Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Table of contents

< >
[21.] De Circulis Sphæræ generatim. Cap. II.
[22.] DeHorizonte. Cap. III.
[23.] De Meridiano Circulo. Cap. IV.
[24.] De Aequatore, ſeu Aequinoctiali circulo. # Cap. V.
[25.] Vſus Tabellæ.
[26.] De Zodiaco. # Cap. VI.
[27.] Vſus, & declaratio Tabulæ ſequentis.
[28.] Tabula declinationem omnium Eclypticæ graduum, & conſequenter Solis.
[29.] De duobus Coluris. Cap. VII.
[30.] De duobus Tropicis. Cap. VIII.
[31.] De duobus Circulis Polaribus. Cap. I X.
[32.] De Circulo ſecundi motus. Cap. X.
[33.] De alijs Circulis, qui in materiali Sphæra non ponuntur. Cap. XI.
[34.] De quinque Zonis, & Climatibus. Cap. XII.
[35.] Finis Libri Primi.
[36.] LIBER SECVNDVS DE TOTO MVNDO IN VNIVERSVM.
[37.] De Mundi loco. Cap. I.
[38.] De totius Mundi motu. Cap. II.
[39.] De Mundi fabrica. Cap. III.
[40.] De Mundi quantitate, & Magnitudine. Cap. IIII.
[41.] De mundano lumine, & vmbra. Cap. V.
[42.] Finis Libri Secundi.
[43.] LIBER TERTIVS DEPARTIBVS MVNDI, ET PRIMO DE PARTE ELEMENTARI.
[44.] De loco partis Elementaris. Cap. I.
[45.] Systema Mundi ſecundum Philolaum Phthagoricum, & eius ſectatores.
[46.] De figura partis Elementarijs. Cap II.
[47.] De motu Sphæra Elementaris. Cap. III.
[48.] De Magnitudine Sphæræ Elementaris. Cap. IIII.
[49.] Finis Libri Tertij@
[50.] LIBER QVARTVS DE TERRA De loco Terræ. # Cap. I.
< >
page |< < (5) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div21" type="section" level="1" n="15">
          <pb o="5" file="0021" n="21" rhead="Pars Prima."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div23" type="section" level="1" n="16">
          <head xml:id="echoid-head18" style="it" xml:space="preserve">Sphæram materialem, atque Armilarem coſtruere. Propoſ 7.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s786" xml:space="preserve">TRes Sphæras ſolent Aſtronomi ad res cæleſtes facilius declarandas conſtruere. </s>
            <s xml:id="echoid-s787" xml:space="preserve">Prima dicitur Sphæra
              <lb/>
            Armillaris; </s>
            <s xml:id="echoid-s788" xml:space="preserve">eſtque inſtrumentum quoddam ex pluribus circulis, aut armillis in Sphæræ figuram ſimul
              <lb/>
            coaptatis compoſitũ, quo totius Mundi fabrica, & </s>
            <s xml:id="echoid-s789" xml:space="preserve">motus percommodè explicantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s790" xml:space="preserve">atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s791" xml:space="preserve">eodem nos in præ-
              <lb/>
            ſenti opere vſuri ſumus, eiuſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s792" xml:space="preserve">conſtructionem nunc expoſituri. </s>
            <s xml:id="echoid-s793" xml:space="preserve">Secunda dicitur Sphœra Aratæa, ab Arato
              <lb/>
            poeta Græco; </s>
            <s xml:id="echoid-s794" xml:space="preserve">qui eam elegantiſſimis verſibus explicauit: </s>
            <s xml:id="echoid-s795" xml:space="preserve">communiter dicitur Globus Aſtronomicus; </s>
            <s xml:id="echoid-s796" xml:space="preserve">in eo
              <lb/>
            enim omnes ſtellarum inerrantium conſtellationes ſuis locis, ac nominibus depinguntur, facileq; </s>
            <s xml:id="echoid-s797" xml:space="preserve">addiſcun-
              <lb/>
            tur, de ea nos etiam in tractatu de ſtellis, agemus. </s>
            <s xml:id="echoid-s798" xml:space="preserve">Tertia eſt Globus Geographicus, in quo@maris, ac terræ
              <lb/>
            ſuperficies ſuis locis, magnitudinibus, ac nominibus depinguntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s799" xml:space="preserve">Vt igitur Armillarem Sphæram fabrice-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0021-01" xlink:href="fig-0021-01a" number="9">
                <image file="0021-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0021-01"/>
              </figure>
            mur; </s>
            <s xml:id="echoid-s800" xml:space="preserve">parentur primo ex ſolida materia tres circuli omnino inter ſe ęquales: </s>
            <s xml:id="echoid-s801" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s802" xml:space="preserve">quartus etiã tan-
              <lb/>
            to illis minor vt intra eos laxè contineatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s803" xml:space="preserve">in duobus circulorũ æqualium crenæ, ſiue inciſuræ
              <lb/>
            fi ant diametraliter oppoſitæ tales, vt ij poſſint ad angulos rectos ſimul in eis mutuò coaptari, & </s>
            <s xml:id="echoid-s804" xml:space="preserve">
              <lb/>
            tam concaua, quam conuexa ipſorũ eſſe in eadem ſphęrica ſuperficie. </s>
            <s xml:id="echoid-s805" xml:space="preserve">in his inciſuris fiãt duo par
              <lb/>
            ua foramina ex diametro pariter oppoſita, quæ poli Mundi erunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s806" xml:space="preserve">Poſtea eorũ alter diuidatur
              <lb/>
            per primam Propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s807" xml:space="preserve">in gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s808" xml:space="preserve">360. </s>
            <s xml:id="echoid-s809" xml:space="preserve">atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s810" xml:space="preserve">in eodẽ fiant parua duo ex diametro foramina, quæ à polis
              <lb/>
            Mundi diſtent per gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s811" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s812" xml:space="preserve">{1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s813" xml:space="preserve">fiant itidẽ in quarto minoreq; </s>
            <s xml:id="echoid-s814" xml:space="preserve">circulo duo foramina ex diametro, ac
              <lb/>
            deinde duobus axiculis minor circuli maiori inſeratur, vt ipſius foramina foraminibus maioris
              <lb/>
            reſpondeant, ac duobus axiculis per foramina vtriuſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s815" xml:space="preserve">traiectis, ita intra eũ appendatur, vt ſuper
              <lb/>
            axiculos illos conuolui poſſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s816" xml:space="preserve">Hi duo axiculi erũt partes axis Zodiaci, foramina vero erunt poli
              <lb/>
            eiuſdẽ Zodiaci. </s>
            <s xml:id="echoid-s817" xml:space="preserve">quo facto duo maiores circuli mutuis ipſorũ crenis ad polos Mundi conſoliden-
              <lb/>
            tur; </s>
            <s xml:id="echoid-s818" xml:space="preserve">perq; </s>
            <s xml:id="echoid-s819" xml:space="preserve">polos Mundi, axis ferreus traijciatur, qui axis erit Mũdi. </s>
            <s xml:id="echoid-s820" xml:space="preserve">in eius medio paruulus glo-
              <lb/>
            bus terram referens transfixus hęreat; </s>
            <s xml:id="echoid-s821" xml:space="preserve">porrò hi duo circuli Coluri dicuntur; </s>
            <s xml:id="echoid-s822" xml:space="preserve">alter Solſtitiorũ cui
              <lb/>
            poli Zodiaci inſunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s823" xml:space="preserve">alter vero Aequinoctiorum: </s>
            <s xml:id="echoid-s824" xml:space="preserve">Minor vero illis incluſus dici poteſt ſecũdum
              <lb/>
            mobile, aut circulus, ſecundi motus: </s>
            <s xml:id="echoid-s825" xml:space="preserve">cui propterea debet affigi exiguus orbiculus Solem, aut Lu-
              <lb/>
            nam referens, ac diſtans a polis Zodiaci gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s826" xml:space="preserve">90. </s>
            <s xml:id="echoid-s827" xml:space="preserve">Deinde in vtroque Coluro a polis Mundi per
              <lb/>
            quadrãtem circuli, ſeu per gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s828" xml:space="preserve">90. </s>
            <s xml:id="echoid-s829" xml:space="preserve">fiant aliæ inciſuræ, quæ quatuor erunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s830" xml:space="preserve">ſimiliter aliæ quatuor
              <lb/>
            in reliquo, ex tribus æqualium circulorũ, æqualiter inuicem, ſeu per quadrantem diſtantes: </s>
            <s xml:id="echoid-s831" xml:space="preserve">qui-
              <lb/>
            bus inciſuris, mutuò duobus Coluris ita inſeratur, vt eorum concaua, conuexaq; </s>
            <s xml:id="echoid-s832" xml:space="preserve">in eadem ſint
              <lb/>
            ſphærica ſuperficie; </s>
            <s xml:id="echoid-s833" xml:space="preserve">erit hic Æquator, ſeu Æquinoctialis, diſtabitq; </s>
            <s xml:id="echoid-s834" xml:space="preserve">ab vtroq; </s>
            <s xml:id="echoid-s835" xml:space="preserve">Mũdi polo æqua-
              <lb/>
            liter. </s>
            <s xml:id="echoid-s836" xml:space="preserve">Poſt hæc ab Æquatore vtrinque ad polos in Coluris numerentur 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s837" xml:space="preserve">{1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s838" xml:space="preserve">gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s839" xml:space="preserve">ibiq; </s>
            <s xml:id="echoid-s840" xml:space="preserve">inciſioni-
              <lb/>
            bus factis applicentur vtrinq; </s>
            <s xml:id="echoid-s841" xml:space="preserve">ab Æquatore duo circuli, quiæqua es erunt, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s842" xml:space="preserve">Æquactori@pa-
              <lb/>
            ralelli, eorumq; </s>
            <s xml:id="echoid-s843" xml:space="preserve">extrema ſuperficies ſuperficiem Colurorum non excedat. </s>
            <s xml:id="echoid-s844" xml:space="preserve">hornm diametrum
              <lb/>
            ſic habebis, circino accipe interuallum, quod eſt inter duas inciſuras eiuſdem Coluri, verſus eun
              <lb/>
            dem polum, quo habito poteris ambitum horum circulorum deſcribere; </s>
            <s xml:id="echoid-s845" xml:space="preserve">hi autem Tropici vo-
              <lb/>
            cabuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s846" xml:space="preserve">Rurſus ab vtroque polo, numeratis gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s847" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s848" xml:space="preserve">{1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s849" xml:space="preserve">in Coluris, ijſque inibi inciſis, affigan-
              <lb/>
            tur duo alij parui circuli eadem ratione, qui per Zodiaci polos tranſibunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s850" xml:space="preserve">quique circuli pola-
              <lb/>
            res nominantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s851" xml:space="preserve">eruntque paralelli Aequatori, ac Tropicis. </s>
            <s xml:id="echoid-s852" xml:space="preserve">Secundum hæc, paretur Armilla,
              <lb/>
            ſeu faſcia quædam pro Zodiaco eiuſdem longitudinis cũ ambitu Æquatoris, latitudinis autem
              <lb/>
            gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s853" xml:space="preserve">12. </s>
            <s xml:id="echoid-s854" xml:space="preserve">quam bifariam ſecet recta linea ſecundum longitudinem, cui Eclyptica nomen erit: </s>
            <s xml:id="echoid-s855" xml:space="preserve">hæc
              <lb/>
            diuidatur in 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s856" xml:space="preserve">partes æquales, per quarum diuiſiones lineæ perpendiculariter ductæ diuidant
              <lb/>
            etiam Zodiacum in 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s857" xml:space="preserve">partes, quæ ſigna dicuntur.</s>
            <s xml:id="echoid-s858" xml:space="preserve">@Rurſus Eclypticæ prædictæ partes 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s859" xml:space="preserve">ſecen-
              <lb/>
            tur ſingulæ in 30. </s>
            <s xml:id="echoid-s860" xml:space="preserve">gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s861" xml:space="preserve">ſicque tota erit in gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s862" xml:space="preserve">360. </s>
            <s xml:id="echoid-s863" xml:space="preserve">diuiſa. </s>
            <s xml:id="echoid-s864" xml:space="preserve">adſcribantur tandem ſecus eam, ex vna
              <lb/>
            parte characteres ac nomina ſignorum, ex altera vero partes duodecim menſes in ſuos dies di-
              <lb/>
            uiſi, reſpondẽtes exactè duodecim fignis ſibi debitis, vt in appoſita figura facile videre eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s865" xml:space="preserve">cùm
              <lb/>
            autem in anno communi ſint dies 365. </s>
            <s xml:id="echoid-s866" xml:space="preserve">vtile erit ducta linea ipſi Ecly pticæ proxima, ac paralel-
              <lb/>
            la eam in partes 365. </s>
            <s xml:id="echoid-s867" xml:space="preserve">æquas diuidere, quæ ſingulæ ſingulis diebus debeantur, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s868" xml:space="preserve">in menſes di-
              <lb/>
            ſtribuantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s869" xml:space="preserve">debet autem 21. </s>
            <s xml:id="echoid-s870" xml:space="preserve">dies Ianuarij reſpondere initio Aquarij. </s>
            <s xml:id="echoid-s871" xml:space="preserve">20. </s>
            <s xml:id="echoid-s872" xml:space="preserve">Februarij initio Pi-
              <lb/>
            ſcium. </s>
            <s xml:id="echoid-s873" xml:space="preserve">21. </s>
            <s xml:id="echoid-s874" xml:space="preserve">Martij initio Arietis. </s>
            <s xml:id="echoid-s875" xml:space="preserve">21. </s>
            <s xml:id="echoid-s876" xml:space="preserve">Aprilis initio Tauri. </s>
            <s xml:id="echoid-s877" xml:space="preserve">22. </s>
            <s xml:id="echoid-s878" xml:space="preserve">Maij initio Geminorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s879" xml:space="preserve">Iunij 22.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s880" xml:space="preserve">initio Cancri. </s>
            <s xml:id="echoid-s881" xml:space="preserve">Iulij 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s882" xml:space="preserve">initio Leonis. </s>
            <s xml:id="echoid-s883" xml:space="preserve">Auguſti 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s884" xml:space="preserve">initio Virginis. </s>
            <s xml:id="echoid-s885" xml:space="preserve">Septembris 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s886" xml:space="preserve">initio Libræ. </s>
            <s xml:id="echoid-s887" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Octobris 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s888" xml:space="preserve">initio Scorpionis. </s>
            <s xml:id="echoid-s889" xml:space="preserve">Nouembris 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s890" xml:space="preserve">initio Sagittarij. </s>
            <s xml:id="echoid-s891" xml:space="preserve">22. </s>
            <s xml:id="echoid-s892" xml:space="preserve">Decembris initio Capricor-
              <lb/>
            ni, vt ipſa figura vtcumque demonſtrat: </s>
            <s xml:id="echoid-s893" xml:space="preserve">vnde ſequitur cæteros quoq; </s>
            <s xml:id="echoid-s894" xml:space="preserve">dies cæteris gradibus ſibi
              <lb/>
            debitis appoſitos eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s895" xml:space="preserve">Conſtructus hoc modo Zodiacus, cæteris iam hoc pacto compingendus
              <lb/>
            eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s896" xml:space="preserve">Initium Eclypti
              <unsure/>
            cæ, ſeu Arietis coincidat cum initio Aequatoris, ideſt, cum communi ſe-
              <lb/>
            ctione Æquatoris, & </s>
            <s xml:id="echoid-s897" xml:space="preserve">Coluri Æquinoctiorum: </s>
            <s xml:id="echoid-s898" xml:space="preserve">deinde tẽdat per communem ſectionem alterius
              <lb/>
            Tropici, & </s>
            <s xml:id="echoid-s899" xml:space="preserve">Coluri
              <unsure/>
            ſolſtitiorum, quæ ſectio d@ſtat a polo Zodiaci per quadrantem, ſeu per gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s900" xml:space="preserve">90. </s>
            <s xml:id="echoid-s901" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ita vt initium Cancri fit in ipſa ſectione: </s>
            <s xml:id="echoid-s902" xml:space="preserve">Hinc per alteram ſectionem Æquatoris, cum Coluro
              <lb/>
            pariter Æquinoctiorum, ita vt initiũ Libræ ſit in ipſa ſectione. </s>
            <s xml:id="echoid-s903" xml:space="preserve">inde tranſiens per alterius Tro
              <lb/>
            pici cum Coluro pariter ſolſtitiorum ſectionem, ita vt initium Capricorni ſit in ea, ſicq; </s>
            <s xml:id="echoid-s904" xml:space="preserve">ſuum
              <lb/>
            complens orbem deſinat cũ Arietis initio vnde incepit. </s>
            <s xml:id="echoid-s905" xml:space="preserve">debet autem ipſius extima ſuperficies,
              <lb/>
            eſſe in eadem cæterorum circulorum ſphæricitate. </s>
            <s xml:id="echoid-s906" xml:space="preserve">in hac porro poſitione Eclyptica æquidiſta-
              <lb/>
            bit vndiq; </s>
            <s xml:id="echoid-s907" xml:space="preserve">ab vtroq; </s>
            <s xml:id="echoid-s908" xml:space="preserve">polo Zodiaci per 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s909" xml:space="preserve">gradus: </s>
            <s xml:id="echoid-s910" xml:space="preserve">polus vero Mundi ad quẽ Cancer vergit, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>