Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[71] C K L G H A D B E F
[72] C D A B E
[73] B A E C D
[74] a d c e b
[75] c d f g a e b
[76] A B C
[77] E F G A B C D H K
[78] f e c d a b
[Figure 79]
[80] o a e b g f n d m l k h
[81] p q r d t ſ e
[82] a c d @
[83] H B D L M K G F C E N A
[84] Pr@ma. C A B D
[85] Secun da. E
[86] Tertia F
[87] Tertia. G
[88] MERIDIES. Aequinoctij circulus. Orizon ſeu Fin@tor uiſus, ſeu Limen uiſus. Orizon ORIENS. OCCIDENS circulus Poſitionis. circulus Poſitionis. SEPTEN TRIO. 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30 33 36 39 42 43 48 51 54 57 60 63 66 69 72 75 78 81 84 87 90 93 96 99 102 105 108 111 114 117 120 123 126 129 132 135 138 141 144 147 150 153 156 159 162 165 168 171 174 177 180 183 186 189 192 195 198 201 204 207 210 213 216 219 222 300 303 306 309 312 315 318 321 324 327 330 333 336 339 342 345 348 351 354 357 360
[89] A B 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
[90] 10 20 30 40 50 60 65
[Figure 91]
[92] Frigula. Habitabilis Borea@is. Ecliptica Tor ri da Habitabilis Auſhalis. Frigida. 23{1/2} c 23{1/2} g 43 m 23{1/2} b 23{1/2} n 43 f 23{1/2} d 23{1/2} h 43 l 23{1/2} a 23{1/2} k 43 47 47
[93] a d e f g c b
[94] c a b e f d
[95] A E C D G H M N L B F
[96] A B C V E D
[Figure 97]
[98] a d c b e
[99] Arcticus Orient. Occides. Antarcti. c a b d
[100] @ e f d g c a
< >
page |< < (cxxxvij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div187" type="section" level="1" n="28">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4648" xml:space="preserve">
              <pb o="cxxxvij" file="0193" n="193" rhead="ſachen/ Das ſechßt bůch."/>
            wachſend alle gern an einem dürren orth/ inn der wilde vnnd auff den ber-
              <lb/>
            gen. </s>
            <s xml:id="echoid-s4649" xml:space="preserve">deßhalben ich auch vermercket/ dz das Schweytzer gebirg/ bechbeüm/
              <lb/>
            wilddannen/ vnnd andere dergleichen tregt/ wie ich darüber gefaren bin.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4650" xml:space="preserve">Alſo die Franckreichiſche gebirg den buchßbaum/ vnd das Italieniſch den
              <lb/>
            Reckholder.</s>
            <s xml:id="echoid-s4651" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4652" xml:space="preserve">Darum̃ iſt bekannt daß man diſe beüm mag in weniger gattung ziehen/
              <lb/>
            darzů wüſſen in wölchẽ ſie mitt einanderen über einkom̃end oder widerein
              <lb/>
            anderen ſeind. </s>
            <s xml:id="echoid-s4653" xml:space="preserve">doch iſt vns deren natur nitt ſo wol als der thieren bekannt/
              <lb/>
            dieweil ſie etwas weiters von der vnſeren iſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s4654" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4655" xml:space="preserve">Wann man aber diſes/ ſo yetz angezeiget/ eigentlichen ermeſſen will/ die
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0193-01" xlink:href="note-0193-01a" xml:space="preserve">Cederbaum.</note>
            weil der größer Cederbaum dannkernen vnnd derkleiner beer bringt/ kön
              <lb/>
            nend ſie nitt beid den namen eines Cederßbaum behalten. </s>
            <s xml:id="echoid-s4656" xml:space="preserve">dann wölche an
              <lb/>
            der frucht vnderſcheiden/ die habend auch zweyerley ſaamen/ der ſaamen
              <lb/>
            aber iſt das end. </s>
            <s xml:id="echoid-s4657" xml:space="preserve">Alſo ſeind diſe beüm von ein anderẽ in jrer arth vnderſchei
              <lb/>
            den/ vnnd mehr dann ein roß vnd eſel. </s>
            <s xml:id="echoid-s4658" xml:space="preserve">So müſſen wir nun lůgen/ welches
              <lb/>
            der recht Cederbaum ſeye/ ob der höher/ ſo dannkernen tregt vff dem berg
              <lb/>
            Libano/ vnnd der fiechten gleich/ oder der beer tregt vnd dem Reckholder
              <lb/>
            geleich iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s4659" xml:space="preserve">dann Dioſcorides zeiget an daß der Cedrus beer vnnd nitt dañ-
              <lb/>
            kernen tregt/ wie auch Theophraſtus. </s>
            <s xml:id="echoid-s4660" xml:space="preserve">Deßhalben leügt eintweders Bello-
              <lb/>
            nius wölcher dem für beer dannkernen zů ſchreibt/ oder man můß ſagen
              <lb/>
            daß diſes/ ſo er auff dem berg Libano geſehen/ fiechten vnd nitt Ceder ge-
              <lb/>
            weſen ſeye.</s>
            <s xml:id="echoid-s4661" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4662" xml:space="preserve">Wann mir aber yemand die heilige geſchrifft fürwirffet (Als die Ceder
              <lb/>
            in Libano) iſt müglich es ſey dazümalen Cederbeüm geweſen/ wölche nach
              <lb/>
            ſo vil krieg vnnd verhörgungen der Römern/ zů der kriegßrüſtung gar ab
              <lb/>
            gehauwen/ dieweil der berg Libanus nit weitt von Hieruſalem geweſen/
              <lb/>
            fürnemlichen weil faſt allen beümen/ ſo ſaure bletter habend/ gemein iſt/
              <lb/>
            daß ſie verderbend wann das laub ab gebrochen. </s>
            <s xml:id="echoid-s4663" xml:space="preserve">Oder man ſoll ſagen daß
              <lb/>
            die fiechten nach gelegenheit deß orth/ von wegen jrer immerwärenden ma
              <lb/>
            terien/ ſeyend Ceder genennet worden. </s>
            <s xml:id="echoid-s4664" xml:space="preserve">dann es zeiget auch Theophraſtus
              <lb/>
            an/ daß inn Syria treffenlichen groß Cederbeüm wachſen. </s>
            <s xml:id="echoid-s4665" xml:space="preserve">Doch vermein
              <lb/>
            ich diſes ſeyend Cederbeüm/ wölliche Bellonius beſchreibt/ vnnd auffdem
              <lb/>
            berg Libano geſehen hatt/ ſo nitt beer tragend/ vnnd aber doch dem fiech-
              <lb/>
            tenbaum etwas änlich vnd geleich ſeind. </s>
            <s xml:id="echoid-s4666" xml:space="preserve">demnach daß diſen Theophraſtus
              <lb/>
            nitt geſehen hab/ ſonder den größeren Reckholder für ein Cederbaum ge-
              <lb/>
            halten/ vnnd beſchriben. </s>
            <s xml:id="echoid-s4667" xml:space="preserve">wöllichem auch Dioſcorides nachgeuolget/ vnnd
              <lb/>
            alſo den Cederbaum mitt dem größeren Reckholder vermiſchet. </s>
            <s xml:id="echoid-s4668" xml:space="preserve">dannenhar
              <lb/>
            mag diſer groß jrrhumb/ vnnd offenbare zweyttracht entſprungen ſein/
              <lb/>
            alſo daß der Cederbaum dannkernen trage/ ein glatten ſtammen habe/ ſo
              <lb/>
            hoch/ geſtracks/ weitt/ vnnd zweyerley hartz hatt/ demnach vollöl/ vnnd
              <lb/>
            ein ewig wärende matery. </s>
            <s xml:id="echoid-s4669" xml:space="preserve">Phenicia aber vnd Lycia habe nitt Cederbeüm/
              <lb/>
            ſon{der} die größere Reckholder/ wölliche den Griechen bekannt. </s>
            <s xml:id="echoid-s4670" xml:space="preserve">wölche/ weil
              <lb/>
            ſie den rechten Cederbaum nitt geſehen/ vnnd aber verſtanden/ daß diſer
              <lb/>
            ein großen vnderſcheid von dẽ kleineren Reckholder gehabt/ diſe beüm für
              <lb/>
            die waarhaffte Ceder gehalten. </s>
            <s xml:id="echoid-s4671" xml:space="preserve">Solches zeiget an/ daß ſie dem Cederbaum
              <lb/>
            ſpitze bletter wie dem Reckholder zů gebend/ ſo doch der recht Cederbaum
              <lb/>
            (als Bellonius ſagt) ſtumpffe vnnd kurtze bletter hatt.</s>
            <s xml:id="echoid-s4672" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4673" xml:space="preserve">Ein ander argument vnnd anzeigung iſt daß Theophraſtus den größe-
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>