Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[Item 1.]
[2.] GNOMONICES LIBRI OCTO, IN QVIB VS
[3.] AV CTORE CHRIST OPHORO CLAVIO BAMBERGENSI Societatis Ie sv
[4.] STEPHANO POLONIAE REGI POTENTISSIMO, MAGNOQ. LITHVANIAE DVCI, ETC. CHRISTOPHORVS CLAVIVS SOCIET AT IS IESV PERPETVAM FELICITATEM.
[5.] IN GNOMONICEN PR AE FATIO.
[6.] INDEX EORVM, QVAE TOTO HOC OPERE CONTINENTVR.
[7.] FINIS.
[8.] AD LECTOREM.
[9.] GNOMONICES LIBER PRIMVS.
[10.] AVCTORE CHRISTOPHORO CLAVIO BAMBERGENSI SOCIETATISIESV.
[11.] DE HOROLOGIIS IN VNIVERSVM, eorumque neceſſitate, atque inuentione.
[12.] DE HOROLOGIIS SCIOTHERICIS eorum{q́ue} varijs generibus.
[13.] DE QV ADRVPLICI HORARVM, atque ex ipſis horologiorum varietate.
[14.] DE INVENTORIBVS SCIOTHERI- corum horologiorum, eorum{q́ue} ſcriptoribus.
[15.] PROBLEMA PRIMVM. PROPOSITIO PRIMA.
[16.] LEMMA.
[17.] COROLLARIVM.
[18.] SCHOLIVM.
[19.] THEOREMA PRIMVM. PROPOSITIO SECVNDA.
[20.] THEOREMA 2. PROPOSITIO 3.
[21.] SCHOLIVM.
[22.] THEOREMA 3. PROPOSITIO 4.
[23.] COROLLARIVM.
[24.] THEQREMA 4. PROPOSITIQ 5.
[25.] COROLLARIVM.
[26.] THEOREMA 5. PROPOSITIO 6.
[27.] SCHOLIVM.
[28.] COROLLARIVM.
[29.] THEOREMA 6. PROPOSITIO 7.
[30.] COROLLARIVM.
< >
page |< < (11) of 677 > >|
3111LIBER PRIMVS.
PROBLEMA PRIMVM.
PROPOSITIO PRIMA.
ANALEMMA ad quamcunque poli altitudinem deſcribere.
SIT Meridianus, vel potius in Meridiani plano circulus A B C D, circa
11Meridianus. mundi centrum E, deſcriptus, cuius &
Horizontis ſectio communis in-
22Horizon. telligatur recta B D;
Supputata autem altitudine poli illius loci, pro quo
3310 Analemma conſtruimus, à punctis B, &
D, in diuerſas partes vſque ad
G
, &
F, ducatur diameter F G, quæ axis mundi erit, vt facile intelligi po-
44Axis mundi. teſt, ſi circulus A B C D, in plano Meridiani ſtatuatur, ita vt E, centrum
idẽ
ſit, quod centrũ mundi, &
recta B D, in plano Horizontis iaceat, tan-
55Centrũ mũdi. quam cõmunis ſectio Horizontis, &
Meridiani; hac tamen lege, vt pun-
ctum
F, ad polum arcticum, &
G, ad antarcticum vergat. Hac enim ra-
66Poli mundi. tione fiet, vt recta F G, producta in vtrunque polum cadat, ac proinde axi mundi cõgruat.
quod
ita
planum fiet.
Axis mundi, & li-
9[Figure 9] nea meridiana Horizõtis, hoc eſt,
communis
ſectio Horizontis ac
7720 Meridiani, auferunt ex Meridiano
circulo
, &
circulo A B C D, circa
idem
cẽtrum cum ipſo deſcripto,
arcus
ſimiles, vt in commenta-
rijs
in ſpheram ad finem primi ca-
pitis
oſtendimus.
Cum ergo ex
ſtructione
, arcus D F, ſimilis ſit ar-
cui
, qui in Meridiano inter po-
lum
arcticum, &
Horizontem in-
@ercipitur
, (propterea quod arcus
8830 D F, contineat gradus altitudinis
poli
) &
recta E D, ponatur cõmu-
nis
ſectio Horizontis &
Meridia-
ni
, atque centrum E, in centro mũ-
di
collocatum ſit, erit neceſſario
E
F, axis mundi, quandoquidem
ex
circulo A B C D, aufert arcum
D
F, ſimilem arcui altitudinis po-
li
in Meridiano, vt diximus.
Dein-
de
ducatur diameter A C, ad Ho-
9940 rizontẽ B D, perpendicularis, quæ
communis
ſectio erit Meridiani &
Verticalis circuli propriè dicti. Cum enim Verticalis circulus
1010Verticalis. quadrante circuli maximi à ſuis polis, qui in B, D, ſunt, abſit, vt ex coroll.
propoſ. 16. lib. 1. Theod.
ſecundum noſtram editionem, conſtat, ſintq́; arcus A B, A D, quadrantes, propter rectos angu-
los
A E B, A E D, tranſibit omnino Verticalis circulus per punctũ A, in Meridiano circulo:
Tran-
ſit
autem &
per centtum mundi E. Igitur recta A C, quam per centrum E, ad B D, duximus per-
pendicularem
, communis ſectio erit Meridiani &
Verticalis circuli propriè dicti. Rurſus duca-
tur
diameter H I, ad axem F G, perpendicularis, quæ eadem prorſus ratione cõmunis ſectio erit
Meridiani
&
Aequatoris, propterea quòd Aequator quoque quadrante circuli maximi à ſuis po-
1111Aequinoctialis. lis, qui ſunt F, G, remoueatur, vt ex eodem coroll.
propoſ. 16. lib. 1. Theod. conſtat. Quòd ſi
1212501313Paralleli ſemp
apparentiũ
, ſem
perq́
; latentium
maximi
.
ducamus per puncta D, B, ipſi H I, parallelas D K, B L, erunt , communes ſectiones Meridia-
ni
, &
parallelorum, qui ſunt omnium ſemper apparentium, ſemperq́; latentium maximi: quan-
doquidem
Meridianus ſecans Aequatorem, &
dictos parallelos, ſectiones communes facit paral-
141416. vnde@. lelas;
& parallelus quidem maximus ſemper apparentium Horizontem tangit in D, maximus ve-
ro
ſemper occultorum in B.
VT autem parallelos Aequatoris ducamus, qui per ſigna, vel gradus Eclipticæ trãſeunt, in qui-
bus
quidem accurate deſcribendis tota induſtria, &
labor cõſtruendi Analemmatis ponitur, pro-
pter
declinationes ipſorum parallelorum ab Aequatore, quæ uix ſine errore ſupputari poſſunt ab
1515Deſcriptio pa-
rallelorum
Ae-
quatoris
per ini
tia
ſignorũ Zo-
diaci
ductor@.
Aequatoris diametro H I, hinc inde, ob minuta, &
ſecunda, quæ gradibus declinationum adhæ-
rent
, hac arte à veteribus tradita, vt apud Vitruuium lib.
9. videre licet, vtemur. Sumantur in cir-
cunferentia
A B C D, duo arcus H M, H N, quorum vterque maximę declinationi ſolis ſit

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index