Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[101.] Der ringen aber alſo.
[102.] Der ſigillen alſo.
[103.] Von Precantationen/ geſegnen/ oder be beſchwerungen/ Das xcij Capittel.
[104.] Von Geſpenſten/ Geiſteren/ oder Teüfflen vnnd todten/ Das xciij Capittel.
[105.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ſiebenzehend Bůch. Von Sachen ſo wirdig zů beſchreiben. Von mancherlei ſitten der völckeren/ Das xciiij Capittel.
[106.] Von mancherlei ſpraachen/ Das xcv Capittel.
[107.] Von Stetten vnd anderen namhaff ten dingen/ Das xcvj Capittel.
[108.] Von ſchatzen/ Das xcvij Capittel.
[109.] Libereien bücher vnd mancherlei exempel der alten koſtlichkeit/ Das xc viij Capittel.
[110.] Em aufflöſung von dem end har/ durch wölche man der erfundenen dingen gebrauch haben mag. Das xcix. Capittel.
[111.] Warumb diſe bücher geſchriben/ vnnd von deren nutzbarkeit/ Das c Capittel.
[112.] Von Subtiliteten. Von ſeltzammen ſachen.
[113.] END.
[114.] Ein kurtzer außzug vnd inhalt aller fürnemmen vnd nutzlicher puncten vnd ar@@k/ len/ ſo in des hochgelerten Hieronymi Cardani/ artzet zů Meyland/ ein vnnd zwentzig bücheren von den ſubteylen hendlen begriffen. Allen liebhabern der nateürlichen vnd künſt-lichen ſachen/ gantz luſtig vnnd nutz-lich zůleſen. Verteütſchet vnnd geordnet durch D. Heinricum Pantaleonem/ in der Vniuerſitet zů Baſel ordenli-chen vnd beſtelten Phyſicum. Anno M. D. lix.
[115.] Dem Erſamen vnd Weiſen her ren Lucas Gebhart/ burger vnnd des Rath in der loblichen ſtatt Baſel/ ſeinem günſtigen lieben herren vnd gůten fründ/ gnad vnnd frid von Gott vnſerem Herren.
[116.] Außzug vonn dem erſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von anfen gen/ materi/ geſtalt/ vnnd nateürlichen bewegungen.
[117.] Außzug von dem anderen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Elementen vnd deren bewegung oder wirckungen.
[118.] Außzug vonn dem dritten bůch der Dubtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem Himmel.
[119.] Außzug von dem vierdten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem liecht vnnd ſchein.
[120.] Außzug von dem fünfften bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von vermiſchung vnnd vnuollkommenlichen vermiſcheten oder metalliſchen dingen/ etc.
[121.] Außzug von dem ſechſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Hetallen.
[122.] Außzug von dem ſiebendẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von edlem geſtein.
[123.] Außzug vonn dem achten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Plantis vnd erdgewechſen.
[124.] Außzug von dem neünten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den thieren wölliche von feülung wachſend.
[125.] Außzug võ dem zehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den vollkommenen thieren.
[126.] Außzug vonn dem eilffcen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von notwendigkeit deß menſchen vnnd ſeiner geſtalt.
[127.] Außzug von dem zwölfftẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von des menſchen natur vnd Complexion.
[128.] Außzug vom dreizehenden bůth der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den ſinnen oder entpfindtlichheiten/ vnd dem wolluſt.
[129.] Außzug vom vierzehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von der ſehl vnd dem verſtand.
[130.] Außzug von dem fünffzehenden vnd ſechtzehenden büch der Subtiliteten/ Hierony mi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von künſten vnnd weißheiten.
< >
page |< < (dccclxxxi) of 997 > >|
937dccclxxxiSubteilen ſachen.
Darumb ſolt du einẽ roß dz dir angetragen/ zů erſten den kopff beſehen/
11wie ein g
roſs erkennet
werde.
der ſoll klein ſein/ ſchön vnd auffgericht/ mit heiteren leblichen augen/ wöl
chen gar nichts gebreſt/ klein vñ geſtrackt ohrẽ/ ein kurtzen halß/ doch groß
vnd breit/ ein ſchöne mäni o{der} haar mit einer breiten bruſt/ vornenhar etwz
höher/ vnd dẽ {der} ruck ein wenig ſtarre.
wölches auch keine anzeigung {der} ſchar
ten oder maaſen habe/ mit einem breiten ruckgrat/ ronder ſeiten/ vollẽ hüff
ten/ ein ſchönẽ ſchwantz/ grade ſchenckel/ die ſich weil es ghet nit inher oder
außher biegen/ kurtze vnd ſtarcke kneübiegen/ eines breitẽ fůß/ mit einem
dicken hůff.
Darnoch beſchaw die zän/ damit du deß alters gewar werdeſt/
vnd truck jm die käl zůſam̃en/ dañ ſo es ein gantzẽ athẽ hat/ wirt es dzleicht
lich erleidẽ mögen/ ſonſt aber nicht.
Zeüch jm auch den ſchwantz/ gibt es dir
noch ſo iſt es ſchwach/ darnoch truck jm alle geleych vñ knodẽ/ vorab an ſchẽ
cklen/ vnd keer ſie ein wenig vmb/ wañ jm wee iſt/ mag es nit ſtill ſthen vnd
hat ein alte kranckheit.
die farb iſt auch zů beſichtigen. dann wañ es ein weiſ
ſen ſternen in {der} ſtirnen hat/ dz iſt zů loben/ vnd ob er alſo in allen füſſen/ o{der}
in zweyen allein geſtaltet/ ſicht man nit vngern.
vnnd damit ichs kurtz ma-
che/ geleiche maaſen werden geſcholten/ vngeleiche gelobet.
Ein jede ſcheinbare farb lobt man/ wo aber kein glantz iſt/ zů dẽ dz es vn
fletig/ zeigt es auch ein faul roß an.
Die beſt farb iſt wie ein wiſele/ aber doch
dunckel.
Wañ du diſes alles beſehen/ ſolt du auch auffſitzen/ da wirſt du ſe-
hen ob es gern auffſitzen laßt o{der} nit/ dañ ſo es nit gern auffſitzẽ laßt/ iſt ein
böß zeichen.
darnoch keer vnd wend es zů beiden ſeitẽ ob es auch bering ſeye.
Laß es inher ghen/ dz du ſeheſt ob es ſanfft/ oder geſchwind/ vñ was es für
ein gang habe.
laß es lauffen/ ſo ſichſt du ob es gůt zů hebẽ/ vnd wie es dem
zaum gehorſam̃ ſeye.
ob es auch gůte ſporen habe/ du kanſt auch darbey mer
cken wie leicht vnd gering/ wie ſicher es gange/ ob es ſchwer oder leichtlich
athme.
Darnoch reit mit jm in dz waſſer/ vnnd nimb war ob es ſich ſelbs in
das waſſer lege.
laß es trincken/ wañ es die gantz naſen in das waſſer tunckt/
vnd fürnemlich noch dẽ es geloffen/ ſo iſt es geſund an der bruſt vnd in dem
athmen.
Du ſolt es auch zů den rederen füren die vm̃ghend/ vnd wañ es vn
gern darzů ghet/ ſo iſt es forchtſam/ wann es aber gar nit zůhin will ghen/
ſo iſt es ſtettig.
Gib jm darnoch zů eſſen/ wañ es dapffer vnd fröwdig iſſet/
iſt ein gůt zeichen/ wann es aber allgemach vnnd faulglich friſſet/ das zeigt
auch ein faul/ träg/ vnd freſſig roß an.
Ob es ſchlage o{der} beiſſe/ kan man leichtlich ſehẽ/ wañ man jm haberẽ gibt.
wann es den haberen gefreſſen/ ſich gleich darauff legt/ zeiget ein träg faul
roß an/ vnd zů der arbeit langſam.
ein gůt dapffer roß legt ſich nicht/ es ſeye
dañ gar müd.
Wann diſes wölches geſattlet vnd gezeümbt iſt/ ſchreyet vnd
an dem zaum kifflet/ vnd ein friſch maul hat/ darzů mit dem fůß
ſcharret/ vnnd die ohren ſtreckt/ ſo iſt es on allen zweyf
fel fräch vñ fröwdig.
Mach es zů ſpringen/
ſo ſichſt du ob es leicht/ bering/ vñ
ein ſtarcken rucken hab.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index