Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
121
121 (69)
122
122 (70)
123
123 (71)
124
124 (72)
125
125 (73)
126
126 (74)
127
127 (75)
128
128 (76)
129
129 (77)
130
130 (78)
< >
page |< < (140) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="140" file="0192" n="192" rhead="THEORIÆ"/>
            etiam poſſet, ubi ſemel deventum ſit alicubi, ut in Q, ad di-
              <lb/>
            rectionem parallelam plano, debere deinceps deſcribi arcum
              <lb/>
            QD prorſus æqualem, & </s>
            <s xml:space="preserve">ſimilem arcui QB, & </s>
            <s xml:space="preserve">ita ſimiliter
              <lb/>
            poſitum reſpectu plani CO, ut ejus inclinationes ad ipſum
              <lb/>
            planum in diſtantiis æqualibus ab eo, & </s>
            <s xml:space="preserve">a Q hinc, & </s>
            <s xml:space="preserve">inde
              <lb/>
            ſint prorſus æquales; </s>
            <s xml:space="preserve">quam ob cauſam tangentes BN, DP,
              <lb/>
            quæ ſunt quaſi continuationes rectarum AB, MD, angulos
              <lb/>
            faciunt ANC, MPO æquales, qui deinde habentur pro an-
              <lb/>
            gulis incidentiæ, & </s>
            <s xml:space="preserve">reflexionis.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">299. </s>
            <s xml:space="preserve">Si planum ſit aſperum, ut Figura exhibet, & </s>
            <s xml:space="preserve">ut ſem-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0192-01" xlink:href="note-0192-01a" xml:space="preserve">Quid, ſi pla-
                <lb/>
              num ſit aſpe-
                <lb/>
              rum: applica-
                <lb/>
              tio ad reflexio-
                <lb/>
              nem lucis.</note>
            per contingit in Natura; </s>
            <s xml:space="preserve">æqualitas illa virium utique non ha-
              <lb/>
            betur. </s>
            <s xml:space="preserve">At ſi ſcabrities ſit ſatis exigua reſpectu ejus diſtantiæ,
              <lb/>
            ad quam vires ſenſibiles protenduntur; </s>
            <s xml:space="preserve">inæqualitas ejuſmodi
              <lb/>
            erit perquam exigua, & </s>
            <s xml:space="preserve">anguli incidentiæ, & </s>
            <s xml:space="preserve">reflexionis æqua-
              <lb/>
            les erunt ad ſenſum. </s>
            <s xml:space="preserve">Si enim eo intervallo concipiatur ſphæ-
              <lb/>
            ra VRTS habens centrum in puncto mobili, cujus ſegmen-
              <lb/>
            tum RTS jaceat ultra planum; </s>
            <s xml:space="preserve">agent omnia puncta conſtitu-
              <lb/>
            ta intra illud ſegmentum, adeoque monticuli prominentes ſa-
              <lb/>
            tis exigui reſpectu totius ejus maſſæ, ſatis exiguam inæqualita-
              <lb/>
            tem poterunt inducere; </s>
            <s xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:space="preserve">proinde ſenſibilem æqualitatem an-
              <lb/>
            gulorum incidentiæ, & </s>
            <s xml:space="preserve">reflexionis non turbabunt, ſicut & </s>
            <s xml:space="preserve">no-
              <lb/>
            itri terreſtres montes in globo oblique projecto, & </s>
            <s xml:space="preserve">ita ponde-
              <lb/>
            rante, ut a reſiſtentia aeris non multum patiatur, ſenſibiliter
              <lb/>
            non turbant parabolicum motum ipſius, in quo bina crura ad
              <lb/>
            idem horizontale planum eandem ad ſenſum inclinationem ha-
              <lb/>
            bent. </s>
            <s xml:space="preserve">Secus accideret, ſi illi monticuli ingentes eſſent etiam
              <lb/>
            reſpectu ejuſdem ſphæræ. </s>
            <s xml:space="preserve">Atque hæc quidem, qui diligentius
              <lb/>
            perpenderit, videbit ſane, & </s>
            <s xml:space="preserve">lucem a vitro ſatis lævigato re-
              <lb/>
            ſilire debere cum angulo reflexionis æquali ad ſenſum angulo
              <lb/>
            incidentiæ licet & </s>
            <s xml:space="preserve">ibi pulviſculus, quo poliuntur vitra, relin-
              <lb/>
            quat ſulcos, & </s>
            <s xml:space="preserve">monticulos, ſed perquam exiguos etiam reſpectu
              <lb/>
            diſtantiæ, ad quam extenditur ſenſibilis actio vitri in lucem; </s>
            <s xml:space="preserve">ſed
              <lb/>
            reſpectu ſuperficierum, quæ ad ſenſum ſcabræ ſunt, debere i-
              <lb/>
            pſam lucem irregulariter diſpergi quaqua verſus.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">300. </s>
            <s xml:space="preserve">Pariter ubi globus non elaſticus deveniat per AB in ea-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0192-02" xlink:href="note-0192-02a" xml:space="preserve">Quid in im-
                <lb/>
              pactu obliquo
                <lb/>
              globi
                <unsure/>
              mollis in
                <lb/>
              planum: velo-
                <lb/>
              citas amiſſa,
                <lb/>
              quæ manet il-
                <lb/>
              læſa in curva-
                <lb/>
              tura continua.</note>
            dem illa fig. </s>
            <s xml:space="preserve">43, & </s>
            <s xml:space="preserve">deinde debeat ſine reflexione excurrere per
              <lb/>
            BQ, non deſcribet utique rectam lineam accurate, ſed ſer-
              <lb/>
            pet, & </s>
            <s xml:space="preserve">ſaltitabit non nihil: </s>
            <s xml:space="preserve">erit tamen recta ad ſenſum: </s>
            <s xml:space="preserve">ve-
              <lb/>
            locitas vero mutabitur ita; </s>
            <s xml:space="preserve">ut ſit velocitas prior AB ad po-
              <lb/>
            ſteriorem BI, ut radius ad coſinum inclinationis OBI rectæ
              <lb/>
            BO ad planum CD, ac ipſa velocitas prior ad velocitatum dif-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0192-03" xlink:href="note-0192-03a" xml:space="preserve">Fig. 43.</note>
            ferentiam, ſive ad partem velocitatis amiſſam, quam exprimit
              <lb/>
            IQ determinata ab arcu OQ habente centrum in B, erit ut ra-
              <lb/>
            dius ad ſinum verſum ipſius inclinationis. </s>
            <s xml:space="preserve">Quoniam autem im-
              <lb/>
            minuto in infinitum angulo, ſinus verſus decreſcit in infinitum
              <lb/>
            etiam reſpectu ipſius arcus, adeoque ſumma omnium ſinuum ver-
              <lb/>
            ſorum pertinentium ad omnes inflexiones infiniteſimas tempore
              <lb/>
            finito factas adhuc in infinitum decreſcit; </s>
            <s xml:space="preserve">ubi inflexio </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>