1ſurſum ferri per lineam verticalem, aliis verò inſtantibus videbitur cla
riſſimè ferri per lineam nouam inclinatam.
riſſimè ferri per lineam nouam inclinatam.
Reſpondeo etiam admiſſa ſuppoſitione dici à me motum illum ſur
ſum eſſe per lineam verticalem, quando eadem linea recta connectit
ſemper hæc tria puncta; ſcilicet centrum terræ, idem punctum ſuperfi
ciei terræ, & ipſam pilam; ad illud verò quod dicitur de naui, non diffi
teor verum eſſe; ſed dico non eſſe propriè motum violentum, de quo hîc
tantùm eſt quæſtio, ſed eſſe motum mixtum, de quo fusè ſuo loco. Obſer
uabis autem hîc me abſtinere à refellendis abſurdis illis ſuppoſitioni
bus, quibus præmiſſæ objectiones innituntur; nam, cui quæſo in men
tem venire poteſt ab ipſa entitate corporis grauis produci motum in ſe?
quis credat produci frigus ab igne? calorem à niue? lucem à tenebris?
quæ porrò fabulæ, quæ commenta, quæ ſomnia excogitari poſſunt, quæ
non vileſcant ſi cum his comparentur.
ſum eſſe per lineam verticalem, quando eadem linea recta connectit
ſemper hæc tria puncta; ſcilicet centrum terræ, idem punctum ſuperfi
ciei terræ, & ipſam pilam; ad illud verò quod dicitur de naui, non diffi
teor verum eſſe; ſed dico non eſſe propriè motum violentum, de quo hîc
tantùm eſt quæſtio, ſed eſſe motum mixtum, de quo fusè ſuo loco. Obſer
uabis autem hîc me abſtinere à refellendis abſurdis illis ſuppoſitioni
bus, quibus præmiſſæ objectiones innituntur; nam, cui quæſo in men
tem venire poteſt ab ipſa entitate corporis grauis produci motum in ſe?
quis credat produci frigus ab igne? calorem à niue? lucem à tenebris?
quæ porrò fabulæ, quæ commenta, quæ ſomnia excogitari poſſunt, quæ
non vileſcant ſi cum his comparentur.
Illa quoque corpuſcula excitata leuiora ſunt, quàm vt aliquod præfe
rant rationis momentum; cum mera ſint philoſophiæ ludibria.
rant rationis momentum; cum mera ſint philoſophiæ ludibria.
Denique illa hypotheſis de terræ motu nullis demonſtrationibus fir
mata eſt, vt videbimus ſuo loco.
mata eſt, vt videbimus ſuo loco.
Vnum fortè eſt, quod difficilius obiici poteſt;
ſit enim linea vertica
lis AC, ſitque globus in A æqualiter impulſus per lineas AD & AB;
haud dubiè ſi anguli DAC, BAC ſint æquales: certè mobile feretur
per lineam verticalem AC, vt conſtat ex dictis. Reſpondeo motum illum
eſſe violentum; eſt enim à principio extrinſeco, coque gemino, ſeu mix
to, in quo non eſt difficultas.
lis AC, ſitque globus in A æqualiter impulſus per lineas AD & AB;
haud dubiè ſi anguli DAC, BAC ſint æquales: certè mobile feretur
per lineam verticalem AC, vt conſtat ex dictis. Reſpondeo motum illum
eſſe violentum; eſt enim à principio extrinſeco, coque gemino, ſeu mix
to, in quo non eſt difficultas.
Theorema 2.
Motus violentus habet cauſam; quia de nouo eſt, & tandem deſinit per
hypoth. 1. igitur habet cauſam per Ax.8.l.1.
hypoth. 1. igitur habet cauſam per Ax.8.l.1.
Theorema 3.
Iſte motus ſupponit impetum; quia niſi eſſet impetus non eſſet natura
liter motus per Th.18.l.1.
liter motus per Th.18.l.1.
Theorema 4.
Iſte impetus debet eſſe in mobili projecto ſurſum;
quia ibi eſt cauſa, vbi
eſt effectus formalis, ſed motus eſt effectus formalis ſecundarius impe
tus per Th.15.l.1. igitur cum motus ſit in projecto ſurſum, in eo eſt etiam
impetus: præterea ſecunda pars motus non ponitur à potentia motrice;
quia illa non eſt applicata mobili cum ponitur noua pars motus, igitur
ab alia cauſa applicata, ſed nulla eſt extrinſeca, vt patet, nulla intrinſeca
præter impetum.
eſt effectus formalis, ſed motus eſt effectus formalis ſecundarius impe
tus per Th.15.l.1. igitur cum motus ſit in projecto ſurſum, in eo eſt etiam
impetus: præterea ſecunda pars motus non ponitur à potentia motrice;
quia illa non eſt applicata mobili cum ponitur noua pars motus, igitur
ab alia cauſa applicata, ſed nulla eſt extrinſeca, vt patet, nulla intrinſeca
præter impetum.
Diceret aliquis ab aëre extrinſecùs ambiente mobile ipſum propelli;
ſed contra, nam aër, & omne aliud medium reſiſtit potiùs quàm iuuet, vt
demonſtrauimus l. ſecundo Th. 1. Nec dicas fuiſſe mentem Ariſtotelis,
cum nobiles Peripatetici contrâ ſentiant; Albertus Magnus, Toletus,
Scaliger, Suarius, & recentiores; neque hoc negauit vnquam Ariſtote-
ſed contra, nam aër, & omne aliud medium reſiſtit potiùs quàm iuuet, vt
demonſtrauimus l. ſecundo Th. 1. Nec dicas fuiſſe mentem Ariſtotelis,
cum nobiles Peripatetici contrâ ſentiant; Albertus Magnus, Toletus,
Scaliger, Suarius, & recentiores; neque hoc negauit vnquam Ariſtote-