316264SUPPLEMENTA
§. I.
De Spatio, ac Tempore (a).
De Spatio, ac Tempore (a).
1.
E Go materiæ extenſionem prorſus continuam non admitto,
11Argumentuſſn:
quæ ſpatii attri.
buta. ſed eam conſtituo punctis prorſus indiviſibilibus, &
inextenſis a ſe invicem disjunctis aliquo intervallo, &
connexis per vires quaſdam jam attractivas, jam repulſivas pen-
dentes a mutuis ipſorum diſtantiis. Videndum hic, quid mihi
ſit in hac ſententia ſpatium, ac tempus, quomodo utrum-
que dici poſſit continuum, diviſibile in infinitum, æternum,
immenſum, immobile, neceſſarium, licet neutrum, ut in ipſa
adnotatione oſtendi, ſuam habeat naturam realem ejuſmodi
proprietatibus præditam.
11Argumentuſſn:
quæ ſpatii attri.
buta. ſed eam conſtituo punctis prorſus indiviſibilibus, &
inextenſis a ſe invicem disjunctis aliquo intervallo, &
connexis per vires quaſdam jam attractivas, jam repulſivas pen-
dentes a mutuis ipſorum diſtantiis. Videndum hic, quid mihi
ſit in hac ſententia ſpatium, ac tempus, quomodo utrum-
que dici poſſit continuum, diviſibile in infinitum, æternum,
immenſum, immobile, neceſſarium, licet neutrum, ut in ipſa
adnotatione oſtendi, ſuam habeat naturam realem ejuſmodi
proprietatibus præditam.
2.
Inprimis illud mihi videtur evidens, tam eos, qui ſpa-
22Neceſſario ab
omnibus ad-
mitti debere
reales modos
exiſtendi loca-
les, & tempo-
rarios. tium admittunt abſolutum, natura ſua reali, continuum, æter-
num, immenſum, tam eos, qui cum Leibnitianis, & Carteſia-
nis ponunt ſpatium ipſum in ordine, quem habent inter ſe
res, quæ exiſtunt, præter ipſas res, quæ exiſtunt, debere ad-
mittere modum aliquem non pure imaginarium, ſed realem
exiſtendi, per quem ibi ſint, ubi ſunt, & qui exiſtat tum,
cum ibi ſunt, pereat cum ibi eſſe deſierint, ubi erant. Nam
admiſſo etiam in prima ſententia ſpatio illo, ſi hoc, quod eſt,
eſſe rem aliquam in ea parte ſpatii, haberetur tantummodo
per rem, & ſpatium; quotieſcunque exiſteret res, & ſpatium,
haberetur hoc, quod eſt rem illam in ea ſpatii parte collocari.
Rurſus ſi in poſteriore ſententia ordo ille, qui locum conſti-
tuit, haberetur per ipſas tantummodo res, quæ ordinem il-
lum habent, quotieſcunque res illæ exiſterent, eodem ſem-
per exiſterent ordine illo, nec proinde unquam locum muta-
rent. Atque id, quod de loco dixi, dicendum pariter de
tempore.
22Neceſſario ab
omnibus ad-
mitti debere
reales modos
exiſtendi loca-
les, & tempo-
rarios. tium admittunt abſolutum, natura ſua reali, continuum, æter-
num, immenſum, tam eos, qui cum Leibnitianis, & Carteſia-
nis ponunt ſpatium ipſum in ordine, quem habent inter ſe
res, quæ exiſtunt, præter ipſas res, quæ exiſtunt, debere ad-
mittere modum aliquem non pure imaginarium, ſed realem
exiſtendi, per quem ibi ſint, ubi ſunt, & qui exiſtat tum,
cum ibi ſunt, pereat cum ibi eſſe deſierint, ubi erant. Nam
admiſſo etiam in prima ſententia ſpatio illo, ſi hoc, quod eſt,
eſſe rem aliquam in ea parte ſpatii, haberetur tantummodo
per rem, & ſpatium; quotieſcunque exiſteret res, & ſpatium,
haberetur hoc, quod eſt rem illam in ea ſpatii parte collocari.
Rurſus ſi in poſteriore ſententia ordo ille, qui locum conſti-
tuit, haberetur per ipſas tantummodo res, quæ ordinem il-
lum habent, quotieſcunque res illæ exiſterent, eodem ſem-
per exiſterent ordine illo, nec proinde unquam locum muta-
rent. Atque id, quod de loco dixi, dicendum pariter de
tempore.
3.
Neceſſario igitur admittendus eſt realis aliquis exiſtendi
33Quocunque is
modus nomine
appelletur. modus, per quem res eſt ibi, ubi eſt, & tum, cum eſt. Sive
is modus dicatur res, ſive modus rei, ſive aliquid, ſive non-
nihil; is extra noſtram imaginationem eſſe debet, & res ipſum
mutare poteſt, habens jam alium ejuſmodi exiſtendi modum,
jam alium.
33Quocunque is
modus nomine
appelletur. modus, per quem res eſt ibi, ubi eſt, & tum, cum eſt. Sive
is modus dicatur res, ſive modus rei, ſive aliquid, ſive non-
nihil; is extra noſtram imaginationem eſſe debet, & res ipſum
mutare poteſt, habens jam alium ejuſmodi exiſtendi modum,
jam alium.
4.
Ego igitur pro ſingulis materiæ punctis, ut de his
44Modi reales,5
44Modi reales,5