Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[111.] Warumb diſe bücher geſchriben/ vnnd von deren nutzbarkeit/ Das c Capittel.
[112.] Von Subtiliteten. Von ſeltzammen ſachen.
[113.] END.
[114.] Ein kurtzer außzug vnd inhalt aller fürnemmen vnd nutzlicher puncten vnd ar@@k/ len/ ſo in des hochgelerten Hieronymi Cardani/ artzet zů Meyland/ ein vnnd zwentzig bücheren von den ſubteylen hendlen begriffen. Allen liebhabern der nateürlichen vnd künſt-lichen ſachen/ gantz luſtig vnnd nutz-lich zůleſen. Verteütſchet vnnd geordnet durch D. Heinricum Pantaleonem/ in der Vniuerſitet zů Baſel ordenli-chen vnd beſtelten Phyſicum. Anno M. D. lix.
[115.] Dem Erſamen vnd Weiſen her ren Lucas Gebhart/ burger vnnd des Rath in der loblichen ſtatt Baſel/ ſeinem günſtigen lieben herren vnd gůten fründ/ gnad vnnd frid von Gott vnſerem Herren.
[116.] Außzug vonn dem erſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von anfen gen/ materi/ geſtalt/ vnnd nateürlichen bewegungen.
[117.] Außzug von dem anderen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Elementen vnd deren bewegung oder wirckungen.
[118.] Außzug vonn dem dritten bůch der Dubtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem Himmel.
[119.] Außzug von dem vierdten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem liecht vnnd ſchein.
[120.] Außzug von dem fünfften bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von vermiſchung vnnd vnuollkommenlichen vermiſcheten oder metalliſchen dingen/ etc.
[121.] Außzug von dem ſechſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Hetallen.
[122.] Außzug von dem ſiebendẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von edlem geſtein.
[123.] Außzug vonn dem achten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Plantis vnd erdgewechſen.
[124.] Außzug von dem neünten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den thieren wölliche von feülung wachſend.
[125.] Außzug võ dem zehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den vollkommenen thieren.
[126.] Außzug vonn dem eilffcen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von notwendigkeit deß menſchen vnnd ſeiner geſtalt.
[127.] Außzug von dem zwölfftẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von des menſchen natur vnd Complexion.
[128.] Außzug vom dreizehenden bůth der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den ſinnen oder entpfindtlichheiten/ vnd dem wolluſt.
[129.] Außzug vom vierzehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von der ſehl vnd dem verſtand.
[130.] Außzug von dem fünffzehenden vnd ſechtzehenden büch der Subtiliteten/ Hierony mi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von künſten vnnd weißheiten.
[131.] Außzug vom ſibenzehendẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von rechten künſten/ vnd künſtlichen dingen.
[132.] Außzug von dem achtzehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani DoC tors der Artzney zů Meyland/ etc. Von wunderbarlichen dingen/ vnnd vngläublichen ſachen.
[133.] Außzug vom neünzehendẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem Teüfel vnnd ſei/ nem geſpenſt.
[134.] Außzug vom zwenzigeſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den höchſten verſtendtnuſſen vnd Englen.
[135.] Außzug vom ein vndzwentzige ſten bůch der Subtiliteten/ Hieron. Cardani Doc/ tors der Artzney zů Meyland/ etc. Von Gott vnd der gantzen welt.
[136.] Getruckt zů Baſel durch Heinrich Petri im Mertzen Anno Domini M. D. Lix.
< >
page |< < (xiiij) of 997 > >|
70xiiijVon mancherlei wunderbaren ſind die wind wie vor geſagt/ etlich gemeyn bewegungen des luffts/ als ei-
nes Elementz.
Es mag aber ein ding zů mal nitt in zwey orth lauffen/ ſo ein anderen zů
gegen ſind.
Welche wind aber gegen ein andern ſthond/ vñ wie vil jren ſind
iſt geſagt worden jñ dem anderen bůch der außlegũg/ über die büecher Pto
lomei/ von dem vrtheil des geſtirns.
darnon beſich diſe figur.
2[Figure 2]NotusMeſolibanotusLibanotusVpoſibanotusNotolijbicusMeſafricusAfricusVpafricusZephijrusMeſocorusCorusVpocorusBorrholijbicusVpocirciusCirciusMejocirciusSeptentrioVpaguiloAguiloMeſaguiloBorrhapeliotesVpocœciasCœciasMeſocœciasSubſolanusVpeurusEurusMeſeurusNotapeliotesVpophœnixPhœnixMeſophœnix
Es habend aber die
wind ſo gegen ein ande
ren ſthond faſt ein na-
tur/ alſo daß auch Eu
rus ſo von Auffgang
kom̃et ſchön ſeye/ der-
gleichen ſind auch die
feüchten/ dan der lybs
iſt feücht/ weil der Cä/
clas alſo iſt/ der Cäcias
aber iſt feücht/ weil er
ſo ſtarck iſt/ daß er die
wolcken leiden mag/ a-
ber nitt ſo ſtarck/ dz er
die außtreibe/ alſo iſt
auch Subſolanus.
11der wind ei
genſcafft.
Der Corus iſt trockẽ
vnnd auch der Eurus
ſo gegen im̃ iſt/ doch iſt
der Eurus bey ſeinem end feücht/ von wegen gemelter vrſachen.
Der Bo-
reas aber vnnd der Aquilo/ ſind näblecht/ von wegen jrer groſſen kelte.
Der Boreas/ Circius/ vnd Corus ſind zů dem hagel geneigt/ vnd die al
ler kelteſte/ dan weil die ſtarck vnd kalt ſind/ machen ſy die hagel.
Sie ma-
chen aber auch blitzgen/ wie der Aquilo/ dan der iſt auch kalt vnd ſtarck.
Der Auſter/ Eurus/ vnd phönicius ſind gar hitzig/ von wegen der lan-
den do ſy har kommen/ darum̃ machend ſy auch gewülck.
Die aber ſo von auffgang harkommen/ ſind wermer weder die von Ni{der}
gang kom̃en/ dañ die ſo von auffgang kommen/ weil ſy der Sonnen nach-
volgen vnd auff die acht haben/ bewegend ſich etwas langſam̃mer dañ die
in Nidergang/ darum ſeind ſy auch wermer.
Sonſt iſt auch anderſtwo an
gezeigt/ daß der Auffgang wermer ſeye dann der Nidergang.
Man kan der winden vrſprung ſchwerlichen verſthẽ/ dieweil ſie an dem
anfang klein ſind/ vnnd von der höhe überzwerch doher farend als geſagt
iſt/ deßhalben vermercket man etwan jren anfang auff den bergen.
Dañ er iſt treyfach/ von den hülenen/ von den dempffen/ vnnd von den
bewegungen
Er weyet faſt den zeyten zůwider. wañ tag vnd nacht jm̃ früeling gleich
ſind/ weyet der Cöcias/ wañ ſy jm̃ herpſt gleich ſind/ der lybs.
Man der tag am lengſten iſt/ der Zephytus/ wan er am kürtzen iſt/ der
Subſolanus.
Der Boreas/ Circius/ vnd Corus jm̃ früeling/ Ecknephias
jm̃ herpſt.
Wann der tag am lengſten iſt weyend ſy xx tag. Die Eteſien fier
tzig tag/ diſes ſind Mitnechtiſche wind/ ſo do angend von groſſer hitz/ wan

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index