Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[Figure 41]
[42] Ecliptica ſept@t. linea refleya. Erratira @@ ſectio. Ecliptica merid. A B
[43] f m @ o e q h k l a n u c d g
[44] a k g b @ @ @ l e m f q p o n b
[45] a c d b
[46] C B A F D E G
[47] Axis primus. Axis terts. Axis ſecundg Turris horologij uicem prim@ axis gereus. cla@@s verſa @lis. Rota horologij principalis. Fums. Capſula molę. Mola XXXV Q P O VII N LXX III M L R H LXXXX VI K G XV F D C E A B
[Figure 48]
[49] f g d b a c e h m k
[50] l f e i g h
[51] a b c d
[52] Rotacochlearis.
[53] D C A E B
[54] D F C A B
[55] D D F F C E A A B B
[Figure 56]
[57] E C B A f D
[58] Meridies Oriens. Styl@ lap. Her. Arge@ cule us. Occidens Septentrio A B C D E F G H K L M N O P Q R S T V X Y Z ?? ℞ {στ} θ
[59] D C B A
[60] L H G H K
[61] F
[62] E A B C D
[63] A B C D
[64] Cucurbi@ ta vel clau@.
[65] Tubusſeu Pileus.
[66] Matula.
[67] Vas cęcu.
[68] Lebes ſeu A@enum.
[69] Pellicamum ſea Anſatum vas.
[70] A B
< >
page |< < (lv) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div89" type="section" level="1" n="14">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2107" xml:space="preserve">
              <pb o="lv" file="0111" n="111" rhead="ſachen/ Das erſt bůch."/>
            dann es hindert ſich ſelbs/ ſo die erden erhertet iſt/ das es vyl lieber zůobe-
              <lb/>
            reſt auff der erden lauffet/ es finde dann ein ſpalt/ durch wölchen es hinein
              <lb/>
            tringen mag/ dann es mag nitt lang zůobereſt vmbeinander lauffen. </s>
            <s xml:id="echoid-s2108" xml:space="preserve">dar-
              <lb/>
            umb wirt auch der mehrentheil Cryſtall darauß/ wann es fruchtbar/ feißt
              <lb/>
            vnd wol gekochet hinein ghet/ es mag auch die erdẽ daſſelbig nit tieffer hin
              <lb/>
            ein laſſen. </s>
            <s xml:id="echoid-s2109" xml:space="preserve">deßhalben werden die edel geſtein darauß ſo weich ſeind/ vnd kei
              <lb/>
            ner groſſen werme bedörffend. </s>
            <s xml:id="echoid-s2110" xml:space="preserve">die ſeind auch lauter vnd weyß/ als der Cry
              <lb/>
            ſtall iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2111" xml:space="preserve">auß den trüben oder wüſtenen wirt der iris ſtein oder regenbogen
              <lb/>
            vnd der ametiſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s2112" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2113" xml:space="preserve">Die vnerfarenen ſagen vyl von Charybden/ vnnd warumb ſie ſeyend/
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0111-01" xlink:href="note-0111-01a" xml:space="preserve">Charybden.</note>
            halten ſie auch für ein groß wunderwerck/ ſo doch gar kein wunder/ wann
              <lb/>
            das waſſer inn einem würbel zůboden faret/ dzes alles mit jm erwütſchet.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2114" xml:space="preserve">weil aber auch deren vylin waſſer flüſſen/ ſagt man es ſeye in dem Norwegi
              <lb/>
            ſchen Oceano/ zwiſchẽ Roeſt vnd Loffoet ein großer ſee/ wölcher die ſchiff
              <lb/>
            mit jm hinab in die tieffe ziehe.</s>
            <s xml:id="echoid-s2115" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2116" xml:space="preserve">Es iſt nichts ſeltzams das die ſchiff vnnd anders durch die würbel hin-
              <lb/>
            weg gezogen werden/ als durch ein windsbraut/ es iſt auch kein zweifel es
              <lb/>
            ſeyend würbel/ doch iſt nitt gnůgſam bekãnt/ wie ſich das hinabziehende
              <lb/>
            waſſer auß theile/ dieweil es alwegen zů nideren ortẽ faret. </s>
            <s xml:id="echoid-s2117" xml:space="preserve">ja es iſt auch nit
              <lb/>
            leichlicthen anzůzeigen/ wie etwas könte niderer ſein dañ die würbel. </s>
            <s xml:id="echoid-s2118" xml:space="preserve">Doch
              <lb/>
            beduncket mich die würbel farend wol hinab/ aber gegen diſen orthen/ da
              <lb/>
            ein außlauff vorhandẽ/ oderweil vylicht daß ander waſſer durch den wind
              <lb/>
            hinweg getriben diſem weichet. </s>
            <s xml:id="echoid-s2119" xml:space="preserve">Vnnd ob es wol hinab faret/ begibt doch
              <lb/>
            ſich offt daß es nit gar zů boden ghet. </s>
            <s xml:id="echoid-s2120" xml:space="preserve">oder wan es ſchon dahin kom̃et/ hatt
              <lb/>
            es ein außgang.</s>
            <s xml:id="echoid-s2121" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div106" type="section" level="1" n="15">
          <head xml:id="echoid-head16" xml:space="preserve">Von des waſſers wunderzeichen/
            <lb/>
          Das vij. Capitel.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2122" xml:space="preserve">DIeweil man vyl fablen von diſem für gibt/ iſt doch nachuolgen
              <lb/>
            de gar kein ſagmör. </s>
            <s xml:id="echoid-s2123" xml:space="preserve">In Hibernia iſt ein ſee/ vmb wölch en we-
              <lb/>
            der baum noch kraut wachſet/ auß wölch em erſcheinet dz er ein
              <lb/>
            krafft vom bech oder ſchwebel hinder jmhatt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2124" xml:space="preserve">wann man auch
              <lb/>
            ein holtz darein ſchlecht/ wirt es an dem orth da es in grũd geth/
              <lb/>
            faſt in einem jar wie ein ſtein/ do es inn dem waſſer ſtath wie ein eyſen/ das
              <lb/>
            aber für dz waſſer herauß gath/ bleibt holtz. </s>
            <s xml:id="echoid-s2125" xml:space="preserve">die krafft aber das kein kraut
              <lb/>
            mag wachſen/ ſtreckt ſich weit von dem ſee auß. </s>
            <s xml:id="echoid-s2126" xml:space="preserve">Deßhalben wöllen wir ſe-
              <lb/>
            hen/ was geſtalt doch ſolliches möge beſchähen/ dieweil Hector Boetius be
              <lb/>
            zeügt er hab diſes erfaren.</s>
            <s xml:id="echoid-s2127" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2128" xml:space="preserve">Zů dem erſten iſt bekanndt/ das alſo inn einem jar eyſen werde/ es wirt
              <lb/>
            aber alles auß gewüſſer vrſach. </s>
            <s xml:id="echoid-s2129" xml:space="preserve">in der erden wirt der ſtein/ weil er yrrdiſch
              <lb/>
            iſt/ vnnd inn dem waſſer das metall/ dann es iſt vor angezeigt/ das es auß
              <lb/>
            ſollicher matery wirt.</s>
            <s xml:id="echoid-s2130" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2131" xml:space="preserve">Die vrſach diſer wachſung iſt zům theyl gemeyn/ vnnd trifach. </s>
            <s xml:id="echoid-s2132" xml:space="preserve">die feüch
              <lb/>
            te/ werme/ vnnd demnach auch die kelte. </s>
            <s xml:id="echoid-s2133" xml:space="preserve">dann die metalll/ vnnd der meh-
              <lb/>
            rentheil ſtein/ die werden vonn der kelte hert/ nach dem ſie von der werme
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>