Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[Figure 31]
[Figure 32]
[33] lapidis longitudo C E D A F B
[34] a k @ c d g f e b
[35] d b e c a f g
[36] a d b c
[37] a c b d e
[38] f a d b r c g
[39] f a d ſ b c g
[40] A L H F C E G D K M B
[Figure 41]
[42] Ecliptica ſept@t. linea refleya. Erratira @@ ſectio. Ecliptica merid. A B
[43] f m @ o e q h k l a n u c d g
[44] a k g b @ @ @ l e m f q p o n b
[45] a c d b
[46] C B A F D E G
[47] Axis primus. Axis terts. Axis ſecundg Turris horologij uicem prim@ axis gereus. cla@@s verſa @lis. Rota horologij principalis. Fums. Capſula molę. Mola XXXV Q P O VII N LXX III M L R H LXXXX VI K G XV F D C E A B
[Figure 48]
[49] f g d b a c e h m k
[50] l f e i g h
[51] a b c d
[52] Rotacochlearis.
[53] D C A E B
[54] D F C A B
[55] D D F F C E A A B B
[Figure 56]
[57] E C B A f D
[58] Meridies Oriens. Styl@ lap. Her. Arge@ cule us. Occidens Septentrio A B C D E F G H K L M N O P Q R S T V X Y Z ?? ℞ {στ} θ
[59] D C B A
[60] L H G H K
< >
page |< < (ccccli) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div622" type="section" level="1" n="58">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14573" xml:space="preserve">
              <pb o="ccccli" file="0507" n="507" rhead="ſachen/ Das zehendt bůch."/>
            ſtein mehr öl dañ ſonſt/ vm̃ zweyerley vrſach. </s>
            <s xml:id="echoid-s14574" xml:space="preserve">Zů erſt daß auch in dem ſaltz öl
              <lb/>
            iſt/ wie geſagt wordẽ/ demnach daß es vmb ſeiner ſcherpffe wegen die feißte
              <lb/>
            feüchtigkeit bald vonn dem trocknen abſünderet/ ehe dann es verbrennet.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s14575" xml:space="preserve">dann wann ſich die ding ſo gediſtillieret werden zů lang verziechen/ gebend
              <lb/>
              <handwritten xlink:label="hd-0507-1" xlink:href="hd-0507-1a" number="31"/>
            ſie nach gemeinem lauff deß feüwrs minder öl/ oder feüchtigkeit. </s>
            <s xml:id="echoid-s14576" xml:space="preserve">Man thůt
              <lb/>
            aber gemeinlich den zwölfften theil darzů/ nach dem vnnd diſes ſo man di-
              <lb/>
            ſtillierẽ will/ ſchwer iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s14577" xml:space="preserve">es iſt auch das Am̃oniac ſaltz gemeinlich beſſer dañ
              <lb/>
            das gemein. </s>
            <s xml:id="echoid-s14578" xml:space="preserve">Alſo ghet auß dem papeyr vnnd heüw ein gering öl. </s>
            <s xml:id="echoid-s14579" xml:space="preserve">man hatt
              <lb/>
            faſt ein geleiche weyß das auß zů ziechen. </s>
            <s xml:id="echoid-s14580" xml:space="preserve">dann wann ſie angezündet vnnd
              <lb/>
            brennend/ ſamblet ſich der rauch in ein weyß bley zůſamen/ vnd wirt öl dar
              <lb/>
            auß. </s>
            <s xml:id="echoid-s14581" xml:space="preserve">dann weil das bley feücht/ zeücht es zůſamen. </s>
            <s xml:id="echoid-s14582" xml:space="preserve">weil es kalt/ laſſet es di-
              <lb/>
            ſes nit vonn einanderen kommen/ dieweil es ſonſt vonn ſeiner ſubteyle we-
              <lb/>
            gen verruche.</s>
            <s xml:id="echoid-s14583" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14584" xml:space="preserve">Wann man aber die öl offt diſtilliert/ weyl ſie vyl ſubteyler vnd minder
              <lb/>
            feücht werden/ ſeind ſie den alten ölen geleich. </s>
            <s xml:id="echoid-s14585" xml:space="preserve">darum̃ branchet man ſie auch
              <lb/>
            faſt alſo. </s>
            <s xml:id="echoid-s14586" xml:space="preserve">doch werden ſie nit ſo weyß als die alten ab emb ſiger diſtillierung/
              <lb/>
            ſonder vyl mehr rot. </s>
            <s xml:id="echoid-s14587" xml:space="preserve">Man diſtilliert von allen diſen vyl ſo von natur feißt
              <lb/>
            ſeind/ als von den hartzen/ weyrauch/ maſtix/ lerchenbaum/ cederbaum/
              <lb/>
            terebinthenn/ ſarcocollen/ Paradeyß holtz/ muſcatnuß/ biſem/ vnnd ele-
              <lb/>
            men. </s>
            <s xml:id="echoid-s14588" xml:space="preserve">die trehen oder hartz nennend etlich gumme/ dieweil das hartz weich
              <lb/>
            wirt vnd brennet/ gum̃e aber keines thůt/ wölches ſie dann in beiden/ zů ei
              <lb/>
            nem vnderſcheid ſetzen. </s>
            <s xml:id="echoid-s14589" xml:space="preserve">Damit wir aber dem Plinio volgen in dẽ namẽ/ iſt
              <lb/>
            diſes ſo weich vñ breñet/ hartz. </s>
            <s xml:id="echoid-s14590" xml:space="preserve">wölches aber dick/ bech. </s>
            <s xml:id="echoid-s14591" xml:space="preserve">vnd das nit breñet/
              <lb/>
            gum̃e. </s>
            <s xml:id="echoid-s14592" xml:space="preserve">er ſpricht es gebe der Cederbaum/ Lentiſcus/ vnnd Cypreß/ hartz/
              <lb/>
            vnd bech. </s>
            <s xml:id="echoid-s14593" xml:space="preserve">doch wöllen wir den handel baß bedencken. </s>
            <s xml:id="echoid-s14594" xml:space="preserve">Die feüchte ſo außhin
              <lb/>
            ſchwitzet/ wañ ſie rauw iſt/ heiſſet ein gum̃e. </s>
            <s xml:id="echoid-s14595" xml:space="preserve">wañ ſie außgekochet/ hartz. </s>
            <s xml:id="echoid-s14596" xml:space="preserve">wañ
              <lb/>
            ſie verbreñet/ bech. </s>
            <s xml:id="echoid-s14597" xml:space="preserve">darũb breñet das bech am mehrſten/ doch nit gar bald/
              <lb/>
            von wegen der jrrdiſchen matery. </s>
            <s xml:id="echoid-s14598" xml:space="preserve">das hartz in mitler geſtalt/ vnd das gum-
              <lb/>
            me nach minder. </s>
            <s xml:id="echoid-s14599" xml:space="preserve">dieweil dann geſagt daß die feiſſeſten ding vyl öl vñ hartz
              <lb/>
            vnd anderſt dergeleichen haben/ geben ſie auch deſſen gar vyl. </s>
            <s xml:id="echoid-s14600" xml:space="preserve">wie dañ auch
              <lb/>
            die rinden von den Indiſchẽ Phaſelen vnd hülſchẽ/ von wölchẽ vor geſagt.</s>
            <s xml:id="echoid-s14601" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14602" xml:space="preserve">Alſo habẽ diſe ding alle große krafft die wundẽ zů heilen/ vnd den ſchmer
              <lb/>
            tzen zů milteren/ als auch die balſam frucht/ von wölchẽ ſonſt meldung be-
              <lb/>
            ſchehen. </s>
            <s xml:id="echoid-s14603" xml:space="preserve">Sy hat aber alſo vyl feißtigkeit an jren/ dz ſie von jrẽ ſelbs öl gibt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s14604" xml:space="preserve">Alſo thůt jm auch der myrrha vnd ſtyrax/ vnd wirt vnder diſen allen auß
              <lb/>
            aloe vnd honig/ weil ſie wunderbarlichen der feülung zůwider/ darzů auß
              <lb/>
            veiol wurtzen vnd wein/ diſes gemachet/ ſo der kunſtlich Balſam genennet. </s>
            <s xml:id="echoid-s14605" xml:space="preserve">
              <lb/>
            alſo dz in gemein xviij artzneyen ſeind/ die in diſer edlen feüchtigkeit begrif
              <lb/>
            fen/ wölche harnach gediſtilliert wirt. </s>
            <s xml:id="echoid-s14606" xml:space="preserve">Wañ man kein rinden von Phaſelen
              <lb/>
            hat/ ſoll man etwz von Indiſchẽ balſam darzů thůn. </s>
            <s xml:id="echoid-s14607" xml:space="preserve">wañ man aber auch di
              <lb/>
            ſes nit hat/ ſoll man langen Indianiſchẽ pfäffer mit {der} rindẽ darzů nem̃en/
              <lb/>
            oder dz nach beſſer/ wañ man deſſen vyl hat/ {der} Anthropophagen pfäffer. </s>
            <s xml:id="echoid-s14608" xml:space="preserve">dz
              <lb/>
            waſſer ſo zů erſtẽ harauß kom̃et/ gibt man auch zů trinckẽ. </s>
            <s xml:id="echoid-s14609" xml:space="preserve">es wermet/ trück
              <lb/>
            net/ machet ſubteyl/ thůt auff/ digeriert/ vnd iſt {der} feülung faſt zů wider. </s>
            <s xml:id="echoid-s14610" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Die öl aber wölche zweyerley arthen habẽ/ heilen die wundẽ/ böſe geſchwer/
              <lb/>
            vnd ſtechen deß geeders mit wunderbarer krafft.</s>
            <s xml:id="echoid-s14611" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14612" xml:space="preserve">Sy töden auch das gewürm vnd ſchlangen. </s>
            <s xml:id="echoid-s14613" xml:space="preserve">dieweil ſie bitter/ hitzig vnd
              <lb/>
            trockẽ/ darzů eines gůten geruch ſeind/ auß einer nateürlichen krafft/ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>