Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of contents

< >
< >
page |< < of 290 > >|
219 in infinitum velociꝰ alteraret ſuū pedale ꝙ̄ a. / ſꝫ cõ-
ſequēs
eſt falſum / igit̄̄ illud ex quo ſeq̇tur.
Sequela
ꝓbatur
/ q2 in eodē tēpore et in equali ſubiecto in in­
finitū
plures gradus caliditatis ꝓducit b. ꝙ̄ a. per
alterationē
/ ergo in infinitū velocius alterat b. ſuū
paſſum
ꝙ̄ a. / fuit inducēdū
Iam ꝓbat̄̄ falſitas ↄ̨ſe­
quētis
/ q2 equaliter oīno de forma caliditatis pro­
ducit
b. ſicut a. in eodē tꝑe / vt patet ex caſu / igir̄ eque­
velociter
oīno alterat b. ſuū paſſum ſicut a. et ↄ̨ñs
non
in infinitū velocius / qḋ eſt oppoſitū ↄ̨ñtis.
Pa­
tet
ↄ̨ña / q2 velocitas motus vniuerſaliter attendi
hꝫ
penes effectū ꝓductuꝫ ſaltem vbi aliquid motuꝫ
ꝓducitur
.
Itē ſi illa ſolutio eſſet bona ſequeretur /
ab equalib3 ꝓportionibus alterantiū ad ſua al­
terabilia
inequales velocitates alterationis ꝓue-
nirēt
: ſꝫ cõſequēs eſt manifeſte falſuꝫ / igitur illḋ ex
quo
ſeq̇tur.
Sequela ꝓbat̄̄ et volo / a. alteret vnū
pedale
in hora ad gradum vt .4. et b. equale ipſi a.
in
actiuitate alteret vnū bipedale in eadē hora ad
eundem
gradum vt .4. ſemper ītelligo totū
Quo
poſito
manifeſtum eſt te b. in duplo velociꝰ al-
terat
ſuū paſſum ꝙ̄ a. / q2 ſuum paſſum eſt in duplo
maius
et ꝓportio ipſius a. ad ſuum paſſum et b. ad
ſuū
paſſum ſunt equales / igitur ab equalibꝰ ꝓpor-
tionibus
alterãtiū ad ſua alterabilia inequales ve­
locitates
alteratiõis ꝓueniūt / qḋ fuit ꝓbandū
Pro­
batur
minor / q2 ſi ꝓportio b. ad ſuū paſſuꝫ eſſet ma­
ior
ꝙ̄ ꝓportio a. ad ſuū paſſuꝫ / tūc ſequeret̄̄ / intē-
ſiorē
caliditatē ꝓduceret b. ī ſuū paſſum ꝙ̄ a. / ſꝫ hoc
eſt
falſuꝫ / vt patet ex caſu / igit̄̄ illud ex quo ſequitur
Ideo dices aliter et melius ſicut dicendū eſt ad ar­
gumentū
negando ſequelã et ad ꝓbationē dices /
velocitas
motus alteratiõis debet attendi ſim-
pliciter
penes multitudinē graduū intēſiõis ipſiꝰ
qualitatis
que mediante tali motu alterationis ꝓ-
ducitur
/ ſꝫ penes multitudinē graduū ipſius forme
ſiue
in magno ſubiecto ꝓducat̄̄ ſiue in paruo.
Ma­
nifeſtum
em̄ eſt / aliqḋ calidū vniformiter rarū
acquirit
totū vnū gradū caliditatis intenſiue in
duplo
plus de forma acq̇rit illud totuꝫ calidum ̄
vna
eius medietas ſicut dictū eſt ſuperiꝰ / in dēſo
finite
vniforme in duplo plus eſt de materia ꝙ̄ in
ſua
medietate.
Uolo igitur dicere / ſicut in denſo
ſignãtur
gradus entitatis materie penes quorum
multitudinē
dēſitas attēdit̄̄ ita in ꝓpoſito dico ve­
locitatē
alteratiõis attēdi debere penes multitudi­
qualitatis in eodē tꝑe ꝓducte nullo pacto cõſide­
rando
intēſionē aut ſubiectū.
Sꝫ contra hoc ſic ar­
guit̄̄
/ q2 tunc ſequeret̄̄ / ſi a. alterans in prīa quar­
ta
vnius hore ꝓducit vnū gradū caliditatis inten-
ſiue
et entitatiue totū et in ſecūda quarta tantuꝫ
et
in tertia tantū et in quarta ſimiĺr tantum b. vero
in
primo pedali vnius quadrupedalis ꝓduceret ſi-
militer
vnū gradū caliditatis entitatiue et intenſi-
ue
in prima quarta hore et in ſecūda quarta in ſecū­
do
pedali tantū ꝓduceret et in tertia in tertio peda­
li
et in quarta in quarto pedali tantū gradum ꝓdu­
ceret
/ tunc ſeq̇retur / eque velociter in illa hora b.
alteraret
quadrupedale ſicut a. pedale / ſꝫ ↄ̨ſequens
eſt
falſuꝫ / igit̄̄ illud ex quo ſequit̄̄.
Seq̄la patet faci-
le
ex ſolutiõe / q2 tantū de caliditate entitatiua ꝓdu­
cit
b. ſicut a. adequate
Falſitas ↄ̨ſequētis arguitur /
q2
alteratio ipſius a. qua vcꝫ alterat ſuū paſſuꝫ eſt
velocior
alteratiõe ipſius b. / ergo eque velociter
in
illa hora b. alterat quadrupedale ſicut a. pedale
Cõſequētia patet et arguitur añs / q2 intēſio qua a.
intēdit
pedale eſt velocior alteratione ipſius b. et in­
tenſio
qua a. intendit pedale eſt alteratio qua a. al­
terat pedale: ergo alteratio qua a. alterat pedale
eſt
velocior alteratiõe ipſius b. qua vcꝫ alterat qua­
drupedale
.
Cõſequētia pꝫ minore em̄, vt ſup­
pono
, alteratio et intēſio diſtinguūtur.
et maior ꝓ­
batur
: q2 intēſio qua a. intendit pedale eſt velocior
intenſione
qua b. intēdit quadrupedale et oīs intē-
ſio
qua b. intendit quadrupedale eſt alteratio qua
b
. alterat quadrupedale / igit̄̄ intēſio qua a. intēdit
pedale
eſt velocior alteratione qua b. alterat qua-
drupedale
.
Et ſic pꝫ maior. 11Dicitur. Dices et conceden-
do
ſequelã et negãdo ↄ̨ñs falſum et ad punctū ꝓ-
bationis
nego / hanc ↄ̨ñam intēſio qua a: intēdit pe­
dale
eſt velocior alteratiõe ipſiꝰ b. et intēſio qua a.
intēdit
pedale eſt alteratio qua a. alterat pedale /
alteratio
qua a. alterat pedale eſt velocior altera-
tione
ipſius b.
Arguit̄̄ em̄ in quatuor termīs. debe­
ret
ſic īferri / alṫatio a. alṫat pedare ē velocior
intēſio
quã alteratio ipſiꝰ b.
Uel aliter rñdēdo ad
materiã
argumēti poterꝪ ſecure dicere motū ītēſio­
nis
cõparabilē motui alteratiõis ī velocitate
et
traditate prior ſolutio magis plꝫ.
Cõtra q2
tūc
ſeq̇retur / velocius alteraret eandē reſiſtētiaꝫ
vnū
pedale vniformiter calidū / vt q̈tuor ꝙ̄ vnū aliḋ
pedale
infinite calidū vniformiter ſine aliqua con­
trarii
ꝑmixtiõe: ſꝫ ↄ̨ñs videt̄̄ manifeſte falſum: igit̄̄
illud
ex quo ſeq̇tur
Falſitas ↄ̨ñtis relinq̇tur nota et
arguit̄̄
ſeq̄la et pono / in vno pedali qḋ ſit a. in q̄li­
bet
parte ꝓportionali inducãtur .4. gradus calidi-
tatis
tamē totū ſꝫ in parte ꝓportionali ipſius
a
. corrñdēte parti ꝓportionali tꝑis ipſo a. et tēpo-
re
ꝓportione dupla diuiſis pono tamē / in ea pro­
portione
qua vna pars ꝓportionalis eſt minor al-
tera
minus in tali parte entitatiue inducat̄̄ de cali-
ditate
ſꝑ tamē vt .4. ī'tenſiue in altero vero pedali
puta
b. in qualibet parte ꝓportionali tꝑis induca­
tur
per totū b. medietas caliditatis intēſiue et enti-
tatiue
in tali parte tꝑis introducit̄̄ in aliqua par­
te
ꝓportionali ipſius a.
Quo poſito alterēt a. et b.
conſimilē
reſiſtentiã et ſequit̄̄ / a. velocius altera-
bit
eandē reſiſtãtiam ꝙ̄ b. et b. eſt infinite caliduꝫ
vniformiter
ſiue cõtrarii admixtiõe: vt ſuppono: et
a
. vniformiter calidū vt .4. / igit̄̄ ꝓpoſitū.
Minor fa-
cile
patet ex caſu et minor ꝓbatur / q2 a. eſt in duplo
maioris
põne ꝙ̄ b. / igit̄̄ in dupla velociꝰ alterat eã-
dem
reſiſtentiã ꝙ̄ b.
Cõſequētia pꝫ et arguit̄̄ añs / q2
a
. hꝫ in duplo magis de forma eiuſdē ſpēi b. / igit̄̄
a
. eſt in duplo maioris põne ꝙ̄ b.
Scḋo ṗncipaĺr
arguit̄̄
ſic.
Si pars affirmatiua q̄ſtiõis eēt vera / ſeq̇­
ret̄̄
/ qḋlibet alterans finitū alterans certã reſiſtē­
tiã
infinitã formã entitatiue in quãtulocū tꝑe ꝓ-
duceret
ſꝫ ↄ̨ñs eſt manifeſte falſum / igit̄̄ illud ex quo
ſequit̄̄
.
Probat̄̄ añs / qm̄ qḋlibet alterãs certã reſi-
ſtētiã
infinite velociter adequate agit in quantulo-
cū
tꝑe / igit̄̄ quodlibet alterãs finitū certã alterãs
reſiſtētiam
infinitã formã entitatiue in quãtulocū
tꝑe
ꝓducit.
Probat̄̄ añs / q2 ſi det̄̄ illud et ſit a. ca­
lidū
vniforme totū in forma entitatiue / qḋ alterat
b
. paſſuꝫ certe reſiſtētie horam.
Et arguit̄̄ ſic / a. īfi­
nite
velociter agit in illa hora adequate alterando
b
. paſſum / igitur propoſitum.
Probatur antecedēs
et
volo / a. tangat b. paſſum et diuidatur ipſum a.
per
partes proportionales ꝓportione dupla mi-
noribus
ſus b. paſſum terminatꝪ et arguit̄̄ ſic: pri­
ma
pars proportionalis ipſius a. aliquãtulū agit
in
hora adequate in b. paſſum et ſecunda tantum
magis
et tertia tantum vel magis ꝙ̄ ſecunda et ſic
cõſequēter
et ſunt infinite: ergo ſequitur / infinita
eſt
actio ī illa hora adequate.
Conſequētia patet ̀

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index