279
deprehendi.
Quod ſanè mihi tam verum apparet, ut non dubitem
hancipſam hypotheſin ad omnimodos incurſus extendere; ſeu genera-
tim effari, quod pulſus omnis & motus, utcunque medio culibet im-
pingens, directè (per ſe nimirum, propriè, diſtinctéque rem eſti-
mando) continuatur, aut prorſum aut retrorſum. Scilicet, exempli
cauſà ſi duo baculi A B Y Z, C D Y Z in idem medium E F (illud
perpendiculariter, hoc obliquè) uniformi quâdam preſſione vel impe-
tu adigantur, exiſtimo medii ceſſione vel reſiſtentiâ totam (quâ bacu-
lus obliquus fertur, aut medium impellit) vim æquè rectâ ſemità an-
trorſum verſus I K, vel retrò verſus C D derivari, ac perpendicularis
ipſius impetus in G H progreditur, aut regreditur in A B. Quod
enim nonnulli putant medii ſuperficiem baculi perpendicularis tenden-
tiæ magìs opponi, quam obliqui, proindéque perpendicularis impul-
ſum rectà continuari, ſed obliquum alio detorqueri; vel aſſertionem
ipſam non agnoſco, vel non admitto conſequentiam. Enimverò ſi per
illud opponi nil aliud volunt quàm realiter objici, ſeu obſtare recta
pergenti, non minùs eo modo ſuperſicies E F opponitur baculo C D,
11Fig. 1. quàm ipſi A B; rectum enim ejus progreſſum pariter intercipit, im-
pedit, demutat. Verùm ſi quam aliam neſcio quam imaginariam op-
poſitionem intelligunt, nihil video quod huc faciat indè conſectari.
Proſectò rem abſtractè, nec ut accidentarium quid immiſceamus, ex-
pendendo, nihil attinet ullam medii partem conſiderare præter illam,
ad quam corpus progrediens aut propellens ei occurrit; hæc enim ſola
reſiſtendo quicquam efficit, aut cedendo. Quare per rectam D Z pro-
gredienti impulſui ſolum punctum Z opponitur; perindéque fuerit
qualem reliqua medii ſuperficies obtinere ſitum concipiatur. Punctum
autem Z æquè pulſui venienti à D perrectam D Z, atque tendenti per
rectam Z K verſus K contrariatur, ac ei qui à B per B Z procedens iter
affectat per Z H verſus H. Idémque de reliquis medii punctis intelligi
par eſt, quibus uterque baculus ipſum contingit, aut ei applicatur.
Itaque reverà par utriuſque pulſùs quoad oppoſitionem eſt ratio; ſimi-
líſque proinde utrobique reſultabit effectus; pulſumnempe recto tra-
mite vel tranſmittere, vel rejicere. Verùm longè ſecus eveniet, ſi ba-
culum alterum obliquum, ſeu P D Y Q, cum ipſo A B Y Z confera-
mus Etenim ſuperſicies E F baculi A B Y Z motui, vel impulſui
magìs opponitur, aut obſiſtit, quàm motui vel impulſui baculi P D Y Q.
Quoniam illi toti cum tota ſui parte Y Z, huic vero tantum ex parte Y
renititur. è qua diſcrepantia neceſſariò diſpar effectus conſequetur, ut
nimirum pulſùs aut motûs directio mutetur. Quod diſcrimen eò lu-
bentius adnoto, quoniam hoc arbitror modo (vel adſimili) lucis
hancipſam hypotheſin ad omnimodos incurſus extendere; ſeu genera-
tim effari, quod pulſus omnis & motus, utcunque medio culibet im-
pingens, directè (per ſe nimirum, propriè, diſtinctéque rem eſti-
mando) continuatur, aut prorſum aut retrorſum. Scilicet, exempli
cauſà ſi duo baculi A B Y Z, C D Y Z in idem medium E F (illud
perpendiculariter, hoc obliquè) uniformi quâdam preſſione vel impe-
tu adigantur, exiſtimo medii ceſſione vel reſiſtentiâ totam (quâ bacu-
lus obliquus fertur, aut medium impellit) vim æquè rectâ ſemità an-
trorſum verſus I K, vel retrò verſus C D derivari, ac perpendicularis
ipſius impetus in G H progreditur, aut regreditur in A B. Quod
enim nonnulli putant medii ſuperficiem baculi perpendicularis tenden-
tiæ magìs opponi, quam obliqui, proindéque perpendicularis impul-
ſum rectà continuari, ſed obliquum alio detorqueri; vel aſſertionem
ipſam non agnoſco, vel non admitto conſequentiam. Enimverò ſi per
illud opponi nil aliud volunt quàm realiter objici, ſeu obſtare recta
pergenti, non minùs eo modo ſuperſicies E F opponitur baculo C D,
11Fig. 1. quàm ipſi A B; rectum enim ejus progreſſum pariter intercipit, im-
pedit, demutat. Verùm ſi quam aliam neſcio quam imaginariam op-
poſitionem intelligunt, nihil video quod huc faciat indè conſectari.
Proſectò rem abſtractè, nec ut accidentarium quid immiſceamus, ex-
pendendo, nihil attinet ullam medii partem conſiderare præter illam,
ad quam corpus progrediens aut propellens ei occurrit; hæc enim ſola
reſiſtendo quicquam efficit, aut cedendo. Quare per rectam D Z pro-
gredienti impulſui ſolum punctum Z opponitur; perindéque fuerit
qualem reliqua medii ſuperficies obtinere ſitum concipiatur. Punctum
autem Z æquè pulſui venienti à D perrectam D Z, atque tendenti per
rectam Z K verſus K contrariatur, ac ei qui à B per B Z procedens iter
affectat per Z H verſus H. Idémque de reliquis medii punctis intelligi
par eſt, quibus uterque baculus ipſum contingit, aut ei applicatur.
Itaque reverà par utriuſque pulſùs quoad oppoſitionem eſt ratio; ſimi-
líſque proinde utrobique reſultabit effectus; pulſumnempe recto tra-
mite vel tranſmittere, vel rejicere. Verùm longè ſecus eveniet, ſi ba-
culum alterum obliquum, ſeu P D Y Q, cum ipſo A B Y Z confera-
mus Etenim ſuperſicies E F baculi A B Y Z motui, vel impulſui
magìs opponitur, aut obſiſtit, quàm motui vel impulſui baculi P D Y Q.
Quoniam illi toti cum tota ſui parte Y Z, huic vero tantum ex parte Y
renititur. è qua diſcrepantia neceſſariò diſpar effectus conſequetur, ut
nimirum pulſùs aut motûs directio mutetur. Quod diſcrimen eò lu-
bentius adnoto, quoniam hoc arbitror modo (vel adſimili) lucis
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib