
            Geographiæ imperfectionem condonandum eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s5382" xml:space="preserve">tunc enim vix quarta pars terreni huius globi Geographi@
              <lb/>
            perſpecta erat.</s>
            <s xml:id="echoid-s5383" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5384" xml:space="preserve">Tandem maris ſoliditatem metiri conuenit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5385" xml:space="preserve">cum igitur oſtenſum ſit ſuperficiem eius continere quadrata
              <lb/>
            milliaria 74,228,400. </s>
            <s xml:id="echoid-s5386" xml:space="preserve">conſtet etiam eius profunditatem rarò maiorem eſſe v@o milliari, ſed vbique ferè eſſe
              <lb/>
            ſemimilliariam, ponamus tamen, vt ſic etiam omnium paludum, lacu@m, ac fluminum aquas compute-
              <lb/>
            mus, eam eſſe vbique milliariam: </s>
            <s xml:id="echoid-s5387" xml:space="preserve">hoc enim poſito manifeſtum ſtatim fit maris ſoliditatem continere mil-
              <lb/>
            liaria cubica totidem, videlicet 74,228,400. </s>
            <s xml:id="echoid-s5388" xml:space="preserve">quodlibet enim milliare ſuperficiale continet ſub ſe vnum fe-
              <lb/>
            re milliare cubicum.</s>
            <s xml:id="echoid-s5389" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div105" type="section" level="1" n="69">
          <head xml:id="echoid-head74" style="it" xml:space="preserve">Conſectarium.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5390" xml:space="preserve">EX demonſtratis facilè innoteſcit proportio terræ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5391" xml:space="preserve">aquæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s5392" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5393" xml:space="preserve">Terra enim continet milliaria cubica 170,232,521,600.</s>
            <s xml:id="echoid-s5394" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5395" xml:space="preserve">Aqua continet milliaria cubica 170,228,400.</s>
            <s xml:id="echoid-s5396" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5397" xml:space="preserve">Horum numerorum ratio eſt ſicuti ferè 2,290. </s>
            <s xml:id="echoid-s5398" xml:space="preserve">ad 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s5399" xml:space="preserve">vt patet diuidendo maiorem per minorem, dixi fere o
              <lb/>
            fractionem in quotic
              <unsure/>
            nte ommiſſam. </s>
            <s xml:id="echoid-s5400" xml:space="preserve">Terra igitur totius continet aquam, quoties numerus 2,290. </s>
            <s xml:id="echoid-s5401" xml:space="preserve">contine@
              <lb/>
            vnitatem.</s>
            <s xml:id="echoid-s5402" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5403" xml:space="preserve">De Maris illuminatione, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5404" xml:space="preserve">vmbra nihil ſupereſt dicendum, præter id, quod dictum eſt de illuminatio-
              <lb/>
            ne, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5405" xml:space="preserve">vmbra totius terreni globi, quem integrat ſimul cum terra, ac proinde ſimul ad eiuſdem globiillu-
              <lb/>
            minationem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5406" xml:space="preserve">vmbram concurrit.</s>
            <s xml:id="echoid-s5407" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div106" type="section" level="1" n="70">
          <head xml:id="echoid-head75" xml:space="preserve">LIBER SEXTVS
            <lb/>
          DE AERE.</head>
          <head xml:id="echoid-head76" style="it" xml:space="preserve">De loco Aeris. Cap. I.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5408" xml:space="preserve">SEnſu manifeſtum eſt aerem proximè terrenum globum, ex aqua, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5409" xml:space="preserve">terra conſtantem
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0074-01" xlink:href="fig-0074-01a" number="46">
                <image file="0074-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0074-01"/>
              </figure>
            circumfundi, eumque complecti. </s>
            <s xml:id="echoid-s5410" xml:space="preserve">qui locus ei iure naturæ debetur, cum ſit terra, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5411" xml:space="preserve">
              <lb/>
            aqua leuior, vt patet in bullis aeris ſurſum in aqua aſcendentibus, de quibus ſequenti cap.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s5412" xml:space="preserve">dicitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s5413" xml:space="preserve">quare cum aer ſit illis leuior, conſequens eſt etiam altiorem locum, quam illis con-
              <lb/>
            uenire.</s>
            <s xml:id="echoid-s5414" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5415" xml:space="preserve">Pulchrè autem mutuus hic aquæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5416" xml:space="preserve">aeris aſcenſus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5417" xml:space="preserve">deſcenuſs cernitur in vitrea quadam
              <lb/>
            ampulla vndique clauſa, cuius collum ſit oblungum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5418" xml:space="preserve">gracile, in qua aer, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5419" xml:space="preserve">aqua ſimul
              <lb/>
            ſint occluſa: </s>
            <s xml:id="echoid-s5420" xml:space="preserve">figuram eius aſpice, aqua ſit A B C @eliquum aer occupet, ne vacuum ſit; </s>
            <s xml:id="echoid-s5421" xml:space="preserve">iam
              <lb/>
            ſi inuertatur, vt pars A B C. </s>
            <s xml:id="echoid-s5422" xml:space="preserve">ſurſum, collum vero deorſum vergat, illico videre eſt aquam
              <lb/>
            per latera fiſtulæ deſcendere, aerem vero contra eodem tempore per medium aquæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5423" xml:space="preserve">fiſtu-
              <lb/>
            læ, ideſt, vndique aqua circundatum, aſcendere.</s>
            <s xml:id="echoid-s5424" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div108" type="section" level="1" n="71">
          <head xml:id="echoid-head77" style="it" xml:space="preserve">De motu Aeris. Cap. II.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5425" xml:space="preserve">1 AEr natura ſua mouetur motu recto ſurſum, qui aſcenſus dicitur, vt patet in bullis aeris infra aquam
              <lb/>
            aliquando vi illatis, quæ ſl
              <unsure/>
            atim ac libertate donantur ſurſum celeriter, ac directè petunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s5426" xml:space="preserve">vt etiam ſu-
              <lb/>
            perius explicatum eſt in loco aquæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s5427" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5428" xml:space="preserve">2 Par eſt credere aerem diurno motu aliquatenus circumuolui præſertim ſub torrida zona; </s>
            <s xml:id="echoid-s5429" xml:space="preserve">ſi enim ve-
              <lb/>
            rum eſt Oceanum eodem motu promoueri, multo magis verum erit aerem, qui fluidior eſt quam aqua, non
              <lb/>
            ſolum moueri verum etiam velocius, quod conſirmat loan. </s>
            <s xml:id="echoid-s5430" xml:space="preserve">Baptiſ@a Porta, de aeris tranſm. </s>
            <s xml:id="echoid-s5431" xml:space="preserve">quia aſſerit hunc
              <lb/>
            motum ab experientijs nautarum, qui auxilio huius motus aeris, ſeu venti, citius nauigant verſus occidentẽ
              <lb/>
            quam verſus orientem. </s>
            <s xml:id="echoid-s5432" xml:space="preserve">Nonnulli ex diurno Cometarum motu, quos in ſupremo aere collocabant, hunc
              <lb/>
            acris motum rectè colligi opinabantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s5433" xml:space="preserve">verum Cometas multo altius incedere poſtea compertum eſt, vt ſuo
              <lb/>
            loco videbimus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5434" xml:space="preserve">in opere de locis Mathematicis apud Ariſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5435" xml:space="preserve">iam explicauimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s5436" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5437" xml:space="preserve">3 Ineſt alius aeri motus, quo idem aer aliquando minor, aliquando maior euadit, ſeu ſuam auget, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5438" xml:space="preserve">
              <lb/>
            minuit magnitudinem, idque nullo extrinſecus additamento; </s>
            <s xml:id="echoid-s5439" xml:space="preserve">hunc phyſici rarefactionem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5440" xml:space="preserve">condenſ
              <unsure/>
            a-
              <lb/>
            tionem appellant. </s>
            <s xml:id="echoid-s5441" xml:space="preserve">quod etſi multis conſtet experientijs, libet tamen pulcherrimam nunc æque ac euiden-
              <lb/>
            tiſſimam afferre: </s>
            <s xml:id="echoid-s5442" xml:space="preserve">conſtruatur, vitrea ampulla, vti in figura vides; </s>
            <s xml:id="echoid-s5443" xml:space="preserve">cuius venter B. </s>
            <s xml:id="echoid-s5444" xml:space="preserve">collum vero E A. </s>
            <s xml:id="echoid-s5445" xml:space="preserve">ſit </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>