Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Table of contents

< >
[71.] De motu Aeris. Cap. II.
[72.] De Aeris figura. Cap. III.
[73.] De Aeris illuminatione. Cap. IIII.
[74.] De Aeris quantitate. Cap. V.
[75.] LIBER SEPTIMVS De Æthere ſeu mauis putato Igne.
[76.] De loco Aetheris. Cap. I.
[77.] De figura Aetheris. Cap. II.
[78.] De Aetheris motu. Cap. III.
[79.] De illuminatione Aetheris. Cap. IIII.
[80.] De quantitate Aetheris. Cap. V.
[81.] Conſectarium.
[82.] Cap. VI. Appendix, in qua problemata aliquot non iniucunda, ex hactenus traditis ſoluenda proponuntur, quibus ingenium vtiliter, ac variè exercetur, atq; acuitur.
[83.] LIBER OCTAVVS DE CÆLO VNIVERSE@. De loco Calestis regionis. Cap. I.
[84.] De Cæli figura. Cap. II.
[85.] De Cæli motibus. Cap. III.
[86.] Cap. IIII. Seu de numero Cælorum, & Magnitudine.
[87.] LIBER NONVS DELVNA.
[88.] De loco Lunæ. Cap. I.
[89.] De motibus Lunæ. Cap. II.
[90.] De motibus Lunæ veris, & apparentibus.
[91.] De Lunæ Illuminatione. Cap. III.
[92.] PARADOXVM. Luna nunquam minus illustratur qua cum plena est.
[93.] Mac@læ Lunares. Cap. IV.
[94.] Lunares Eclypſes. Cap. V.
[95.] Vmbra Lunæ. Cap. VI.
[96.] De Figura Lunæ. Cap. VII.
[97.] De Luna Magnitudine. Cap. VIII.
[98.] De altitudine Lunarium Montium. Cap. I X.
[99.] De Lunæ Temporibus. Cap. X.
[100.] In quo finitur Menſi Lunatio detur.
< >
page |< < (55) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div108" type="section" level="1" n="71">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5445" xml:space="preserve">
              <pb o="55" file="0075" n="79" rhead="Liber Sextus."/>
            ciliſſima fiſi
              <unsure/>
            ula: </s>
            <s xml:id="echoid-s5446" xml:space="preserve">in hac igitur ampulla nihil ſit præter @@rem, in parte tamen inferiori A C. </s>
            <s xml:id="echoid-s5447" xml:space="preserve">ſit
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0075-01" xlink:href="fig-0075-01a" number="47">
                <image file="0075-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0075-01"/>
              </figure>
            aqua colore aliquo ſatis perſpicuo tincta, quæ ex ſuppoſito vaſe D. </s>
            <s xml:id="echoid-s5448" xml:space="preserve">ſurſum aſcendat, ac deſcen-
              <lb/>
            dat. </s>
            <s xml:id="echoid-s5449" xml:space="preserve">Iam ſi prædictæ ampullæ capiti B. </s>
            <s xml:id="echoid-s5450" xml:space="preserve">manum aut digitum admoueris, illico videbis aquam
              <lb/>
            A C. </s>
            <s xml:id="echoid-s5451" xml:space="preserve">deſcendere: </s>
            <s xml:id="echoid-s5452" xml:space="preserve">cauſa eſt calor manus, quo aer incluſus citiſſime rareſcit, ſitque maior, ac pro-
              <lb/>
            inde dilatatur per ſiſt
              <unsure/>
            ulam E C. </s>
            <s xml:id="echoid-s5453" xml:space="preserve">ſicque aquam deorſum pellit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5454" xml:space="preserve">quod ſi ampullę aliquod frigid@m
              <lb/>
            admoueris, aer incluſus ſtatim condenſabitur, ac ſeſe contrahet, ac propcerea ne vacuum exi-
              <lb/>
            ſtat, aqua A C. </s>
            <s xml:id="echoid-s5455" xml:space="preserve">aeris receſſum ſupplens, ſurſum aſcendet. </s>
            <s xml:id="echoid-s5456" xml:space="preserve">auxilio huius inſtrumenti, quod c
              <unsure/>
            go
              <lb/>
            Thermoſcopium libenter appellarem, multa ad aeris naturam ſpectantia, in d
              <unsure/>
            agari poſſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5457" xml:space="preserve">au-
              <lb/>
            diui Doctorem quendam Medicum@ Patauij degentem, qui Santorius cognominatur huius eſi
              <unsure/>
            e
              <lb/>
            inuentorem.</s>
            <s xml:id="echoid-s5458" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5459" xml:space="preserve">4 Ventorum agitatio nihil Aſtronomicum ſapit, ideo Philoſophicis diſquifitionibus reli-
              <lb/>
            quanda eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s5460" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div110" type="section" level="1" n="72">
          <head xml:id="echoid-head78" style="it" xml:space="preserve">De Aeris figura. Cap. III.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5461" xml:space="preserve">IAm dictum ſuperius eſt in quo ſphæra, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5462" xml:space="preserve">orbis diſcrepent; </s>
            <s xml:id="echoid-s5463" xml:space="preserve">quod nunc in memoriam reuocan-
              <lb/>
            dum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5464" xml:space="preserve">Aio igitur aerem orbis figuræ præditum eſſe: </s>
            <s xml:id="echoid-s5465" xml:space="preserve">cum enim circa terrenum globum ef-
              <lb/>
            fuſus ſit, eumque vndique ambiat, neceſſario concauam ſuperſiciem habebit, eamque ſphæricam
              <lb/>
            iuxta ſphæricitatem terreni globi, circa quem configuratur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5466" xml:space="preserve">pariter eum habere ſuperficiem ſu-
              <lb/>
            premam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5467" xml:space="preserve">conuexam, quæ ſphærica ſit, inde collig@ poteſt, quia aer cum ſit fl@@dus, ac leuis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5468" xml:space="preserve">
              <lb/>
            proinde ſurſum ad omnes partes æqualiter aſcendat, neceſſario in ſphæricam figuram deſinit,
              <lb/>
            quia à centro Mundiæqualiter vndique aſcendens recedit: </s>
            <s xml:id="echoid-s5469" xml:space="preserve">ſicuti enim è contrario aqua quia
              <lb/>
            fluida eſt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5470" xml:space="preserve">grauis deſcendendo ſphæricitatem acquirit, ita etiam aerem, quia fluidus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5471" xml:space="preserve">leuis
              <lb/>
            eſt, par eſt ſphæricitatem aſcendendo conſequi.</s>
            <s xml:id="echoid-s5472" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div111" type="section" level="1" n="73">
          <head xml:id="echoid-head79" style="it" xml:space="preserve">De Aeris illuminatione. Cap. IIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5473" xml:space="preserve">AEr purus, ideſt, abſque vlla exhalatione, aut vapore eſt omnino diaphanus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5474" xml:space="preserve">tranſparens,
              <lb/>
            quare lumen Solis nullo modo ſiſtit, ſed illud præterire permittit: </s>
            <s xml:id="echoid-s5475" xml:space="preserve">vnde ſequitur eum nullo
              <lb/>
            modo, quamuis toto lumine profundatur, fieri conſpicuum, ſeu videri poſſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s5476" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5477" xml:space="preserve">Aer vero impurus qui terræ proximior eſt, ob terreſtres halitus, qui ei perpetuo admiſcentur,
              <lb/>
            impurior ac craſſior euadit, vnde aptè Atmoſphæra, ideſt, halituum ſphæra nominatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s5478" xml:space="preserve">hæc in-
              <lb/>
            quam Atmoſphæra, cum imperfectè tranſpareat, abundetque prædictis halitibus, quæ opacita-
              <lb/>
            tem aliquam illi inferunt, fit vt lumen Solis per ipſam diffuſum, partim tranſmittat, partim de-
              <lb/>
            tineat ac reſi
              <unsure/>
            ectat, eoque illuſtretur, ac proinde reddatur conſpicuus, lucemque Solis, quæ diem
              <lb/>
            efficit, vniuerſæ terræ communicet. </s>
            <s xml:id="echoid-s5479" xml:space="preserve">imo crepuiculum, quod d ei initiũ eſt, nihil aliud eſt quam
              <lb/>
            huiuſmodi halitus in extremo, orientalique horizonte illuminati, vt ſequenti cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s5480" xml:space="preserve">patebit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5481" xml:space="preserve">quæ ex opticorũ
              <lb/>
            doctrina deſumpta ſunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s5482" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div112" type="section" level="1" n="74">
          <head xml:id="echoid-head80" style="it" xml:space="preserve">De Aeris quantitate. Cap. V.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5483" xml:space="preserve">ALhazenus vir Arabs acutiſſime ex crepuſcu
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0075-02" xlink:href="fig-0075-02a" number="48">
                <image file="0075-02" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0075-02"/>
              </figure>
            lorum contemplatione aeris, ſeu potius At-
              <lb/>
            moſphæræ altitudinem rimatus eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5484" xml:space="preserve">crepuſcu-
              <lb/>
            lum autem eſt lux illa crepera, ſeu dubia, quę an-
              <lb/>
            te Solis ortum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5485" xml:space="preserve">poſt Solis occaſum, videtur: </s>
            <s xml:id="echoid-s5486" xml:space="preserve">il-
              <lb/>
            lud matutinum, iſtud veſpertinum appellatur.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s5487" xml:space="preserve">Cauſa autem crepuſculi hæc eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s5488" xml:space="preserve">circa terram
              <lb/>
            eleuantur variæ euaporationes, quæ ſola in aere
              <lb/>
            ſpectantur, aer enim purus, vt ante dictum eſt,
              <lb/>
            videri nequit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5489" xml:space="preserve">quapropter prima illa lux ſubal-
              <lb/>
            bida, quam initio crepuſculi videmus, quamque
              <lb/>
            Albam vulgo, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5490" xml:space="preserve">paulò poſt Aurorã nuncupant,
              <lb/>
            nihil eſt aliud, quam halitus illi qui ſunt in no-
              <lb/>
            ſtri horizontis phyſici, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5491" xml:space="preserve">orientalis ex tremita-
              <lb/>
            te, quos primum radij Solis attingunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5492" xml:space="preserve">illumi-
              <lb/>
            nant, ac proinde à nobis videri poſſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5493" xml:space="preserve">quæ vt
              <lb/>
            planius percipiantur, ſit ſequens figura, in qua
              <lb/>
            circulus F E G. </s>
            <s xml:id="echoid-s5494" xml:space="preserve">ſit terra, circulus vero M X N. </s>
            <s xml:id="echoid-s5495" xml:space="preserve">
              <lb/>
            tranſeat per ſummas vaporum altitudines, ho-
              <lb/>
            rizõ phyſicus Q F R. </s>
            <s xml:id="echoid-s5496" xml:space="preserve">aſtronomicus O H P. </s>
            <s xml:id="echoid-s5497" xml:space="preserve">ocu-
              <lb/>
            lus igitur erit in F. </s>
            <s xml:id="echoid-s5498" xml:space="preserve">medio horizõtis phyſici. </s>
            <s xml:id="echoid-s5499" xml:space="preserve">cir-
              <lb/>
            culus autem maior O S P A. </s>
            <s xml:id="echoid-s5500" xml:space="preserve">ſit verticalis circu-
              <lb/>
            lus tranſiens per verticem S. </s>
            <s xml:id="echoid-s5501" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s5502" xml:space="preserve">Solem D. </s>
            <s xml:id="echoid-s5503" xml:space="preserve">radius
              <lb/>
            Solis incipiens illuſtrare extremos noſtri </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>