Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[81.] Von der gewechſen wunder zeichen-Das lxxiij Capittel.
[82.] Von wunderzeichen an wilden vnnd vnge/ zempten thieren/ Das lxxiiij Capittel.
[83.] Von wunderzeichen an zamen thieren/ Das lxxv Capittel.
[84.] Von wunderzeichen an menſchen-Das lxxvj Capittel.
[85.] Von wunderwercken ſo ſich in geburten zůtragend/ Das lxxvij Capittel.
[86.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das fünffzehend Bůch. Von künſtlicher waarſagung. Weiſſagung auß mancherlei ſachen/ Das lxxviij Capittel.
[87.] Von der Chiromantey/ oder wie man von der hand har ſoll waarſagen/ Das lxxix Capittel.
[88.] Von betrugnuß/ gaucklerei/ vnnd zauberey/ Das lxxx Capittel.
[89.] Von wunderzeichen/ Das lxxxi Capittel.
[90.] Von vogelſchawung oder weiſ/ ſagung/ Das lxxxij Capittel.
[91.] Von weiſſagung auß der eingeweiden beſichtigung/ Das lxxxiij Capittel.
[92.] Von ſtimmen vnnd gethöß ſo der natur zů wider/ Das lxxxiiij Capittel.
[93.] Von mancherlei ſtimmen/ Das lxxxv Capittel.
[94.] Von geſichten vnd geſpenſten auß falſchen vrſachen Das lxxxvj Capittel.
[95.] Von des gemüt weiſſagnng/ Das lxxxvij Capittel.
[96.] Weiſſagung deß vngewitters/ Das lxxxviij Capittel.
[97.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ſechßzehend Bůch. Von ſachen ſo über die natur zů verwunderen. Von ſiglen/ Das lxxxix Capittel.
[98.] Von nateürlicher Magia vnd waar ſagung/ Das xc. Capittel.
[99.] Von der kunſt magia nach Artefier vnd Mihinier art/ Das xcj Capittel.
[100.] Zů erſt beſchreibt er der Planeten Characteren alſo.
[101.] Der ringen aber alſo.
[102.] Der ſigillen alſo.
[103.] Von Precantationen/ geſegnen/ oder be beſchwerungen/ Das xcij Capittel.
[104.] Von Geſpenſten/ Geiſteren/ oder Teüfflen vnnd todten/ Das xciij Capittel.
[105.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ſiebenzehend Bůch. Von Sachen ſo wirdig zů beſchreiben. Von mancherlei ſitten der völckeren/ Das xciiij Capittel.
[106.] Von mancherlei ſpraachen/ Das xcv Capittel.
[107.] Von Stetten vnd anderen namhaff ten dingen/ Das xcvj Capittel.
[108.] Von ſchatzen/ Das xcvij Capittel.
[109.] Libereien bücher vnd mancherlei exempel der alten koſtlichkeit/ Das xc viij Capittel.
[110.] Em aufflöſung von dem end har/ durch wölche man der erfundenen dingen gebrauch haben mag. Das xcix. Capittel.
< >
page |< < (cccclxix) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div667" type="section" level="1" n="60">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15198" xml:space="preserve">
              <pb o="cccclxix" file="0525" n="525" rhead="ſachen/ Das zehendt bůch."/>
            ſie ſchon auff den bodẽ ſchlůg. </s>
            <s xml:id="echoid-s15199" xml:space="preserve">Du verwunderſt dich wol/ aber es iſt kein wũ
              <lb/>
            derwerck/ dann es bricht von dem lufft/ vnd ſpringt aber der lufft eylendt
              <lb/>
            von einem ſubteylen ding. </s>
            <s xml:id="echoid-s15200" xml:space="preserve">darumb bricht nicht das ſubteyl iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s15201" xml:space="preserve">doch iſt die
              <lb/>
            ſubteyle vyl mehr in dem glaß/ dann anderen dingen. </s>
            <s xml:id="echoid-s15202" xml:space="preserve">Ich hab ein hüle/ ge-
              <lb/>
            bürg/ vnd thier mit farben auß glaß gemachet geſehen/ man hette glaubet
              <lb/>
            es were von wachs bereittet. </s>
            <s xml:id="echoid-s15203" xml:space="preserve">doch mocht ſolliches der wol erkennẽ/ wölcher
              <lb/>
            die pfeyl vnd andere kleine ding/ ſo darbey waren/ recht beſehen. </s>
            <s xml:id="echoid-s15204" xml:space="preserve">Es kondt
              <lb/>
            aber diſer werckmeiſter alles ſo ſubteyl zůbereitten/ daß er ein wagẽ mitt dẽ
              <lb/>
            ochſen gemachet/ die vnder einem mucken flügel ſthen mochten. </s>
            <s xml:id="echoid-s15205" xml:space="preserve">Solche vñ
              <lb/>
            andere ding/ weichend zwar den alten werckmeiſteren gar nicht. </s>
            <s xml:id="echoid-s15206" xml:space="preserve">diſes alles
              <lb/>
            hat drey ding an jm/ ein ſcharpff geſicht zů ſehen/ ei nſubteyle matery/ vnd
              <lb/>
            darumb auch ein kläberechte. </s>
            <s xml:id="echoid-s15207" xml:space="preserve">dann wir haben diſes in den bücheren {der} Sub
              <lb/>
            teyliteten angezeigt/ darzů ye mehr man dz glaß brent/ ye ſubteyler es wirt/
              <lb/>
            deßgeleichen wann man ſubteyl vnd recht in den henden mit vmbghet.</s>
            <s xml:id="echoid-s15208" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15209" xml:space="preserve">Diſe kunſt wirt alſo. </s>
            <s xml:id="echoid-s15210" xml:space="preserve">Deß brenten glaß ſtücklin vñ allerley farben (man
              <lb/>
            machet ſolches zů Venedig/ wie faſt alle andere ſchöne ding) hebt man zům
              <lb/>
            liecht/ wann ſie auch als ſubteyl vnd weich wordẽ/ wie du begerſt/ hebt mã
              <lb/>
            ſie eylend an dz orth/ vnd bricht ſie ab/ oder ſtreckt ſie weytter auß. </s>
            <s xml:id="echoid-s15211" xml:space="preserve">mã brau
              <lb/>
            chet auch von der ſchnelle wegen beid hend darzů. </s>
            <s xml:id="echoid-s15212" xml:space="preserve">es iſt in ſollichen dingen
              <lb/>
            vyl ſchwerer von dem anfang zů der rechten kunſt zů kommen/ dann in an
              <lb/>
            deren den anfang zů erlangen.</s>
            <s xml:id="echoid-s15213" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15214" xml:space="preserve">Das grün glaß machet man auß waldfaar eſchen/ dann es iſt etwas ſal-
              <lb/>
            tzes darbey/ vnd chali gleich. </s>
            <s xml:id="echoid-s15215" xml:space="preserve">darum̃ wirt es beſſer. </s>
            <s xml:id="echoid-s15216" xml:space="preserve">es fälet auch nit/ es můß
              <lb/>
            ein nutzbarkeit bey denen dingen ſein/ wie auch bey dẽ meerſchnecken äſchẽ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15217" xml:space="preserve">dann es iſt ein feißte vnd ſteine feüchtigkeit darbey. </s>
            <s xml:id="echoid-s15218" xml:space="preserve">man ſoll auch die glaß-
              <lb/>
            machung nit für gering achten.</s>
            <s xml:id="echoid-s15219" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15220" xml:space="preserve">Ich hab ein ſtuck von grünem glaß/ daß blůttige maaßẽ/ vnd eines opf-
              <lb/>
            fers geſtalt hat/ wölches nit minder dann ein edel geſtein zů halten. </s>
            <s xml:id="echoid-s15221" xml:space="preserve">dieweil
              <lb/>
            ein größer wunderwerck in der kunſt gefunden/ ſo der natur etwas geleich-
              <lb/>
            förmig/ dann man in der natur ſelbs hette erwarten mögen. </s>
            <s xml:id="echoid-s15222" xml:space="preserve">wie auch diſes
              <lb/>
            iſt/ ſo neüwlich erfunden/ daß auß einem geſchirr ein linien wirt/ vnd wi-
              <lb/>
            derumb die liniẽ geträyet wie ein ſchneck/ alſo daß ein geſchirr darauß wirt/
              <lb/>
            in wölches man wein thůt/ vnd lauffet doch nicht zů den ſpalten harauß. </s>
            <s xml:id="echoid-s15223" xml:space="preserve">di
              <lb/>
            ſes iſt von Hiſpaniern erfunden/ vnd iſt fein an zů ſechen/ dieweil es alſo ge
              <lb/>
            ſeübert/ daß es allenthalben anhanget/ vnnd ein theil in das ander kom-
              <lb/>
            met. </s>
            <s xml:id="echoid-s15224" xml:space="preserve">Das glaß wirt am mehrſten durch bley weich. </s>
            <s xml:id="echoid-s15225" xml:space="preserve">es wirt auch zäch/
              <lb/>
            wann man es lang brent. </s>
            <s xml:id="echoid-s15226" xml:space="preserve">man můß zů erſt das bley vnd me-
              <lb/>
            tall zů kalch machen/ dann der vnlautter vnnd dün
              <lb/>
            ckler theil verzeert ſich/ vnd beleibt doch deſ
              <lb/>
            ſen krafft in dem glaß.</s>
            <s xml:id="echoid-s15227" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>