1EF, non che delle distanze BF, FI, si trovan quegli stessi limiti di fatto ec
cedere notabilmente le misure date dal calcolo. In altre parole, mentre la
legge geometrica prefinirebbe all'ombra lo spazio IL, si osserva che in realtà
si allarga più oltre fino in MN.
cedere notabilmente le misure date dal calcolo. In altre parole, mentre la
legge geometrica prefinirebbe all'ombra lo spazio IL, si osserva che in realtà
si allarga più oltre fino in MN.
“ Praeterea observetur super lucidae basis parte CM et ND, nitide ac
fortiter illustrata spargi et distingui tractus aliquos, seu series luminis co
lorati, ita ut in qualibet serie sit in medio quidem lux valde pura et sin
cera, in extremis autem sit color aliquis, nempe caeruleus in extremo ipsi
umbrae MN proprinquiore, et rubeus in extremo remotiore: quae series lu
cidae, licet dependeant a quantitate foraminis AB, quia non apparent si il
lud esset maiusculum, non sunt tamen ab eo determinatae, sicut nec deter
minantur a quantitate diametri solaris. Ulterius observatur tractus praedictos
seu series luminis colorati ita se extendere ab M versus C, et idem dic de
aliis ab N versus D, ut prima latior sit quam secunda, et haec latior quam
tertia, neque vero contigit unquam videre plus quam tres, decrescente etiam
in illis intensione luminis et colorum eodem ordine quo illae recedunt ab
umbra ” (ibi, pag. 3).
fortiter illustrata spargi et distingui tractus aliquos, seu series luminis co
lorati, ita ut in qualibet serie sit in medio quidem lux valde pura et sin
cera, in extremis autem sit color aliquis, nempe caeruleus in extremo ipsi
umbrae MN proprinquiore, et rubeus in extremo remotiore: quae series lu
cidae, licet dependeant a quantitate foraminis AB, quia non apparent si il
lud esset maiusculum, non sunt tamen ab eo determinatae, sicut nec deter
minantur a quantitate diametri solaris. Ulterius observatur tractus praedictos
seu series luminis colorati ita se extendere ab M versus C, et idem dic de
aliis ab N versus D, ut prima latior sit quam secunda, et haec latior quam
tertia, neque vero contigit unquam videre plus quam tres, decrescente etiam
in illis intensione luminis et colorum eodem ordine quo illae recedunt ab
umbra ” (ibi, pag. 3).
Il Grimaldi, esaminato così diligentemente il fatto, ne andava cercando
la spiegazione, ma volle prima rappresentarsi quello stesso fatto sotto un
aspetto alquanto diverso, variando così e rendendo tutt'insieme più efficace
il singolarissimo esperimento:
la spiegazione, ma volle prima rappresentarsi quello stesso fatto sotto un
aspetto alquanto diverso, variando così e rendendo tutt'insieme più efficace
il singolarissimo esperimento:
“ Aperto in fenestra lignea cubiculi bene obscurati foramine fere digi
talis crassitiei, applicetur ei lamina opaca subtilis AB (fig. 37) per cuius
102[Figure 102]
talis crassitiei, applicetur ei lamina opaca subtilis AB (fig. 37) per cuius
102[Figure 102]Figura 37.
foraminulum arctissimum CD solis lumen ad
missum formabit se in conum. Hic vero in ma
gna distantia post laminam AB ad rectos an
gulos secetur ab alia lamella EF, habente pariter
foramen parvum GH, per quod excipiatur ali
quid de praedicto luminoso cono secto a la
mina EF, utique in loco ubi eius basis valde
superat amplitudinem foraminis GH, ut ita fo
ramen hoc totum illustretur, seu lumine com
pleatur. Rursus ergo hoc ipsum luminis quod
ingreditur secundum foramen GH, formabitur
seu procedet formatum in conum, vel quasi co
num, qui sectus orthogonaliter ac terminatus ab
aliquo plano mundo et candido, exhibebit in illo
suam basem lucidam IL notabiliter maiorem,
quam ferant radii per utrumque foramen recta transmissi et non solum tran
seuntes per extrema foraminum ad easdem partes spectantia, ut sunt radii
CGL et DHM, sed etiam ad partes contrarias ut sunt radii DGN et CHO ”
(ibi, pag. 9).
foraminulum arctissimum CD solis lumen ad
missum formabit se in conum. Hic vero in ma
gna distantia post laminam AB ad rectos an
gulos secetur ab alia lamella EF, habente pariter
foramen parvum GH, per quod excipiatur ali
quid de praedicto luminoso cono secto a la
mina EF, utique in loco ubi eius basis valde
superat amplitudinem foraminis GH, ut ita fo
ramen hoc totum illustretur, seu lumine com
pleatur. Rursus ergo hoc ipsum luminis quod
ingreditur secundum foramen GH, formabitur
seu procedet formatum in conum, vel quasi co
num, qui sectus orthogonaliter ac terminatus ab
aliquo plano mundo et candido, exhibebit in illo
suam basem lucidam IL notabiliter maiorem,
quam ferant radii per utrumque foramen recta transmissi et non solum tran
seuntes per extrema foraminum ad easdem partes spectantia, ut sunt radii
CGL et DHM, sed etiam ad partes contrarias ut sunt radii DGN et CHO ”
(ibi, pag. 9).