Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[101.] Der ringen aber alſo.
[102.] Der ſigillen alſo.
[103.] Von Precantationen/ geſegnen/ oder be beſchwerungen/ Das xcij Capittel.
[104.] Von Geſpenſten/ Geiſteren/ oder Teüfflen vnnd todten/ Das xciij Capittel.
[105.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ſiebenzehend Bůch. Von Sachen ſo wirdig zů beſchreiben. Von mancherlei ſitten der völckeren/ Das xciiij Capittel.
[106.] Von mancherlei ſpraachen/ Das xcv Capittel.
[107.] Von Stetten vnd anderen namhaff ten dingen/ Das xcvj Capittel.
[108.] Von ſchatzen/ Das xcvij Capittel.
[109.] Libereien bücher vnd mancherlei exempel der alten koſtlichkeit/ Das xc viij Capittel.
[110.] Em aufflöſung von dem end har/ durch wölche man der erfundenen dingen gebrauch haben mag. Das xcix. Capittel.
[111.] Warumb diſe bücher geſchriben/ vnnd von deren nutzbarkeit/ Das c Capittel.
[112.] Von Subtiliteten. Von ſeltzammen ſachen.
[113.] END.
[114.] Ein kurtzer außzug vnd inhalt aller fürnemmen vnd nutzlicher puncten vnd ar@@k/ len/ ſo in des hochgelerten Hieronymi Cardani/ artzet zů Meyland/ ein vnnd zwentzig bücheren von den ſubteylen hendlen begriffen. Allen liebhabern der nateürlichen vnd künſt-lichen ſachen/ gantz luſtig vnnd nutz-lich zůleſen. Verteütſchet vnnd geordnet durch D. Heinricum Pantaleonem/ in der Vniuerſitet zů Baſel ordenli-chen vnd beſtelten Phyſicum. Anno M. D. lix.
[115.] Dem Erſamen vnd Weiſen her ren Lucas Gebhart/ burger vnnd des Rath in der loblichen ſtatt Baſel/ ſeinem günſtigen lieben herren vnd gůten fründ/ gnad vnnd frid von Gott vnſerem Herren.
[116.] Außzug vonn dem erſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von anfen gen/ materi/ geſtalt/ vnnd nateürlichen bewegungen.
[117.] Außzug von dem anderen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Elementen vnd deren bewegung oder wirckungen.
[118.] Außzug vonn dem dritten bůch der Dubtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem Himmel.
[119.] Außzug von dem vierdten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem liecht vnnd ſchein.
[120.] Außzug von dem fünfften bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von vermiſchung vnnd vnuollkommenlichen vermiſcheten oder metalliſchen dingen/ etc.
[121.] Außzug von dem ſechſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Hetallen.
[122.] Außzug von dem ſiebendẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von edlem geſtein.
[123.] Außzug vonn dem achten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Plantis vnd erdgewechſen.
[124.] Außzug von dem neünten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den thieren wölliche von feülung wachſend.
[125.] Außzug võ dem zehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den vollkommenen thieren.
[126.] Außzug vonn dem eilffcen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von notwendigkeit deß menſchen vnnd ſeiner geſtalt.
[127.] Außzug von dem zwölfftẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von des menſchen natur vnd Complexion.
[128.] Außzug vom dreizehenden bůth der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den ſinnen oder entpfindtlichheiten/ vnd dem wolluſt.
[129.] Außzug vom vierzehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von der ſehl vnd dem verſtand.
[130.] Außzug von dem fünffzehenden vnd ſechtzehenden büch der Subtiliteten/ Hierony mi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von künſten vnnd weißheiten.
< >
page |< < (dcccliiii) of 997 > >|
910dcccliiii
Außzug von dem ſiebendẽ bůch
der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors
der Artzney zů Meyland/ etc.
Von edlem geſtein.
WIr nennenn hie ein ieden
ſtein der glitzet/ vnd ſcheint/ auch von
natur dünn vnnd klein iſt ein Edelge
ſtein.
Es ſeind dreyerley edelgeſtein/
durchſchein als der Diemant.
dunckel
finſter/ als Onyx/ vermiſcht als Sar
donix vñ Iaſpis/ wölche zũ theil dun
ckel/ zũ theil durchſchein ſeind.
Etlich
gebẽ bildtnuß daß man ſich dariñ erſe
hen mag/ als ein Saphyr/ wölchẽich
hab/ darzů ein Smaragd/ vñ ein Car
funckelſtein/ der bey Orchomenẽ in Ar
cadia gefundẽ wirt.
Die vrſach dz man
ſich dariñ erſehen mag/ iſt zům erſten {der} glantz/ darnoch die herte/ zů dẽ drit-
ten die dunckle/ zů dem vierten die gemiſchet farb.
dann wo die farb vollkõ
men iſt/ mag man ſich nit erſehen.
Zwiſchen den ſteinen wachßt gemeinlich
dz edelgeſtein/ wann das ſafft von den ſteinen in die hülenen traüffet/ ge-
leich wie ein kind von dem müterlichen blůt.
Wölche in den ſteinen wachſen/ deren hat ein je{der} ſein ſonder můter. dañ
11Bärmůtter. der Smaragd wachßt in Praſſio/ etwan in dem Iaſpide/ der Iaſpis in dem
kißling.
Der Carfunckelſtein ſoll in Balaſſio wachſen/ Cryſtall in dem mar
morſtein/ Onyx in Sarda/ als ich einen hab/ in wöllichem zů vndereſt ein
Onyx iſt/ zů obereſt ein Sarda.
Das edelgeſtein wirt erkennet an dem griff/ geſicht/ am feilen/ vnd an {der}
22Edelgſtein zů
erkennen.
ſubſtantz.
dann ſie ſeind ſchwerer vnd kelter dann das glaß/ darumb könnẽ
es die Indiſchen mit der zungen erkennen/ dañ die kalten ſeind am beſten.
der glantz iſt heiter/ vnd ſtandthafftiger/ vnd erfüllt die augen mehr/ wirt
auch nit geſchwecht mitt dem liecht wie das glaß.
iſt leblicher/ vnd leichter/
mögen auch nit wol zerriben werden.
Die fürnembſten edelgeſtein ſeind/ der grün Smaragd/ der rot Carfun
33Die fürnemb-
ſten edelgſtein
ckel/ weiſſer Diemant/ milchfarbe berlin/ himmelblauwer Saphyr/ gold-
farber Chryſolitus vnd der Opalus/ wöllicher vylerley farben hatt.
Daß alles lebe was do vermiſchetſeye/ habend wir vorhin anzeiget/ alſo
iſt auch das edelgeſtein.
Es lebt nit allein/ ſon{der} es überkom̃et auch kranck-
heiten/ alter/ vnnd ſtirbet zů letſt ab.
Dann ſo der Magnet alt wirt/ zeücht
er nitt mehr eyſen an ſich/ vnnd wirt geſchwecht von vnrath/ nitt andereſt
dann wie ein thier.
Das edelgeſtein hatt mehr krafft dann andere kreüter/ vnnd thier/ dar-

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index