Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
121
121 (69)
122
122 (70)
123
123 (71)
124
124 (72)
125
125 (73)
126
126 (74)
127
127 (75)
128
128 (76)
129
129 (77)
130
130 (78)
< >
page |< < (132) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="132" file="0184" n="184" rhead="THEORIÆ"/>
            CD conſideratum ut immobile, quod contingat phyſice in N,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0184-01" xlink:href="note-0184-01a" xml:space="preserve">num immobi-
                <lb/>
              le.</note>
            & </s>
            <s xml:space="preserve">concipiatur planum GI parallelum priori ductum per cen-
              <lb/>
            trum B, ad quod appellet ipſum centrum, & </s>
            <s xml:space="preserve">a quo reſiliet,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0184-02" xlink:href="note-0184-02a" xml:space="preserve">Fig. 43.</note>
            ſi reſilit. </s>
            <s xml:space="preserve">Ducta AF perpendiculari ad GI, & </s>
            <s xml:space="preserve">completo pa-
              <lb/>
            rallelogrammo AFBE, in communi methodo reſolvitur ve-
              <lb/>
            locitas AB in duas AF, AE: </s>
            <s xml:space="preserve">ſive FB, EB, primam dicunt
              <lb/>
            manere illæſam, ſecundam deſtrui a reſiſtentia plani: </s>
            <s xml:space="preserve">tum per-
              <lb/>
            ſeverare illam ſolam per BI æqualem ipſi FB; </s>
            <s xml:space="preserve">ſi corpus in-
              <lb/>
            currens ſit perfecte molle, vel componi cum alia in perſecte
              <lb/>
            elaſticis BE æquali priori EB, in imperfecte elaſticis Be, quæ
              <lb/>
            ad priorem EB habeat rationem datam, & </s>
            <s xml:space="preserve">percurrere in pri-
              <lb/>
            mo caſu BI, in ſecundo BM, in tertio Bm. </s>
            <s xml:space="preserve">At in mea
              <lb/>
            Theoria globus, a viribus in illa minima diſtantia agentibus,
              <lb/>
            quæ ibi ſunt repulſivæ, acquirit ſecundum directionem NE
              <lb/>
            perpendicularem plano repellenti CD in primo caſu velocita-
              <lb/>
            tem BE, æqualem illi, quam acquireret, ſi cum velocitate
              <lb/>
            EB perpendiculariter adveniſſet per EB, in ſecundo BL ejus
              <lb/>
            duplam, in tertio BP, quæ ad ipſam habeat illam rationem
              <lb/>
            datam r ad 1, ſive m + n ad m, & </s>
            <s xml:space="preserve">habet deinde velocitatem
              <lb/>
            compoſitam ex velocitate priore manente, ac expreſſa per BO
              <lb/>
            æqualem AB, & </s>
            <s xml:space="preserve">poſitam ipſi in directum, ac ex altera BE,
              <lb/>
            BL, BP, ex quibus conſtat, componi illas ipſas BI, BM,
              <lb/>
            Bm, quas prius; </s>
            <s xml:space="preserve">cum ob IO æqualem AF, ſive EB, & </s>
            <s xml:space="preserve">IM,
              <lb/>
            Im æquales BE, Be, ſive EL, EP, totæ etiam BE, BP,
              <lb/>
            BL totis OI, OM, Om ſint æquales, & </s>
            <s xml:space="preserve">parallelæ.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">279. </s>
            <s xml:space="preserve">Res mihi per compoſitionem virium ubique eodem re-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0184-03" xlink:href="note-0184-03a" xml:space="preserve">Ubique in hac
                <lb/>
              Theoria com
                <lb/>
              poſitionem re-
                <lb/>
              ſ
                <unsure/>
              olutioni ſubſti-
                <lb/>
              tui, eaſque ſi-
                <lb/>
              bi invicem æ-
                <lb/>
              quivalere.</note>
            dit, quo in communi methodo per earum reſolutionem. </s>
            <s xml:space="preserve">Re-
              <lb/>
            ſolutionem ſolent vulgo admittere in motibus, quos vocant
              <lb/>
            impeditos, ubi vel planum ſubjectum, vel ripa ad latus pro-
              <lb/>
            curſum impediens, ut in fluviorum alveis, vel filum, aut virga
              <lb/>
            ſuſtentans, ut in pendulorum oſcillationibus, impedit motum
              <lb/>
            ſecundum eam directionem, qua agunt velocitates jam conce-
              <lb/>
            ptæ vel vires; </s>
            <s xml:space="preserve">ut & </s>
            <s xml:space="preserve">virium reſolutionem agnoſcunt, ubi bi-
              <lb/>
            næ, vel plures etiam vires unius cujuſdam vis alia directione
              <lb/>
            agentis effectum impediunt, ut ubi grave a binis obliquis pla-
              <lb/>
            nis ſuſtinetur, quorum utrumque premit directione ipſi plano
              <lb/>
            perpendiculari, vel ubi a pluribus filis elaſticis oblique ſitis ſu-
              <lb/>
            ſtinetur. </s>
            <s xml:space="preserve">In omnibus iſtis caſibus illi velocitatem, vel vim a-
              <lb/>
            gnoſcunt vere reſolutam in duas, quarum utrique ſimul illa
              <lb/>
            unica velocitas, vel vis æquivaleat, ex illis veluti partibus
              <lb/>
            conſtituta, quarum ſi altera impediatur, debeat altera perſeve-
              <lb/>
            rare, vel ſi impediatur utraque, ſuum utraque effectum edat
              <lb/>
            ſeorſum. </s>
            <s xml:space="preserve">At quoniam id impedimentum in mea Theoria nun-
              <lb/>
            quam habebitur ab immediato contactu plani rigidi ſubjecti,
              <lb/>
            nec a virga vere rigida, & </s>
            <s xml:space="preserve">infiexili ſuſtentante, fed ſemper a
              <lb/>
            viribus mutuis repulſivis in primo caſu, attractivis in ſecun-
              <lb/>
            do; </s>
            <s xml:space="preserve">ſemper habebitur nova velocitas, vel vis æqualis, & </s>
            <s xml:space="preserve">con-
              <lb/>
            traria illi, quam communis methodus eliſam dicit, quæ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>