Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of contents

< >
[3.] Capitulum tertium / in quo agitur de quibuſdam propor­tionalitatibus et modis argu­endi in eis.
Page: 31
[4.] Capitulum quartum / in quo agitur de ex-ceſſu cõpoſitione et diuiſione ꝓportionū.
Page: 32
[5.] Capitulum quintum / in quo reci-tatur paucis et impugnatur opinio baſani politi de proportione ſiue cõmenſurabilitate proportionum.
Page: 39
[6.] Capitulū ſextū / in quo agitur de pro-portionū proportione: cõmenſurabilita­te earūdem, et incõmenſurabilitate.
Page: 42
[7.] Capitum ſeptimū / in quo agitur de medie rei inuentione et proportione proportionuꝫ rationalis et irrationalis.
Page: 48
[8.] Capitulum octauū / in quo agitur decre-mento et decremento ꝓportionū.
Page: 50
[1.] Capitulum primum / in quo ponitur et improbatur vna opinio: de cauſa velocitatis motus.
Page: 58
[2.] Capitulum ſecundū / in quo recitantur et improbantur ſecunda et tertia opinio-nes. de cauſa velocitatis motuum.
Page: 60
[3.] Capitulum tertium / in quo ponitur alia opinio et vera.
Page: 60
[4.] Quartum capitulum / in quo ponunt̄̄ ſeptē regule de propor­tionalitate motus quas ponit philoſophus ſeptimo phiſico-rum quas etiam in preſenti ca-pite examinandas duxi.
Page: 62
[5.] Capitulum quintum / in quo ponuntur regule ſiue concluſiones velocitatis et tar­ditatis motus penes proportionem pro­portionum conformiter ad intentionem calculatoris.
Page: 63
[6.] Sextum capitulum / in quo ponūtur alique obiectiones contra aliquas concluſiones ſuperioris capitis.
Page: 67
[7.] Septimum capitulum / in quo inquiri­tur: vtrum aliqua potentia non varia-riata per medium vniforme aut diffor-me, vniformiter ad non gradum vel ad gradum ſuum motum remittere aut in­tendere valeat.
Page: 74
[8.] Capitulū octauū / in quo inquiritur an due potentie īequales idē mediū īuariatū tran-ſeūtes valeãt vniformiter remittere aut intē­dere motum ſuum per ambarū vel alterius earum variationem.
Page: 78
[9.] Capitulum nonum / quod obiicit cõcluſioni­bus duoꝝ p̄cedentium capitum.
Page: 89
[10.] Capitulum decimum / in quo oſten-ditur, et traditur noticia velocitatis motus penes cauſam in medio vni-formiter difformi quieſcente: poten-tia continuo variata.
Page: 96
[11.] Capitulum vndecimum / in quo pulchre admodum comparantur motus diuerſa-rum potentiarum in eodem medio vnifor­miter difformi inuariato mouentium per earum potentiarum vniforme crementum
Page: 103
[12.] Capitulum duodecimum: aliqui-bus predictarum concluſionum pre-cedentium capitum obiiciens.
Page: 108
[13.] Capitulum tridecimum / in quo ponū­tur alique concluſiones velocitatē mo­tus penes cauſam declarãtes in medio non reſiſtente in quo eſt progreſſio la-titudinis reſiſtentie vniformiter diffor­mis: gradu intenſiori quieſcente.
Page: 113
[14.] Quartumdecimum capitulum: in quo ponuntur concluſiones de velo-citate motus in medio non reſiſtente, in quo eſt progreſſio ſiue extenſio la-titudinis reſiſtentie nõ gradu aut ex­tremo remiſſiori quieſcente inſequē-do ordinem et modum calculatoris.
Page: 117
[15.] Quindecimum caput / quod obiicit ali-quibus que dicta ſunt in precedentibꝰ duo­bus capitibus: inferendo aliquas conclu-ſiones de velocitate motus in reſiſtētia dif­formiter difformi progrediente per medi-um non reſiſtens: et in latitudine vniformi­ter difformi condenſante ſe ad non quãtū in medio non reſiſtente.
Page: 122
[1.] Capitulū ṗmū / in quo ponūtur aliq̈ cõia elemēta ī hac materia definitiões vcꝫ diuiſionibꝰ adiunctis
Page: 129
[2.] Capitulum ſecundum / in quo inueſtiga­tur diſputatiue et per modum queſtionis penes quid attendi habeat motus loca-lis difformis quo ad ſubiectum velocitas
Page: 134
[3.] Capitulū tertiū / in quo oſtendit̄̄ modꝰ cogno-ſcendi ſiue cõmenſurandi motū vniformieer diffor-mem et difformiter difformem quo ad tempus quo ad velocitatem et tarditatem in omni ſpecie .etc̈. In oī ſpecie ꝓportiõis rõnalis et irrõalis per modū q̄ſtiõis ꝓcedendo.
Page: 141
[4.] Capitulum quartum in quo diſputatiue īquiritur quõ motus difformis quo ad ſubiectū et tp̄s ſimul: pa­riter motus mixti veloci­tas cognoſci debeat.
Page: 168
[1.] Capitulū primū in quo diſputatiue inquiritur. Quid ſi raritas et dēſitas et penes q̇d raritatis et dēſitatis intēſio et rarefactiõis et condenſationis ſit velocitas attendenda.
Page: 174
[2.] Secundū capitulū huiꝰ tractatus / in quo ſolito pro more diſputatiue inquirimus penes quid velo­citas augmētationis attendi habeat.
Page: 203
[1.] Capitulum primuꝫ in quo diſputatiue inquirit̄̄ penes quid motus alterationis velocitas attendi habeat.
Page: 218
[2.] Capitulum ſecundum in quo agitur de intenſione et remiſ-ſione formarum.
Page: 236
[3.] Caput .3.4. tractatus inquireas diſpu­tatiue. An qualitates contrarie ſe com-patiantur.
Page: 252
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N15C22" level="3" n="1" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N18B2D" level="4" n="9" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N194B6">
                  <s xml:id="N194F8" xml:space="preserve">
                    <pb chead="Finis de motu penes cauſã in medio difformit̄̄ difformi." file="0096" n="96"/>
                  ſire idem ſpacium: et a. continuo intenditur: et alia
                    <lb/>
                  potentia nõ: ſed manet inuariata: igitur a. tardius
                    <lb/>
                  remittit motum ſuū quam illa potentia: et ſic potē-
                    <lb/>
                  tia a. continuo tardius remittit motum ſuū quam
                    <lb/>
                  aliqua illarum (eſto /  ly aliqua illarum ſtet confu­
                    <lb/>
                  ſe / vt dictum eſt). </s>
                  <s xml:id="N19518" xml:space="preserve">Conſequentia tamen patet / q2 in-
                    <lb/>
                  tenſio potentie impedit remiſſionē motus: ſed ipſa
                    <lb/>
                  a. potentia continuo intenditur, alia vero potētia
                    <lb/>
                  nõ: igitur ſua intenſio impedit remiſſionem motus</s>
                </p>
                <p xml:id="N19521">
                  <s xml:id="N19522" xml:space="preserve">Reſpondeo negando antecedens vi-
                    <lb/>
                  delicet /  a. in infinitū tarde remittit motum ſuū: et
                    <lb/>
                  ad probationē admiſſo caſu concedo maiorem: et
                    <lb/>
                  nego minorem. </s>
                  <s xml:id="N1952B" xml:space="preserve">In nullo enim tēpore a. cõtinuo tar­
                    <lb/>
                  dius remittit motum ſuū quam aliqua illarum po­
                    <lb/>
                  tentiarum (etiam ſi ly aliqua illarum ſupponat cõ­
                    <lb/>
                  fuſe tantū) et ad probationem minoris nego conſe­
                    <lb/>
                  quentiã, et ad probationē nego /  vniuerſaliter in-
                    <lb/>
                  tenſio potentie impediat remiſſionem motus in eo­
                    <lb/>
                  dem tēpore. </s>
                  <s xml:id="N1953A" xml:space="preserve">Uolo dicere /  ſtat /  due potentie ſint
                    <lb/>
                  equales, et incipiant ab eodē puncto remittere mo­
                    <lb/>
                  tum ſuū, et vna intenditur, et alia nõ: tamen illa que
                    <lb/>
                  intenditur velocius remittat motum ſuū ꝙ̄ illa que
                    <lb/>
                  nõ intenditur in eodem tempore. </s>
                  <s xml:id="N19545" xml:space="preserve">Et etiã poteſt ſta-
                    <lb/>
                  re oppoſitum vt apparebit inferius: ſed bene con-
                    <lb/>
                  cedo /  intenſio potentie impedit remiſſionem ideꝫ
                    <lb/>
                  ſpacium adequate tranſeundo. </s>
                  <s xml:id="N1954E" xml:space="preserve">Uolo dicere /  ſi a-
                    <lb/>
                  liqua potētia tranſeundo vnam certam partē illiꝰ
                    <lb/>
                  c. medii remitteret motum ſuū ſi maneret nõ varia-
                    <lb/>
                  ta: dico /  eandem partem tranſeundo quando in-
                    <lb/>
                  tenditur nõ tantū remitteret motum ſuū / vt ſepius
                    <lb/>
                  dictum eſt.
                    <note position="left" xlink:href="note-0096-01a" xlink:label="note-0096-01" xml:id="N19620" xml:space="preserve">pḣus .6.
                      <lb/>
                    phi.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N19560" xml:space="preserve">Sed iſto modo intelligēdo probatio nõ
                    <lb/>
                  procedit / q2 velocitas et tarditas remiſſionis latitu­
                    <lb/>
                  dinis motus debet attendi penes tēpus in quo fit et
                    <lb/>
                  nõ penes ſpaciū in quo fit / vt ptꝫ in diffinitione ve-
                    <lb/>
                  locis et tardi ſexto phiſicorū.
                    <note position="left" xlink:href="note-0096-02a" xlink:label="note-0096-02" xml:id="N19628" xml:space="preserve">1. correĺ.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N19570" xml:space="preserve">¶ Ex his ſequitur pri­
                    <lb/>
                  mo /  ſtat duas potētias equales incipere moueri
                    <lb/>
                  ab eodē puncto alicuiꝰ medii in eodē inſtanti ſus
                    <lb/>
                  idē punctū quarū vna intenditur, et alia nõ varia-
                    <lb/>
                  tur, et ſe habere tripliciter. </s>
                  <s xml:id="N1957B" xml:space="preserve">Uno modo /  potentia
                    <lb/>
                  nõ variata remittat motum ſuū, et alia que intēdi-
                    <lb/>
                  tur in potētia continuo moueatur vniformiter, vt ſi
                    <lb/>
                  tantã ꝓportionē acquirat per intenſionē potentie
                    <lb/>
                  quantã deperdit per acquiſitionē reſiſtentie. </s>
                  <s xml:id="N19586" xml:space="preserve">Scḋo
                    <lb/>
                  modo poſſunt ſe ita habere /  nõ variata continuo
                    <lb/>
                  remittat motum ſuū, et illa que intenditur continuo
                    <lb/>
                  intendat motū ſuū idē mediū tranſeundo: vt eſto 
                    <lb/>
                  maiorē proportionē acquirat per ſui intenſionem
                    <lb/>
                  quam deperdat per acquiſitionē reſiſtētie. </s>
                  <s xml:id="N19593" xml:space="preserve">Tertio
                    <lb/>
                  modo poſſunt ſe habere taliter /  nõ variata conti­
                    <lb/>
                  nuo remittat motū ſuū, et altera que intenditur ſi-
                    <lb/>
                  militer continuo remittat motum ſuū: vt poſito 
                    <lb/>
                  illa que intēditur maiorē proportionem deperdat
                    <lb/>
                  per acquiſitionē reſiſtentie ꝙ̄ acquirat per intēſio­
                    <lb/>
                  nem potentie.
                    <note position="left" xlink:href="note-0096-03a" xlink:label="note-0096-03" xml:id="N1962E" xml:space="preserve">2. correĺ</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N195A7" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecundo /  ſtat duas po-
                    <lb/>
                  tētias equales incipere moueri ab eodē puncto ver­
                    <lb/>
                  ſus idem punctū medii per quod vtra cõtinuo re-
                    <lb/>
                  mittit motum ſuū: et vnam intendi et aliam manere
                    <lb/>
                  īuariatam: et tamen illam que intenditur tardius
                    <lb/>
                  remittere motum ſuū. </s>
                  <s xml:id="N195B4" xml:space="preserve">Probatur / et ſit b. potentia
                    <lb/>
                  que nõ variata c. mediū īuariatū pertranſit vnifor­
                    <lb/>
                  miter cõtinuo remittando motum ſuū: et a. potētia
                    <lb/>
                  equalis ei ponatur in puncto intrinſeco c. medii ad
                    <lb/>
                  quod a. potentia habet in h. ꝓportione ꝓportionē
                    <lb/>
                  minorē quã b. potētia habeat ad punctū initiatiuū
                    <lb/>
                  c. medii: et moueatur b. potētia puncto initiatiuo
                    <lb/>
                  c. medii: et a. potentia ſimul a puncto intrinſeco ad
                    <lb/>
                  quod habet in h. ꝓportione ꝓportionē minorē: cõ-
                    <lb/>
                  tinuo in h. ꝓportione tardius mouendo quã b. po-
                    <lb/>
                  tentia: et manifeſtum eſt /  a. potentia cõtinuo vni-
                    <cb chead="Finis de motu penes cauſã in medio difformit̄̄ difformi."/>
                  formiter remittit motum ſuū in h. proportione tar­
                    <lb/>
                  dius ꝙ̄ b. potentia: et ante̄ b. attingat a. continuo
                    <lb/>
                  a. intēdit potentiã ſuam. </s>
                  <s xml:id="N195D2" xml:space="preserve">Incipiat / igitur vna alia
                    <lb/>
                  potentia equalis ipſi a. ſimul in eodem inſtanti ab
                    <lb/>
                  eodem puncto verſus idem punctum inuariata mo­
                    <lb/>
                  ueri cum a. potentia intendente continuo poñaꝫ ſu­
                    <lb/>
                  am: et clarum eſt /  vtra illarum vniformiter re-
                    <lb/>
                  mittit motuꝫ ſuum: et a. potētia continuo intendēs
                    <lb/>
                  potentiam ſuam continuo in h. proportione tardi­
                    <lb/>
                  us / vt ex dictis in octauo capite facile ꝓbari poteſt:
                    <lb/>
                  igitur correlarium verum
                    <note position="right" xlink:href="note-0096-04a" xlink:label="note-0096-04" xml:id="N19634" xml:space="preserve">3. correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N195EA" xml:space="preserve">¶ Sequitur tertio /  ſtat
                    <lb/>
                  duas potentias equales incipere moueri in eodem
                    <lb/>
                  inſtanti, ab eodem puncto, verſus idem punctum,
                    <lb/>
                  alicuius medii per quod vtra continuo remittit
                    <lb/>
                  motum ſuum: et vnam illarum manere inuariatam
                    <lb/>
                  et aliam continuo remitti: et tamen illam que con-
                    <lb/>
                  tinue remittitur velocius continuo remittere motū
                    <lb/>
                  ſuum. </s>
                  <s xml:id="N195FB" xml:space="preserve">Probatur correlarium caſu prioris correla­
                    <lb/>
                  rii retento: hoc addito /  b. potētia ponatur in pū­
                    <lb/>
                  cto intrinſeco c. medii: et a. potētia equalis ei in pū-
                    <lb/>
                  cto initiatiuo: et ſimul in eodem inſtanti ab illis pū­
                    <lb/>
                  ctis incipiant moueri a. continuo in ea proportiõe
                    <lb/>
                  velocius in qua proportio ipſius a. ad punctū ini-
                    <lb/>
                  tiatiuū eſt maior proportione ipſius b. ad punctuꝫ
                    <lb/>
                  intrinſecum c. medii / ad quod ponitur cum alia po-
                    <lb/>
                  tentia ei equali inuariata. </s>
                  <s xml:id="N1960E" xml:space="preserve">Quo poſito ex dictis in
                    <lb/>
                  octauo capite facile probatur correlarium. </s>
                  <s xml:id="N19613" xml:space="preserve">Et hec
                    <lb/>
                  de motu penes cauſam in medio difformiter diffor­
                    <lb/>
                  mi variato, et inuariato, potentia variata, et quie-
                    <lb/>
                  ſcente, dicta ſufficiant.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1963A">
                  <s xml:id="N1963B" xml:space="preserve">¶ Sequitur de motu locali penes
                    <lb/>
                  cauſam in medio vniformiter diffor-
                    <lb/>
                  mi q̇eſcente: potētia cõtinuo variata.</s>
                </p>
              </div>
              <div xml:id="N19642" level="4" n="10" type="chapter" type-free="capitulum">
                <head xml:id="N19647" xml:space="preserve">Capitulum decimum / in quo oſten-
                  <lb/>
                ditur, et traditur noticia velocitatis
                  <lb/>
                motus penes cauſam in medio vni-
                  <lb/>
                formiter difformi quieſcente: poten-
                  <lb/>
                tia continuo variata.</head>
                <p xml:id="N19652">
                  <s xml:id="N19653" xml:space="preserve">COnſequenter dicēdum eſt de
                    <lb/>
                  velocitate motus / qui fit in medio vni-
                    <lb/>
                  formiter difformi quieſcente variata ta­
                    <lb/>
                  men continuo potentia: inſequendo calculatorē in
                    <lb/>
                  ſecūdo capitulo de medio nõ reſiſtēte: quãuis illud
                    <lb/>
                  caput nõ debet dici ſiue inſcribi de medio non reſi-
                    <lb/>
                  ſtente: q2 in eo non agitur niſi de medio vniformi-
                    <lb/>
                  ter difformiter reſiſtente. </s>
                  <s xml:id="N19664" xml:space="preserve">¶ Ad inducendas igit̄̄ cõ-
                    <lb/>
                  cluſiones: vnicam premitto ſuppoſitionem.</s>
                </p>
                <p xml:id="N19669">
                  <s xml:id="N1966A" xml:space="preserve">In omni latitudine vniformiter dif-
                    <lb/>
                  formi, oīm duaꝝ partiū equaliū extremū intēſiꝰ ꝑ
                    <lb/>
                  equalē latitudinē excedit extremū remiſſiꝰ. </s>
                  <s xml:id="N19671" xml:space="preserve">Proba­
                    <lb/>
                  tur / q2 cuiuſlibet latitudinis vniformiter difformis
                    <lb/>
                  vtriuſ medietatis extremū intēſiꝰ per equalē la-
                    <lb/>
                  titudinem excedit extremum ſuū remiſſius: et cuiuſli­
                    <lb/>
                  bet tertie extremum intenſius per equalem latitudi­
                    <lb/>
                  nem excedit extremū remiſſius, et cuiuſlibet quarte
                    <lb/>
                  et cuiuſlibet quinte .etc̈. et ſic de quibuſcū aliis par­
                    <lb/>
                  tibus equalibus, ſiue partes aliquote ſint ſiue non
                    <lb/>
                  igitur in latitudine vniformiter difformi oīm dua-
                    <lb/>
                  rum partium equaliū extremū intenſius per equa-
                    <lb/>
                  lem latitudinem excedit extremū remiſſius. </s>
                  <s xml:id="N19688" xml:space="preserve">Conſe-
                    <lb/>
                  quentia ptꝫ, et probatur antecedens, q2 captis dua­
                    <lb/>
                  bus medietatibus extremū intenſius intenſioris ꝑ
                    <lb/>
                  equalē latitudinē excedit extremū remiſſius eiuſdē:
                    <lb/>
                  ſicut extremū intēſius remiſſioris medietatis extre­
                    <lb/>
                  mū remiſſius eiuſdē remiſſioris medietatis vel nõ
                    <lb/>
                  gradū. </s>
                  <s xml:id="N19697" xml:space="preserve">Quod probatur ſic / quia extremū intenſius
                    <lb/>
                  medietatꝪ remiſſioris eſt g̈dus mediꝰ inter extremū
                    <lb/>
                  intēſius intēſioris medietatis et extremū remiſſius </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>
Impressum