Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of contents

< >
< >
page |< < of 290 > >|
252 Ad confirmationem reſpondeo negando ſeque-
lam
: et ad probationē cõcedo antecedēs: et nego cõ-
ſequentiam
: quēadmodū negant nominales de al­
bedine
vbi eſt plus de forma ꝙ̄ in altera: et ad īpro­
bationē
vltimã concedo / qḋ infertur ſicut concedūt
alie
due opiniones.
Ad ſecūdam confirmationeꝫ
dico
primo negando ſequelã et ad ꝓbationē ad­
mitto
caſum: q2 albedo non poteſt eſſe ſine aliquo
eſſe
.
Dico ſcḋo concedendo quod infertur: nec illud
eſt
inconueniens.
Et hec de q̄ſtiõe et capite ſcḋo.
Caput .3.4. tractatus inquireas diſpu­
tatiue
. An qualitates contrarie ſe com-
patiantur
.
QUeritur vtrum forme contra-
rie
ſe inuicē compatiantur ſecundum idē
ſubiectum
adequate.
Et arguitur primo / non auctoritate
beati
Auguſtini in libro enchiridion capite .17. di-
centis
.
Nullus cibus ſimul dulcis eſt et amarꝰ: nul­
lum
corpus vbi albū ibi nigrū eſt. 11Auguſti.
enchi
.
Et exemplicat de
aliis
contrariis volēs ꝓbare contraria eidē ineſſe
non
poſſe: igitur de intētione beati Augu. eſt cõtra­
ria
ſe compari mīme.
Secundo auctoritate phi-
loſophi
in predicamēto ̄titatis dicentis.
Nichil
eſt
qḋ videatur ſimul contraria ſuſcipere.
Et hoc
vult
probare / cõtraria poſſunt ſimul eidē ineē:
et
exēplificat de albo et nigro: igitur illud eſt de mē­
te
eius.
Tertio auctoritate eiuſdem philoſophi
primo
phiſicorum tex. 9.20. / vbi dicit cõtra anaxa-
gorã
ponētem vnum cõtrarium fieri ex altero: cõ­
traria
poſſunt eſſe in eodem in potentia: ſed non in
actu
ſimul: igitur illud eſt de intēſione philoſophi.
22dicitur.
Dtces et bene ad omnes has auctoritates diſtin­
guendo
/ cõtraria non poſſunt eſſe ſimul in eodem
aut
capiēdo ly cõtraria primo intētionaliter et ſimi­
liter
ly eſſe in eodē: et ſic negatur.
aut ſecunde inten­
tionaliter
pro terminis cõtrariis et predicari acci­
dentaliter
: et ſic cõcedo contraria poſſe eſſe natu­
raliter
in eodē ſubiecto.
Quod beatus Aug. ſubti-
liter
innuit inquit.
Nullum corpus vbi eſt album
ibi
nigrū eſt.
Et hec eſt intētio eius. Similiter phi-
loſophus
in predicamēto quantitatis loquitur de
contrarietate
ſecundo intentionaliter.
Uult em̄ lo­
co
preallegato probare / magnum et paruum
ſunt
termini contrarii: dicens / termini contrarii
non
poſſunt ſimul de eodem verificari: paruum ve-
ro
et magnum de eo verificãtur.
Et ſic intelligitur
eius
auctoritas vbicun de hac materia loquitur.
Contra / quia philoſophus quarto me­
thaphiſices
.t. 9.27. volens ꝓbare cõtra heraclitū /
nemo poteſt aſſentire duabus cõtradictoriis ſic
arguit
.
Nemo poteſt habere ſimul et ſemel q̈litates
ↄ̈rias
.
igit̄̄ nemo põt habere ſimul duarum ↄ̈dicto­
riarū
aſſenſus.
Supponit phūs antecedēs tã̄ ma­
nifeſtum
: et ꝓbat ↄ̨ñam.
quia aſſenſus ↄ̈dictoriarū
ſunt
qualitates ↄ̈rie: ergo ſeq̇tur / phūs habuit
incõueniēti
cõtraria primo intentionaliter ī eo-
dem
. 33dicitur
Dices et bene diſtinguendo / phūs opīatꝰ
fuerit
qualitates contrarias eſſe incõpoſſibiles: aut
corporales
/ et ſic nego: aut ſpirituales et ī extenſas
cuiuſmodi
eſt volitio et nolitio: aſſenſus vnius con-
tradictorii
et diſſenſus eiuſdem: ſcīa actualis et opi­
nio
actualis reſpectu eiuſdē: et ſic bene concedo / q2
tales
in quibuſcun gradibus repugnant: corpo-
rales
vero minime.
Et in hoc experientiã conſulen-
dum
eſt que ī naturali philoſophia doctrix et in grã
cõprobatur
.

Sed contra / q2 vel phūs aſſumit
īpoſſibile
qualitates ↄ̈rias ſe cõpati ītelligit vlr
vel
ſolum dementalibus.
Si primū habetur inten­
tum
.
Si ſecundū adhuc nichil probaret: quia aſſu­
meret
falſum.
qualitates mētales et habituales
ↄ̈rie
ſe cõpatiūtur.
Et ſi ſolū intelligeret de actua-
libus
: tunc aſſumeret ꝓbandum et ſic argumentum
philoſophi
eēt inefficax. 44Confir°
Et ↄ̨firmat̄̄ / q2 ſi due for­
me
accidētales cõtrarie ſe cõpatiunt̄̄ in eodē: ſeque­
retur
duas formas ſubſtantiales ſe cõpati in eadē
materia
: ſed ↄ̨ñs manifeſte falſuꝫ: igit̄̄ illud ex quo
ſequitur
.
Sequela ꝓbatur: q2 ſi illa repugnãt et
naturaliter
cõtrariãtur ſunt naturaliter cõpoſſibi­
lia
: a fortiori ea cõtrariãtur erunt ↄ̨poſſibilia
cuiuſmodi
ſunt forme ſubſtantiales.
Secundo ad idem argr̄ ſic / quia nulle
forme
īcompoſſibiles ſe compatiūtur: ſed omēs for­
me
contrarie ſunt incõpoſſibiles: ergo nulle forme
contrarie
ſe compatiuntur. 55diffi° q̈li­
tatuꝫ
con­
trariarū
.
Maior eſt nota cum cõ­
ſequentia
et minor probatur / quia forme contrarie
ſunt
que ſub eodem genere poſite ſunt, et eidem ſu-
ſceptibili
viciſſim inſunt: et mutuo ſe expellunt.
66dicitur.
Dices diſtinguēdo minorem aut ſint incõpoſ-
ſibiles
ſcḋm quoſcū gradus, et ſic negatur, aut ſe­
cundum
aliquos et aliquos non, et ſic cõceditur.

ſecundū
gradus ſummos ſunt incõpoſſibiles, et ſe-
cundū
certos remiſſos ſe cõpatiuntur.
Sed cõtra /
q2
tunc ſequeretur aliquã frigiditatem alicui cali-
ditati
non eſſe contrariam: ſed conſequens eſt fal-
ſum
: igitur illud ex quo ſequitur.
Falſitas cõſequē­
tis
oſtenditur: quia quando aliqua ſunt eiuſdē ſpe­
ciei
quicquid cõtrariatur vni cõtrariat̄̄ et alteri: ſꝫ

igitur
ſi aliqua frigiditas alicui caliditati contra­
riatur
: quelibet frigiditas contrariabitur cuilibet
caliditati
: quod eſt contrarium ↄ̨ñtis.
Sequela
probatur
/ quia per te frigiditas remiſſa et calidi-
tas
remiſſa ſe cõpatiuntur: et per cõſequens mu­
tuo
ſe expellūt: et ſi non mutuo ſe expellūt: ſunt
forme
cõtrarie.
Prima ↄ̨ña patet et ſecūda ꝓbatur
per
diffinitionē q̈litatū cõtrariuꝫ. 77dr̄
ṗmo
.
Dices forte /
ſicut
videtur dicere iacobus de forlinio cõcedendo
quod
infertur vcꝫ caliditas remiſſa et frigiditas
remiſſa
non ſunt cõtrarie qualitates ꝓpter rõnem
adductã
: et probatur oppoſitū negatur illa pro­
poſitio
vniuerſalis quãdocū aliqua ſunt eiuſdem
ſpeciei
quicquid cõtrariatur vni cõtrariatur et al-
teri
.
Imo (vt inquit) cuilibet frigiditati ↄ̨trariatur
caliditas
ſumma: et tamen caliditas remiſſa cõ­
riatur
ei.
Si quereret̄̄ ratio diceret forte / talis eſt
natura
rei ſicut dicit gregoriꝰ de armino de incõ-
poſſibilitate
quorūcū ↄ̨trariorū in quãtuliſcū
gradibus
. 88dr̄ ſcḋo.
Dico tamen aliter negando ſequelam: et
ad
punctum probationis: nego hanc ↄ̨ſequentiam
non
mutuo ſe expellūt: ergo non cõtrariantur.
Et
ad
probationem dicit̄̄ / illa non eſt totalis defini­
tio
: ſed d3 addi mutuo ſe expellūt ſecundū ſe vel ali­
quas
illi eiuſdem ſpeciei.
̄uis ille ſe expel-
lant
: alique eiuſdē ſpeciei cum illis ſe expellunt / qḋ
ſufficit
vt dicantur contrarie.
Cõtra quia tūc ſequeretur quoſcū
gradus
remiſſe caliditatis et remiſſe frigiditatis
compoſſibiles: ſed conſequens eſt falſum: igitur
illud
ex quo ſequitur.
Sequela ꝓbat̄̄: quia videt̄̄
maior
de aliq̇bꝰ ꝙ̄ de aliis
Sꝫ fĺitas ↄ̨ñtis ꝓbat̄̄ /
q2
ſi q̊tcū frigiditatꝪ remiſſe et calididatꝪ remiſſe
ſṫ
ↄ̨poſſibĺes ſeq̇t̄̄ g̈dꝰ calididatꝪ vt .6. et frigiditatꝪ

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index