Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
121
121
122
122
123
123
124
124
125
125
126
126
127
127
128
128
129
129
130
130
< >
page |< < of 290 > >|
219 in infinitum velociꝰ alteraret ſuū pedale ꝙ̄ a. / ſꝫ cõ-
ſequēs eſt falſum / igit̄̄ illud ex quo ſeq̇tur.
Sequela
ꝓbatur / q2 in eodē tēpore et in equali ſubiecto in in­
finitū plures gradus caliditatis ꝓducit b. ꝙ̄ a. per
alterationē / ergo in infinitū velocius alterat b. ſuū
paſſum ꝙ̄ a. /  fuit inducēdū
Iam ꝓbat̄̄ falſitas ↄ̨ſe­
quētis / q2 equaliter oīno de forma caliditatis pro­
ducit b. ſicut a. in eodē tꝑe / vt patet ex caſu / igir̄ eque­
velociter oīno alterat b. ſuū paſſum ſicut a. et ꝑ ↄ̨ñs
non in infinitū velocius / qḋ eſt oppoſitū ↄ̨ñtis.
Pa­
tet ↄ̨ña / q2 velocitas motus vniuerſaliter attendi
hꝫ penes effectū ꝓductuꝫ ſaltem vbi aliquid ꝑ motuꝫ
ꝓducitur.
¶ Itē ſi illa ſolutio eſſet bona ſequeretur /
 ab equalib3 ꝓportionibus alterantiū ad ſua al­
terabilia inequales velocitates alterationis ꝓue-
nirēt: ſꝫ cõſequēs eſt manifeſte falſuꝫ / igitur illḋ ex
quo ſeq̇tur.
Sequela ꝓbat̄̄ et volo /  a. alteret vnū
pedale in hora ad gradum vt .4. et b. equale ipſi a.
in actiuitate alteret vnū bipedale in eadē hora ad
eundem gradum vt .4. ſemper ītelligo ꝑ totū
Quo
poſito manifeſtum eſt ꝑ te  b. in duplo velociꝰ al-
terat ſuū paſſum ꝙ̄ a. / q2 ſuum paſſum eſt in duplo
maius et ꝓportio ipſius a. ad ſuum paſſum et b. ad
ſuū paſſum ſunt equales / igitur ab equalibꝰ ꝓpor-
tionibus alterãtiū ad ſua alterabilia inequales ve­
locitates alteratiõis ꝓueniūt / qḋ fuit ꝓbandū
Pro­
batur minor / q2 ſi ꝓportio b. ad ſuū paſſuꝫ eſſet ma­
ior ꝙ̄ ꝓportio a. ad ſuū paſſuꝫ / tūc ſequeret̄̄ /  intē-
ſiorē caliditatē ꝓduceret b. ī ſuū paſſum ꝙ̄ a. / ſꝫ hoc
eſt falſuꝫ / vt patet ex caſu / igit̄̄ illud ex quo ſequitur
¶ Ideo dices aliter et melius ſicut dicendū eſt ad ar­
gumentū negando ſequelã et ad ꝓbationē dices / 
velocitas motus alteratiõis nõ debet attendi ſim-
pliciter penes multitudinē graduū intēſiõis ipſiꝰ
qualitatis que mediante tali motu alterationis ꝓ-
ducitur / ſꝫ penes multitudinē graduū ipſius forme
ſiue in magno ſubiecto ꝓducat̄̄ ſiue in paruo.
Ma­
nifeſtum em̄ eſt /  cū aliqḋ calidū vniformiter rarū
acquirit ꝑ totū vnū gradū caliditatis intenſiue in
duplo plus de forma acq̇rit illud totuꝫ calidum ̄
vna eius medietas ſicut dictū eſt ſuperiꝰ /  in dēſo
finite vniforme in duplo plus eſt de materia ꝙ̄ in
ſua medietate.
Uolo igitur dicere /  ſicut in denſo
ſignãtur gradus entitatis materie penes quorum
multitudinē dēſitas attēdit̄̄ ita in ꝓpoſito dico ve­
locitatē alteratiõis attēdi debere penes multitudi­
nē qualitatis in eodē tꝑe ꝓducte nullo pacto cõſide­
rando intēſionē aut ſubiectū.
Sꝫ contra hoc ſic ar­
guit̄̄ / q2 tunc ſequeret̄̄ /  ſi a. alterans in prīa quar­
ta vnius hore ꝓducit vnū gradū caliditatis inten-
ſiue et entitatiue ꝑ totū et in ſecūda quarta tantuꝫ
et in tertia tantū et in quarta ſimiĺr tantum b. vero
in primo pedali vnius quadrupedalis ꝓduceret ſi-
militer vnū gradū caliditatis entitatiue et intenſi-
ue in prima quarta hore et in ſecūda quarta in ſecū­
do pedali tantū ꝓduceret et in tertia in tertio peda­
li et in quarta in quarto pedali tantū gradum ꝓdu­
ceret / tunc ſeq̇retur /  eque velociter in illa hora b.
alteraret quadrupedale ſicut a. pedale / ſꝫ ↄ̨ſequens
eſt falſuꝫ / igit̄̄ illud ex quo ſequit̄̄.
Seq̄la patet faci-
le ex ſolutiõe / q2 tantū de caliditate entitatiua ꝓdu­
cit b. ſicut a. adequate
Falſitas ↄ̨ſequētis arguitur /
q2 alteratio ipſius a. qua vcꝫ alterat ſuū paſſuꝫ eſt
velocior alteratiõe ipſius b. / ergo nõ eque velociter
in illa hora b. alterat quadrupedale ſicut a. pedale
Cõſequētia patet et arguitur añs / q2 intēſio qua a.
intēdit pedale eſt velocior alteratione ipſius b. et in­
tenſio qua a. intendit pedale eſt alteratio qua a. al­
terat pedale: ergo alteratio qua a. alterat pedale
eſt velocior alteratiõe ipſius b. qua vcꝫ alterat qua­
drupedale.
Cõſequētia pꝫ cū minore Nõ em̄, vt ſup­
pono, alteratio et intēſio diſtinguūtur.
et maior ꝓ­
batur: q2 intēſio qua a. intendit pedale eſt velocior
intenſione qua b. intēdit quadrupedale et oīs intē-
ſio qua b. intendit quadrupedale eſt alteratio qua
b. alterat quadrupedale / igit̄̄ intēſio qua a. intēdit
pedale eſt velocior alteratione qua b. alterat qua-
drupedale.
Et ſic pꝫ maior. 11Dicitur. ¶ Dices et bñ conceden-
do ſequelã et negãdo ↄ̨ñs eē falſum et ad punctū ꝓ-
bationis nego / hanc ↄ̨ñam intēſio qua a: intēdit pe­
dale eſt velocior alteratiõe ipſiꝰ b. et intēſio qua a.
intēdit pedale eſt alteratio qua a. alterat pedale / g̊
alteratio qua a. alterat pedale eſt velocior altera-
tione ipſius b.
Arguit̄̄ em̄ in quatuor termīs. debe­
ret eī ſic īferri / g̊ alṫatio q̈ a. alṫat pedare ē velocior
intēſio quã alteratio ipſiꝰ b.
Uel aliter rñdēdo ad
materiã argumēti poterꝪ ſecure dicere motū ītēſio­
nis nõ eē cõparabilē motui alteratiõis ī velocitate
et traditate prior tñ ſolutio magis plꝫ.
¶ Cõtra q2
tūc ſeq̇retur /  velocius alteraret eandē reſiſtētiaꝫ
vnū pedale vniformiter calidū / vt q̈tuor ꝙ̄ vnū aliḋ
pedale infinite calidū vniformiter ſine aliqua con­
trarii ꝑmixtiõe: ſꝫ ↄ̨ñs videt̄̄ manifeſte falſum: igit̄̄
illud ex quo ſeq̇tur
Falſitas ↄ̨ñtis relinq̇tur nota et
arguit̄̄ ſeq̄la et pono /  in vno pedali qḋ ſit a. in q̄li­
bet parte ꝓportionali inducãtur .4. gradus calidi-
tatis nõ tamē ꝑ totū ſꝫ in parte ꝓportionali ipſius
a. corrñdēte parti ꝓportionali tꝑis ipſo a. et tēpo-
re ꝓportione dupla diuiſis pono tamē /  in ea pro­
portione qua vna pars ꝓportionalis eſt minor al-
tera minus in tali parte entitatiue inducat̄̄ de cali-
ditate ſꝑ tamē vt .4. ī'tenſiue in altero vero pedali
puta b. in qualibet parte ꝓportionali tꝑis induca­
tur per totū b. medietas caliditatis intēſiue et enti-
tatiue q̄ in tali parte tꝑis introducit̄̄ in aliqua par­
te ꝓportionali ipſius a.
Quo poſito alterēt a. et b.
conſimilē reſiſtentiã et ſequit̄̄ /  a. velocius altera-
bit eandē reſiſtãtiam ꝙ̄ b. et tñ b. eſt infinite caliduꝫ
vniformiter ſiue cõtrarii admixtiõe: vt ſuppono: et
a. vniformiter calidū vt .4. / igit̄̄ ꝓpoſitū.
Minor fa-
cile patet ex caſu et minor ꝓbatur / q2 a. eſt in duplo
maioris põne ꝙ̄ b. / igit̄̄ in dupla velociꝰ alterat eã-
dem reſiſtentiã ꝙ̄ b.
Cõſequētia pꝫ et arguit̄̄ añs / q2
a. hꝫ in duplo magis de forma eiuſdē ſpēi  b. / igit̄̄
a. eſt in duplo maioris põne ꝙ̄ b.
¶ Scḋo ṗncipaĺr
arguit̄̄ ſic.
Si pars affirmatiua q̄ſtiõis eēt vera / ſeq̇­
ret̄̄ /  qḋlibet alterans finitū alterans certã reſiſtē­
tiã infinitã formã entitatiue in quãtulocū tꝑe ꝓ-
duceret ſꝫ ↄ̨ñs eſt manifeſte falſum / igit̄̄ illud ex quo
ſequit̄̄.
Probat̄̄ añs / qm̄ qḋlibet alterãs certã reſi-
ſtētiã infinite velociter adequate agit in quantulo-
cū tꝑe / igit̄̄ quodlibet alterãs finitū certã alterãs
reſiſtētiam infinitã formã entitatiue in quãtulocū
tꝑe ꝓducit.
Probat̄̄ añs / q2 ſi nõ det̄̄ illud et ſit a. ca­
lidū vniforme ꝑ totū in forma entitatiue / qḋ alterat
b. paſſuꝫ certe reſiſtētie ꝑ horam.
Et arguit̄̄ ſic / a. īfi­
nite velociter agit in illa hora adequate alterando
b. paſſum / igitur propoſitum.
Probatur antecedēs
et volo /  a. tangat b. paſſum et diuidatur ipſum a.
per partes proportionales ꝓportione dupla mi-
noribus ſus b. paſſum terminatꝪ et arguit̄̄ ſic: pri­
ma pars proportionalis ipſius a. aliquãtulū agit
in hora adequate in b. paſſum et ſecunda tantum vĺ
magis et tertia tantum vel magis ꝙ̄ ſecunda et ſic
cõſequēter et ſunt infinite: ergo ſequitur /  infinita
eſt actio ī illa hora adequate.
Conſequētia patet ̀

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index