Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Table of contents

< >
[31.] De duobus Circulis Polaribus. Cap. I X.
[32.] De Circulo ſecundi motus. Cap. X.
[33.] De alijs Circulis, qui in materiali Sphæra non ponuntur. Cap. XI.
[34.] De quinque Zonis, & Climatibus. Cap. XII.
[35.] Finis Libri Primi.
[36.] LIBER SECVNDVS DE TOTO MVNDO IN VNIVERSVM.
[37.] De Mundi loco. Cap. I.
[38.] De totius Mundi motu. Cap. II.
[39.] De Mundi fabrica. Cap. III.
[40.] De Mundi quantitate, & Magnitudine. Cap. IIII.
[41.] De mundano lumine, & vmbra. Cap. V.
[42.] Finis Libri Secundi.
[43.] LIBER TERTIVS DEPARTIBVS MVNDI, ET PRIMO DE PARTE ELEMENTARI.
[44.] De loco partis Elementaris. Cap. I.
[45.] Systema Mundi ſecundum Philolaum Phthagoricum, & eius ſectatores.
[46.] De figura partis Elementarijs. Cap II.
[47.] De motu Sphæra Elementaris. Cap. III.
[48.] De Magnitudine Sphæræ Elementaris. Cap. IIII.
[49.] Finis Libri Tertij@
[50.] LIBER QVARTVS DE TERRA De loco Terræ. # Cap. I.
[51.] De Motu Terræ. Cap. II.
[52.] De Terræ illuminatione, & vmbra. Cap. III.
[53.] PAGINAS 38. & 39.
[54.] EXPLANATIO, ETCONSTRVCTIO FIGVRAE PONENDAE INTER
[55.] De Terræ figura. Cap. IV.
[56.] De Mutatione rotunditatis terræ. Corrollarium.
[57.] Tantum æui mutare poteſt longæ@a vetuſtas.
[58.] De Magnitudine. Cap. V.
[59.] Terræ magnitudo abſoluta.
[60.] De altitudine Montium. Cap. VI.
< >
page |< < (20) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div43" type="section" level="1" n="26">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2194" xml:space="preserve">
              <pb o="20" file="0036" n="36" rhead="De Circulis Sphæræ."/>
            Alatinis autem dicitur ſignifer maximè à Poetis, quod in eo animalia illa, quæ etiã ſigna dicuntur, exiſtant.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2195" xml:space="preserve">nominaturetiam circulus obliquus, quia vt videre eſt in Sphæra materiali, obliquus, ſeu tranſuerſus eſt ad
              <lb/>
            alios circulos inuicem paralellos, ideſt, ad Æquatorem, Tropicos, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2196" xml:space="preserve">Polares.</s>
            <s xml:id="echoid-s2197" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2198" xml:space="preserve">Eſt autem Zodiacus circulus maximus, vel potius Zona, aut Armilla quædam latitudinem habens 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s2199" xml:space="preserve">gra-
              <lb/>
            duum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2200" xml:space="preserve">ſecundum nonnullos 14. </s>
            <s xml:id="echoid-s2201" xml:space="preserve">quem linea Eclyptica bifariam in longum ſecat, ſic dicta ab Eclypſibus,
              <lb/>
            quæ aut in ea, aut apud eam fiunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s2202" xml:space="preserve">dicitur etiam à Ptolemæo circulus qui per medium ſignorum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2203" xml:space="preserve">eſt au-
              <lb/>
            tem Eclyptica circulus maximus cuius centrum congruit centro mundi, eiuſque poli diſtant a polis mundi
              <lb/>
            gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s2204" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s2205" xml:space="preserve">{1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s2206" xml:space="preserve">vnde, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2207" xml:space="preserve">ipſa declinat ab æquatore, ſeu facit angulum cum æquatore hac tempeſtate gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s2208" xml:space="preserve">pariter 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s2209" xml:space="preserve">{1/2}.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2210" xml:space="preserve">hanc autem Eclypticæ, ac Zodiaci obliquitatem primus obſeruauit Anaximander Thaletis ſucceſ@or, anno
              <lb/>
            ferè 700. </s>
            <s xml:id="echoid-s2211" xml:space="preserve">ante humani generis ſalutem, vt cõſtat ex noſtra clarorum Mathematicorum Chronolog@a, quam
              <lb/>
            cum @ocis Mathematicis apud Ariſtotelem edidimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2212" xml:space="preserve">Eclyptica autem propriè eſt via, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2213" xml:space="preserve">orbita Solis, quã
              <lb/>
            ipſe proprio motu centroque ſuo perpetuo terit: </s>
            <s xml:id="echoid-s2214" xml:space="preserve">Quapropter cum Aſtronomi inquirere volunt maximam
              <lb/>
            Eclypticæ declinationem, quæ menſuratur in Coluro ſolſtitiorum obſeruant meridianam, ſeu maximam. </s>
            <s xml:id="echoid-s2215" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Solis altitudinem ſupra horizontem, circa ſolſtitium æſtiuum per quadrantem noſtrum Aſtronomicè col-
              <lb/>
            locatum, ex qua maxima altitudine detrahunt æquatoris altitudinem, quam ſupra inuenimus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2216" xml:space="preserve">remanet
              <lb/>
            maxima Eclypticæ declinatio, quam hoc tempore ponimus eſſe gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s2217" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s2218" xml:space="preserve">{1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s2219" xml:space="preserve">quamuis Tychoni ſit 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s2220" xml:space="preserve">31|.</s>
            <s xml:id="echoid-s2221" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2222" xml:space="preserve">Refert autem Zodiacus viam omnium Planetarum, quam motu proprio obambulant, quo ab Occaſu in
              <unsure/>
              <lb/>
            Ortum ſub ipſo progrediuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2223" xml:space="preserve">ſicuti enim ęquator eſt propter Primum motũ, ſeu diurnũ; </s>
            <s xml:id="echoid-s2224" xml:space="preserve">ita Zodiacus eſt
              <lb/>
            propter motum ſecundum, qui eſt proprius Planeta@um. </s>
            <s xml:id="echoid-s2225" xml:space="preserve">Obſeruatum eſt enim ab Aſtronomis Planetas om-
              <lb/>
            nes, Solem, Lunam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2226" xml:space="preserve">reliquos, non ſolum motu d@urno ab Ortu in Occaſum 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s2227" xml:space="preserve">horis circumuerti; </s>
            <s xml:id="echoid-s2228" xml:space="preserve">verum
              <lb/>
            etiam ſuis proprijs motibus ſub Zodiaco ferri ab Occaſu in Ortum, non tamen directè, leu obliquè, ideſt, per
              <lb/>
            viam quandam, quæ æquatorem obliquè ſecat: </s>
            <s xml:id="echoid-s2229" xml:space="preserve">vnde, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2230" xml:space="preserve">ab eo deflectit, tam in Septentrionem, quam in me-
              <lb/>
            ridiem, quam viam Zodiacum appellarunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2231" xml:space="preserve">Hunc autem motum ſecundum manifeſtius videbis in Luna,
              <lb/>
            quàm in alijs, ſi enim eam obſeruaueris ad ſtellas fixas, videbis eam quotidie yeſperi reſpectu earum ad quas
              <lb/>
            relata eſt, eſſe magis Orientalem, ideſt, eas præterire verſus Orientem, ipſa vera ad Occaſum remanere.</s>
            <s xml:id="echoid-s2232" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2233" xml:space="preserve">Idem apparet comparata ad Solem Luna, cum præſertim noua eſt, manifeſtè enim omnes videmus eam
              <lb/>
            magis quotidie ab eo verſus Orientem recedere. </s>
            <s xml:id="echoid-s2234" xml:space="preserve">Neque verò putandum eſt eundem Planetam duobus h
              <unsure/>
            i-
              <lb/>
            ſce motibus eodem tempore ferri in contrarias partes, hoc enim impoſſibile eſt, ſed ſemper magis Occiden
              <lb/>
            tem verſus appropinquat, quia motus diurnus velocior eſt motu eius proprio, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2235" xml:space="preserve">ideo præualet, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2236" xml:space="preserve">ſuperat;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2237" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s2238" xml:space="preserve">proinde Planetam ad Occidentem, vel inuitum quaſi rapit: </s>
            <s xml:id="echoid-s2239" xml:space="preserve">interim tamen minimè Planeta præpeditur,
              <lb/>
            quo minus per Zodiacum paululum verſus Orientem, progrediatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2240" xml:space="preserve">exemplo ſit formica poſita in princi-
              <lb/>
            pio Arietis, adeò tardè verſus Orientem incedens, vt vno die gradum vnum tantum abſoluat: </s>
            <s xml:id="echoid-s2241" xml:space="preserve">quo eodem
              <lb/>
            die, motu diurno conuertatur circa totum mundum ſimul cum Zodiaco, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2242" xml:space="preserve">primo illo gradu, quem inte-
              <lb/>
            rim inambulabat: </s>
            <s xml:id="echoid-s2243" xml:space="preserve">certum eſt eam ſemper velocius ad partes Occidentis deferri, quamuis eodem tempore. </s>
            <s xml:id="echoid-s2244" xml:space="preserve">
              <lb/>
            gradum primum Arietis tardè ſcandat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2245" xml:space="preserve">ſed hæc alibi fuſius explicanda ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2246" xml:space="preserve">Quantum autem declinent
              <lb/>
            ſingula Eclyuticæ puncta ab æquatore facilè eſt in Sphæra materiali, aut globo aliquo Aſtronomico fa-
              <lb/>
            brefacto reperire, in qua Sphæra, vel in quo globo conſtituta ſit@ prius Eclyptica ſecundum maximam. </s>
            <s xml:id="echoid-s2247" xml:space="preserve">
              <lb/>
            eius declinationem, per obſeruationem inuentam, quam noſtra ætatc ponimus eſſe graduum 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s2248" xml:space="preserve">{1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s2249" xml:space="preserve">quæ de-
              <lb/>
            clinatio eſt angulus, quem facit cum æquatore, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2250" xml:space="preserve">quem menſurat Colurus ſolſtitiorum; </s>
            <s xml:id="echoid-s2251" xml:space="preserve">ſi enim per ſingula
              <lb/>
            eius puncta, ducantur circuli declinationum, de quibus ſupra dictum eſt, erunt eorum arcus inter dicta pun-
              <lb/>
            cta, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2252" xml:space="preserve">Æquinoctialem interpoſiti eorum declinationes ab æquatore. </s>
            <s xml:id="echoid-s2253" xml:space="preserve">Quam declinationem ſic reperies ex
              <lb/>
            materiali Sphæra: </s>
            <s xml:id="echoid-s2254" xml:space="preserve">applica quoduis Eclypticæ punctum circulo mer@diano, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2255" xml:space="preserve">numera gradus meridiani in-
              <lb/>
            ter punctum illud Eclypticæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2256" xml:space="preserve">æquatorem interceptos, ij enim erunt quęſita illius puncti declinatio; </s>
            <s xml:id="echoid-s2257" xml:space="preserve">quia
              <lb/>
            hac ratione meridianus fungitur officio omnium circulorum declinationum. </s>
            <s xml:id="echoid-s2258" xml:space="preserve">eandem declinationem ſic cir
              <lb/>
            cino accipies; </s>
            <s xml:id="echoid-s2259" xml:space="preserve">pone pedem alterum in puncto Eclypticæ quouis, alterum ita dilata vt lineam æquatoris cir-
              <lb/>
            cinando attingat: </s>
            <s xml:id="echoid-s2260" xml:space="preserve">apertura circini applicetur Eclypticæ, aut Æquatori, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2261" xml:space="preserve">apparebit quot graduũ ea, decli-
              <lb/>
            natio ſit; </s>
            <s xml:id="echoid-s2262" xml:space="preserve">Tandem Aſtronomi vt expeditè has declinationes reperiant, condidere ſibi Tabellam ſequentem.</s>
            <s xml:id="echoid-s2263" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div44" type="section" level="1" n="27">
          <head xml:id="echoid-head29" style="it" xml:space="preserve">Vſus, & declaratio Tabulæ ſequentis.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2264" xml:space="preserve">TAbula continet columnas quinque, in prima ſunt gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s2265" xml:space="preserve">30. </s>
            <s xml:id="echoid-s2266" xml:space="preserve">inſeruientes ſex ſignis ſuperioribus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2267" xml:space="preserve">In ſecunda
              <lb/>
            ſunt gradus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2268" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s2269" xml:space="preserve">declinationum, quæ debentur gradibus primæ columnæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s2270" xml:space="preserve">hæ autem declinationes
              <lb/>
            ſupra ſe habent duo ſigna ♈. </s>
            <s xml:id="echoid-s2271" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s2272" xml:space="preserve">♎. </s>
            <s xml:id="echoid-s2273" xml:space="preserve">quia eodem modo hæc duo ſigna declinant ab Æquatore, vt in Sphæra
              <lb/>
            materiali patet. </s>
            <s xml:id="echoid-s2274" xml:space="preserve">habent etiam infra alia duo ſigna ♓. </s>
            <s xml:id="echoid-s2275" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s2276" xml:space="preserve">♍. </s>
            <s xml:id="echoid-s2277" xml:space="preserve">quia hæc duo habenteaſdem cum ſuperioribus
              <lb/>
            declinationes, quamuis inuerſo ordine. </s>
            <s xml:id="echoid-s2278" xml:space="preserve">Tertia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2279" xml:space="preserve">quarta columna, ex modo dictis ſatis intelligi poſſunt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2280" xml:space="preserve">Quinta columna continet gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s2281" xml:space="preserve">30. </s>
            <s xml:id="echoid-s2282" xml:space="preserve">inferiorum ſex ſignorum, qui gradus inuerſo ordine, ſcribuntur, quia vt
              <lb/>
            dixi, ſex ſigna inferiora habent eaſdem declinationes cum ſuperioribus, ſed ordine inuerſo, vt in Sphæra
              <lb/>
            videre eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s2283" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2284" xml:space="preserve">Cum igitur ſcire libuerit declinationem alicuius gradus Eclypticæ, ſi eius ſignum fuerit ſuperius, accipe
              <lb/>
            gradum oblatum in prima columna, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2285" xml:space="preserve">è regione eius dextrorſum procedendo ſub ſigno eius, accipe nume-
              <lb/>
            rum graduum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2286" xml:space="preserve">minutorum, quæ declinationem quæſitam conficiunt, v. </s>
            <s xml:id="echoid-s2287" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s2288" xml:space="preserve">declinatio gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s2289" xml:space="preserve">14. </s>
            <s xml:id="echoid-s2290" xml:space="preserve">♉. </s>
            <s xml:id="echoid-s2291" xml:space="preserve">erit gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s2292" xml:space="preserve">16.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2293" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s2294" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s2295" xml:space="preserve">ſi vero gradus, cuius declinationem quæris, pertineat ad vnum ex ſignis inferioribus, eum accipe </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>